Handelingen

Breda, Duivelsbruglaan 1 - Laurentiuskerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Laurentiuskerk
Genootschap: PKN Protestantse Gemeente Ginneken
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Breda
Plaats: Breda
Adres: Duivelsbruglaan 1
Postcode: 4835JD
Sonneveld-index: 07142
Jaar ingebruikname: 17e eeuw
Architect:
Huidige bestemming: protestantse kerk
Monument status: Rijksmonument 10382

Geschiedenis

Historische dorpskerk met toren in het voormalige dorp Ginneken, nu zuidelijke wijk van Breda.

Deze kerk was vóór de Reformatie de dorpskerk van Ginneken. Zij was gewijd aan de Heilige Laurentius. Het rooster van deze heilige staat nog steeds in het dorpswapen. De kerk is vaak door onheil getroffen. Bij een brand in 1630-1631 werd het middenschip vernietigd. In 1940 werd de kerk gerestaureerd, maar zij liep aan het einde van de Tweede Wereldoorlog grote schade op. De kerk heeft een oud doopvont van vóór de Reformatie. Rond de kerk ligt een van de mooiste kerkhoven van Breda. Bij de toren staat het grafmonument van generaal Seelig van de Nederlandse beeldhouwer F. Stracké. Aan de zijde van de Ginnekenmarkt staat op het ommuurde kerkhof het Citadelmonument uit 1874, waaronder de Nederlandse soldaten liggen die gesneuveld zijn in 1832 in de Citadel van Antwerpen in de strijd tegen de Belgen. Ook de naastgelegen 18de eeuwse kosterswoning en consistorie is een beschermd rijksmonument.

  • Literatuur: M.A. Vrijlandt, A.W. Jansen en E.M. Dolné, De kerken van Ginneken (Breda, 1994).

Monumentomschrijving Rijksdienst

Hervormde kerk (voormalige Laurenskerk). In 1261 vermeld, in 1316 parochiekerk, in 1630 na brand hersteld, in 1649 opnieuw door brand geteisterd, gerestaureerd in 1928, 1940 en na grote oorlogsschade opnieuw in 1946. Het huidige schip uit 1940 ter vervanging van een lager een eenvoudiger uit 1630. Dwarspand en koor uit plm 1450 (gewelven bij de restauratie opnieuw aangebracht), ingebouwde toren uit de 14de eeuw veranderd in 1649. Nieuwe pomp bij het transept. Kansel uit de tweede helft van de 17de eeuw met boogpanelen, verscheidene zerken, waarvan een uit 1411, andere uit de 17e eeuw. Mooi aanzicht van de kerk uit de zuidelijk gelegen weilanden langs de Mark. Bakstenen kerkhofmuur langs de Duivelsbruglaan.

Orgel

In de Tweede Wereldoorlog werd het oude orgel met de galerij verwoest. Het nieuwe orgel is ontworpen door architect ir. J.J. v.d. Steur. Bij de oplevering waren de pedaalstemmen nog niet geplaatst. Toen deze stemmen in 1965 werden geplaatst is de Dulciaan 16' van het Hoofdwerk vervangen door een Nachthoorn 2'. Op het pedaal werd een Gedekt 8' gedisponeerd in plaats van de oorspronkelijk geplande Schalmey 4'. De firma Van den Heuvel voerde in 2006 een revisie uit. De klaviatuur is daarbij gerenoveerd en voorzien van nieuwe boventoetsen. In 2013 zijn door Van den Heuvel enkele wijzigingen uitgevoerd. De Trompet en de Regaal zijn vernieuwd. Verder is op het pedaal de Ruispijp vervangen door een Roerquint 5 1/3' en is het Hoofdwerk uitgebreid met een Spitsgamba 8'..

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur