Handelingen

Elden, Rijksweg West 52 - Lucas

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Lucaskerk
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Gelderland
Gemeente: Arnhem
Plaats: Elden
Adres: Rijksweg West 52
Postcode: 6842BE
Sonneveld-Index: 11412
Jaar ingebruikname: 1951
Architect: Nijsten, E.
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Geen


opname 25-07-2009 © André van Dijk Veenendaal
opname 25-07-2009 © André van Dijk Veenendaal

Geschiedenis

Hier stond een noodkerk. In 1951 vervangen door de huidige interessante wederopbouwkerk.

Er zijn enkele glas-in-loodramen vanuit de inmiddels gesloopte Sacramentskerk in deze kerk geplaatst.

Dit is nu de R.K. kerk voor heel Arnhem Zuid.

Gebouwomschrijving SKKN

Vorige kerken

In 1342 werd in een aflaatbrief voor de eerste maal melding gemaakt van een kerk te Elden. De tekst van de oorspronkelijke aflaatbrief werd in de 16de eeuw overgeschreven door de Eldense pastoor Jasper van Delen, in het zogenaamde Eldense Missaal (begin 15de eeuw, Koninklijke Bibliotheek, Den Haag). In dit missaal werden door de eeuwen heen aantekeningen gemaakt door verschillende pastoors en predikanten van Elden.

De middeleeuwse kerk te Elden was van oudsher toegewijd aan de H. Bonifatius. Het is onbekend waar deze kerk heeft gestaan. Tijdens de reformatie werd het kerkgebouw overgedragen aan de hervormden en de Eldense katholieken werden gedwongen in het nabijgelegen Huissen ter kerke te gaan. Het dorp Huissen behoorde tot het grondgebied van Kleef en genoot derhalve godsdienstvrijheid. Ook bezocht men in het geheim kerkdiensten in Elden zelf, in schuren en woonhuizen.

Na de Franse revolutie werd de godsdienstvrijheid hersteld. Op 10 februari 1797 werd te Elden een Statie opgericht, gewijd aan de H. Lucas. Men beschikte in die tijd over een kerkruimte, maar het is onduidelijk waar het eerste kerkgebouw heeft gestaan. Vermoedelijk was het een schuur of een deel van een boerderij.

In 1836 werd de eerste steen gelegd voor een nieuwe Lucaskerk. Dit waterstaatskerkje was gelegen aan de Huissensedijk en werd gebouwd voor een bedrag van fl. 9501,84,- Een groot deel van dit bedrag was afkomstig van de Rijksoverheid. Na het herstel van de Bisschoppelijk Hiërarchie werd op 30 april 1855 de Lucasparochie officieel opgericht en werden de grenzen vastgesteld.

Omstreeks 1895 was het waterstaatskerkje te klein geworden voor het groeiende aantal gelovigen. Dit was reden voor het kerkbestuur de hofstede Trappenburg aan te kopen. Hier werd op 7 juni 1901 de eerste steen gelegd van een nieuwe kerk naar ontwerp van W. te Riele. Deze neogotische kerk werd op 16 juni 1902 ingewijd door deken H. Schoemaker uit Arnhem en op 15 oktober van dat jaar plechtig geconsacreerd door Mgr. H. van de Wetering. Het oude waterstaatskerkje werd verbouwd tot woonhuis. In het altaar van de nieuwe kerk werden de relieken van de heiligen Petrus en Florus geplaatst. Het driebeukige kerkje met toren en driezijdig gesloten koor was geschikt voor 300 zitplaatsen. Aan weerszijden van de toren bevonden zich uitbouwen waarvan de noordelijke dienst deed als doopkapel.

In de Tweede Wereldoorlog werd de kerk onherstelbaar beschadigd. Na de oorlog hield men eerst kerkdiensten in de kapel van Huize Oosterveld. Niet lang daarna werd in de Julia-kleuterschool (nu basisschool de Troubadour) een ruimte ingericht om kerkdiensten te houden. Deze situatie duurde voort tot de bouw van de huidige kerk in 1951.

Huidige kerk

Op 31 januari 1951 werd door pastoor Paumen van de St. Michaëlsparochie te Zwolle de eerste steen gelegd van de nieuwe kerkgebouw. De parochie te Zwolle had de Lucaskerk 'geadopteerd' en de Zwolse parochianen wisten een bedrag van fl. 31.000,- bijeen te brengen voor de bouw van de nieuwe kerk. Architect was E. Nijsten te Vught. Na een bouwtijd van zeven maanden werd op 6 september 1951 de kerk geconsacreerd door Mgr. Jan Olaf Smit. In het altaar werden de relieken geplaatst van de heiligen Vincentius en Vitalis. Op 29 dec. 1960 vond de aanbesteding van de afbouw van de kerk met torenpartij plaats. Laagste inschrijver was Fa. Jos Nijenhuis uit Arnhem voor fl. 69.700,-. Op 23 maart 1961 begon men met het werk en werd de huidige toren met zangkoor gebouwd. De twee kapellen die vroeger de ingang flankeerden worden nu gebruikt als keuken en bergruimte. Naast de ingang werd een nieuwe Mariakapel gerealiseerd. In 1962 werd de nieuwbouw in gebruik genomen. In het begin van 1976 ontstonden er plannen om het interieur te veranderen. Uiteindelijk zou pas in 1978 een verbouwing plaatsvinden. Het priesterkoor werd vergroot en het marmeren hoogaltaar werd naar voren gehaald en versoberd. In 1998 werd het priesterkoor opnieuw heringericht en werd het huidige celebratie-altaar geplaatst. In 1966 werd de gemeente Elden opgenomen binnen de grenzen van de gemeente Arnhem. De Lucasparochie werd een Arnhemse parochie. In 1968 startte de samenwerking met de andere parochies in Arnhem-Zuid. In 1983 werd de Interparochiale Vereniging van Katholiek Groot Malburgen opgericht (I.P.V.). Inmiddels is de parochie opgenomen in de Personele Unie van besturen R.K. parochies Arnhem-Zuid.

Pastorie

De pastorie dateert uit 1902 en werd omstreeks 1938, onder pastoor F.J. Schimmel, grondig verbouwd. Andere verbouwingen vonden plaats in de jaren vijftig, om de oorlogsschade te herstellen, en in 1972, onder pastoor H. Mali. Momenteel is de voorste helft van de pastorie verhuurd aan Delta (Stichting voor Katholiek en Protestants-christelijk primair onderwijs). Het achterste deel wordt momenteel gereed gemaakt voor de vestiging van het secretariaat en kantoorruimten.

Kerkhof

Het oudste kerkhof lag vlakbij het waterstaatskerkje aan de Huissensedijk. Dit kerkhof werd in 1845 in gebruik genomen. In 1875 werd het kerkhof opgeknapt en werden er nieuwe beuken geplant. Na de bouw van de nieuwe kerk werd in 1902 een nieuw kerkhof geopend, gelegen achter de kerk. Op 22 mei 1913 overleed pastoor Janssen, hij was de eerste pastoor die op het nieuwe kerkhof ten ruste werd gelegd. Het kerkhof telt drie gemeentelijke monumenten: 1. Het kruisbeeld (zie inv. nr. 17) 2. Grafmonument familie Van Voorst tot Voorst (zie inv. nr. 90) 3. Twee grafmonumenten familie Vos de Wael (zie inv. nrs. 91 en 92) In 1995 werd een nieuwe urnentuin in gebruik genomen.

Orgel

Men maakt gebruik van een elektronisch Johannus orgel, type Opus 6

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur