,s-Gravenhage, De Carpentierstraat 141 - Synagoge
Uit Reliwiki
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Genootschap: | Nederlandse Israëlitische Gemeente |
| Provincie: | Zuid-Holland |
| Gemeente: | 's-Gravenhage |
| Plaats: | 's-Gravenhage |
| Adres: | De Carpentierstraat 141 |
| Postcode: | 2595HB |
| Inventarisatienummer: | 02193 |
| Jaar ingebruikname: | 1938 |
| Architect: | Baars, J.S. en Hegt, J. |
| Huidige bestemming: | gesloopt |
| Monument status: | Geen |
Geschiedenis
Synagoge in Bezuidenhout. Buiten gebruik gesteld. Later gebruikt als bioscoop. Ook gebruikt door Vrijzinnige Protestanten. Gesloopt in 1994. Ter plaatse nu woningen.
In de media
- Uit Het Vaderland, 24 October 1937.
De nieuwe synagoge in de De Carpentierstraat bij de Juliana van Stolberglaan, gebouwd naar het ontwerp van de architecten J.S. Baars en J. Hegt, is zoover gevorderd, dat wij er eens binnen geloopen zijn. De kerkruimte maakt met haar goede proporties een grootschen indruk, en door de betrekkelijk smalle ramen valt een zee van licht binnen, dat door het witte stucadoorswerk nog versterkt wordt. De Arke wordt van buiten bekleed met wit en zwart marmer, uit welk materiaal ook de treden, welke er heen leiden, zijn gemaakt. Naast de groote kerkruimte is een zaaltje, dat bedoeld is als vereenigingslokaal en alledagskerk.
De vrij hooge vrouwengalerij is sterk amphitheatersgewijze gebouwd, zoodat de dames voldoende uitzicht hebben op hetgeen tijdens den kerkdienst aan ceremonieel geschiedt.
De lambrlzeering langs de wanden zal worden uitgevoerd in lichtkleurlg hout, waaruit ook de bima en de banken worden gemaakt. Parket zal den vloer bedekken. Reeds nu trekken sterk de aandacht drie gebrandschilderde ramen van het atelier van W. Bogtman, naar de ontwerpen van den heer L. Pinkhof in Den Helder. Zij zijn een geschenk van een aantal gemeenteleden en door de keuze der kleuren en proporties geheel in overeenstemming met de architectuur. Het middelste raam boven de Arke beeldt symbolisch uit de Goddelijke Leer die op den Sinaï aan Israël gegeven werd. Bovenaan zijn de steenen tafelen geplaatst, die lichtstralen uitzenden. Daaronder is een groot gedeelte van de ruimte gevuld met een voorstelling van de Wetgeving, gloeiend met rook, vuur en bliksemstraal, terwijl mede een bazuin is aangebracht. Als tekst is in fraaie gestyleerde Hebreeuwsche karakters vers 105 van den 12en Psalm aangebracht luidende: Uw woord ls een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad.
Het raam links daarvan wil Nederland uitbeelden en er is als tekst aangebracht vers 11 van Psalm 85: Goedertierenheid en waarheid ontmoeten elkaar, gerechtigheid en vrede kussen elkaar. Bovenaan heeft de artist een rots in den vorm van Nederland uitgebeeld te midden eener bruisende branding, daarmede willende uitdrukken het rustpunt voor de joden te midden van vele andere volken. Op den rots staat de Nederlandsche tuin met den Oranjeboom, die alle stormen heeft getrotseerd. Als tweede groep liet men twee handen, die opgeheven om hulp vragen en de twee handen (Nederland) die hulp reiken, waarmede de komst van de joden in deze gewesten in het einde der 16e eeuw is aangeduid. Daaronder een derde groep, die de wijze symboliseert waarop Nederland in de Gouden Eeuw naar voren trad. Een schip als beheerscher van de zee, een palmtak als vredessymbool en het wapen van Nederland.
Het raam rechts van het mlddenraam wil Zion uitbeelden. Als Hebreeuwsche tekst is hier aangebracht vers 2 van psalm 50. Dit Zion, het volkomen schoone, verschijnt God stralend. In dit raam is bovenaan geplaatst een uitbeelding van hetgeen Zion volgens een oud verhaal uit de Midrasj literatuur zal zijn. Een stad met ontelbare torens, waarboven uit den tempel een licht zal stralen over de geheele wereld. Even zijn flauwtjes aangeduid de zeven muren, die die stad zullen omgeven. Als tweede motief is daaronder aangebracht een korf met de vijf graansoorten, welke in Palestina groeiden en andere vruchten en die met het Wekenfeest naar den Tempel gebracht werden.
Een spade en een zeis dulden den landarbeid aan welke thans weer zoo'n voorname rol in Palestina speelt evenals voorheen. Als derde voorstelling is geheel van onder aangebracht een uitbeelding van de gedachte zooals Palestina tegenover de geheele wereld is naar buiten getreden. Bijbel, Psalmen en Talmoed liggen hier opengeslagen. De Arke des verbonds en de Luchter vullen de ruimte aan, evenals een kruikje olie dat de herinnering aan den Makkabeeëntijd oproept. Het bekende Davidsschild is hier aangebracht als pendant van het Nederlandsche wapen in het andere raam.
De verlichting van de kerkruimte zal geschieden door 4 groote kronen en een aantal lusters aan de zijwanden.
Wanneer de inwijding zal kunnen geschieden staat nog nlet vast maar er wordt met alle kracht gewerkt om het zoo spoedig mogelijk te kunnen doen.
Afbeeldingen
Kopie foto Haags Gemeentearchief
Kopie foto Haags Gemeentearchief
Kopie foto Haags Gemeentearchief
Kopie foto Haags Gemeentearchief
Kopie foto Haags Gemeentearchief
