Handelingen

Gouda, Graaf Florisweg 126a - Kapel R.K. Begraafplaats

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam object: Kapel R.K. Begraafplaats
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: Gouda
Plaats: Gouda
Adres: Graaf Florisweg 126a
Postcode: 2805AP
Inventarisatienummer:
Jaar ingebruikname: 1891
Architect: Dessing, C.P.W.
Huidige bestemming: kapel
Monument status: Rijksmonument 517619

Geschiedenis

Buitengewoon belangrijke R.K. Begraafplaatskapel, met torentje.

De kapel op de Rooms-Katholieke begraafplaats is neoromaans, belangrijk in zijn soort, gerestaureerd, regelmatig open en in gebruik voor diensten. Bij de ingang van de begraafplaats bevindt zich een doodgraverswoning uit dezelfde bouwperiode.

De uit 1890 daterende kapel van de rooms-katholieke begraafplaats aan de Graaf Florisweg is gerestaureerd en op 5 februari 2005 weer in gebruik genomen. In de kapel zitten ramen van de Amsterdamse glazenier Alex Asperslagh. Ze zijn in 1930 gemaakt. Ook heeft het kruisbeeld uit de oude en gesloopte R.K. Kleiwegkerk er een plaats gekregen. Naast de kapel is in 2009 een klok uit 1741 van de voormalige Kleiwegkerk te Gouda geplaatst.

  • Goed te zien vanuit de trein.

Monumentomschrijving Rijksdienst

GRAFKAPEL in Neo-Romaanse bouwstijl uit 1890 ontworpen door architect C.P.W. Dessing die zich rond 1870 als aannemer-architect te Gouda vestigde. Dessing werd met name bekend door de bouw van een aantal Neo-Gothische kerken waarvan zijn ontwerp voor de St. Jozef (de huidige Gouwe Kerk uit 1904) de belangrijkste is.

De kapel ligt op de R.K. begraafplaats aan de Graaf Florisweg ten noordoosten van het centrum van Gouda. De diepe kavel loopt door tot het achtergelegen spoor. Langs de Graaf Florisweg is de begraafplaats afgezet met een hek met gemetselde peilers uit de jaren dertig. Achter het hek ligt een voorplein met parkeergelegenheid en staan een monumentale rode beuk en een plataan. Links van de ingang een dienstwoning uit dezelfde bouwtijd als de kapel. Woning en hekwerk zijn voor bescherming van ondergeschikt belang en niet beschermenswaardig.

De kapel ligt midden op de begraafplaats op een aarden verhoging. De gebrandschilderde glas-in-loodramen in de kapel dateren uit 1930 en zijn gesigneerd door Alex Asperslagh. Asperslagh werkte vanaf 1929 in het glasatelier van Liefkes in Den Haag, waar hij een figuratieve en zeer realistische stijl ontwikkelde.

Tegen de absis en op de begraafplaats liggen enkele familiegraven uit het eind van de negentiende en uit het begin van de twintigste eeuw. De meeste graven zijn echter geruimd en vervangen door recentere.

Omschrijving

De kapel is in donkere baksteen op een gestucte plint opgetrokken vanuit een Grieks kruisvormige plattegrond onder een samengesteld zadeldak met leien in maasdekking; tuitgevels met langs de gevelrand een klimmend rondboogfries en bekroond door een kruispinakel; eenvoudige houten daklijsten. De op het noorden gerichte, symmetrische voorgevel is langs de gevelrand versierd met een klimmende rondboogfries op zandstenen aanzetstenen en bekroond door een pinakel in de vorm van een kruis. Aan de westzijde bevindt zich tussen hoofdbeuk en transept een achtzijdige klokketoren bekroond door een licht ingesnoerde spits met leien in maasdekking.

De gevels zijn voorzien van getrapte hoeklisenen met natuurstenen afdekplaten en worden geleed door rondboogvensters met glas-in-loodramen; deze ramen hebben houten kozijnen, bakstenen strekken en betegelde vensterbanken. In de voorgevel en het transept grote kunststenen rondboogvensters met een roosvenster met kunststenen tracering.

Centraal in de voorgevel is de hoofdentree geplaatst in een vooruitstekend hoofdportaal met tuitgevel bekroond door een kunststenen pinakel. De dubbele deuren zijn beschoten met kraalschroten en hebben sierlijke smeedwerkankers; boven de deur een stalen profielbalk, waarop een rondboogvormig bovenlicht met kunststenen tracering rust. In de top een ronde gevelsteen van zandsteen. In de beide zijgevels van het portaal een smal rondboograampje. Boven het portaal is een groot zandstenen roosvenster aangebracht, waaronder vier zandstenen zuiltjes. Het portaal wordt geflankeerd door blinde boogvelden.

De toren heeft aan alle acht zijden blinde rondboogspaarvelden en vijf smalle rondboogtrapramen met rollagen; bovenin twee galmgaten.

De rechter- en linkerzijgevel van de kapel zijn identiek op de klokketoren na. In deze gevels een zandstenen roosvenster met eronder vier zuiltjes net als in de voorgevel. In de zijgevels van het trancept blinde rondboogspaarvelden.

Aan de achtergevel van de kapel een vijfzijdige absis over vrijwel de totale gevelhoogte met aan weerszijden een eenlaags bijgebouw. De bijgebouwen vormen met de absis een rechte achtergevel waar vijf hardstenen grafkisten tegen aan liggen. Bij het middelste graf een staand marmeren beeldhouwwerk van een Christusfiguur. Aan de zijgevels van de bijgebouwen ook een aantal natuurstenen grafkisten. In de zijgevels twee kleine rondboog vensters met roosters van siersmeedwerk.

Het INTERIEUR is min of meer gaaf. Bij de entree twee natuurstenen weiwatervonten. Aan de rechterzijde een koorbalkon en de entree naar de klokketoren. Wenteltrap in de klokketoren. Naast de plaats van het altaar een hardstenen naamplaat uit 1890 waarin de deken en pastoor van Gouda dhr. Malingré wordt genoemd. In de kapel drie door Asperslagh ontworpen vensters met gestileerde afbeeldingen van een pauw, een adelaar en de Christusfiguur. Onder de vloerbedekking de originele houten vloer.

Waardering

De kapel met bijbehorend interieur is van algemeen belang vanwege cultuur-historische waarde. Het betreft een goed voorbeeld van een laat-19de-eeuwse Rooms-Katholieke kapel in Neo-Romaanse stijl van de Goudse architect Dessing.

De kapel is van algemeen belang vanwege de architectuur-historische waarde, vanwege de herkenbare typologie en de Neo-Romaanse detaillering.

De kapel is vrijwel gaaf in hoofdvorm, detaillering en materiaalgebruik. Het interieur is nagenoeg gaaf en tevens van belang vanwege de glas-in-loodramen van Asperslagh en de natuurstenen wijwatervonten van waarde.

  • In de bovenstaande RCE beschrijving van het interieur komt de term "weiwatervonten" voor. De juiste term is "wijwatervonten".

Orgel

Er is geen orgel aanwezig in de kapel.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur