Handelingen

Blaricum, Torenlaan 16 - Dorpskerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Dorpskerk
Genootschap: PKN Ned. Hervormd
Provincie: Noord-Holland
Gemeente: Blaricum
Plaats: Blaricum
Adres: Torenlaan 16
Postcode: 1261GD
Inventarisatienummer: 05156
Jaar ingebruikname: 15e
Architect:
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 9623(Kerk)
9624(Toren)


Geschiedenis

Historische dorpskerk met toren. Uitbreiding met consistorie achter het koor tijdens restauratie in 1934-1935.

Naar alle waarschijnlijkheid was Blaricum rond het jaar 1400 een zelfstandige katholieke parochie. Op de plaats van de huidige kerk stond een houten kapelletje, dat rond 1500 vervangen werd door een stenen exemplaar. Enige tijd nadat in 1578 Amsterdam en het aangrenzende Gooi de Reformatie officieel aanvaardden, onttrok Baljuw Jonkheer Willem van Zuylen van Nijenveld dit kerkje aan de rooms-katholieke geloofsgemeenschap.

Bij de grote brand in 1696 werden vierendertig huizen en de school in de as gelegd. De kerk werd zwaar beschadigd maar de preekstoel werd wonderwel gespaard. Bij de restauratie verdween het koor, dat nog uit het katholieke verleden stamde en werd de preekstoel verplaatst naar de westelijke kant tegen de toren. Er waren aparte ingangen voor mannen en vrouwen. Pas bij de grote renovatie twee eeuwen later werden die dicht gepleisterd en kwam er één gezamenlijke ingang. Door de Franse Revolutie veranderde het kerkelijk leven in Blaricum opnieuw ingrijpend: landelijk kwam er een scheiding tussen kerk en staat. Katholieken werden in hun eer hersteld. Er werd onder leiding van de gemeente onderhandeld over wie de eigenaar was van het kerkje was. Omdat vanuit de katholieken weinig interesse was werden zij voor een redelijk bedrag afgekocht. De Dorpskerk heeft nog een groot aantal renovaties doorstaan:

  • 1869 renovatie mogelijk gemaakt door een gift van koning Willem III
  • 1934 De muur tussen klokkentoren en kerkruimte werd weggehaald, zodat er een nieuwe entree kwam. De preekstoel verhuisde van de west- naar de oostkant en er werd aan de oostzijde in oude stijl een consistoriekamer aangebouwd. Ook werd toen het Flentrop orgel geplaatst. De renovatie stond onder leiding van architect Theo Rueter.

Het interieur heeft een houten tongewelf. Aan de toren met drie geledingen, trans en spits is begonnen omstreeks 1500.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

Nederlands Hervormde Kerk. Kerk na brand 1696 herbouwd. Tweeklaviers pneumatisch orgel met vrij pedaal en 22 registers gemaakt door H.W. Flentrop in 1934.

Toren

Toren van de Hervormde Kerk. Begin 16de eeuw. Met kruisribgewelf. Klokkenstoel met buiten gebruik gestelde klok van Wegewaert, 1601, diam. 50,2 cm en een moderne klok. Mechanisch torenuurwerk van Eijsbouts, 1934, voorzien van elektrische opwinding.

Orgel

Het orgel (Rijksmonument) is in 1935 gebouwd door de firma H.W. Flentrop (Zaandam). In 2008 wordt het door Flentrop Orgelbouw gerestaureerd. Het instrument is in geheel oorspronkelijke staat bewaard gebleven en vertoont de invloed van de "Orgelbewegung".

Dispositie
  • Manuaal 1: Bourdon 16' - Prestant 8' - Roerfluit 8' - Octaaf 4' - Roerfluit 4' - Quint 2⅔' - Octaaf 2' - Mixtuur 2' 3-4 sterk - Cornet 8' 5 sterk discant - Trompet 8'.
  • Manuaal 2, in zwelkast: Holpijp 8' - Viola di Gamba 8' - Voix céleste 8', vanaf c - Openfluit 4' - Nasard 2⅔' - Spitsfluit 2' - Terts 1 3/5' - Hobo 8' - Tremulant.
  • Pedaal: Subbas 16' - Bourdon 16' (transm.) - Cello 8' - Fluitbas 4'.
  • Koppelingen: P + I / P + II / I + II / I + Sub II / II + Sub II.
  • Speelhulpen: vrije combinatie - 4 vaste combinaties (P, MF, F, T) - tongwerken af - automatisch piano-pedaal.

Pneumatische kegelladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1. Winddruk: 76 mm. WK.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur