Bokhoven, Gravin Helenastraat 1 - Antonius Abt

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Antonius Abt
Genootschap:	(RKK) Rooms-Katholieke Kerk in Nederland
Provincie:	Noord-Brabant
Gemeente:	's-Hertogenbosch
Plaats:	's-Hertogenbosch (Bokhoven)
Adres:	Gravin Helenastraat 1
Postcode:	5221BV
Jaar ingebruikname:	1531
Architect:
Huidige bestemming:	kerk
Sonneveld-index:
Monument status:	Rijksmonument 21956
Type:	Kerk
Functie:	Religieus

Geschiedenis

Aardige dorpskerk met historische toren. Diverse uitbreidingen. De elders genoemde "noodkerk" na oorlogsschade 1944 staat er nog steeds.

Deze fraaie dorpskerk dateert uit de 15e eeuw. Het oudste onderdeel is de toren, gebouwd in de vroege 15e eeuw met een later toegevoegde traptoren. Het eenbeukige schip werd in 1495 na een brand herbouwd. Het transept en koor dateren, ondanks de nog gotische vormentaal, deels uit 1610. De overwelfde doopkapel aan de noordzijde werd toegevoegd omstreeks 1500. Het kerkgebouw heeft een rijk barokinterieur. Het rococo stucplafond, voorzien van ornamenten en sterren, dateert uit 1771. Het eveneens barokke altaarretabel met beeld van Sint-Michaël (circa 1700) is afkomstig uit de Michaël-kerk in Dennenburg. Het vroegere hoofdaltaar, nu geplaatst in het transept is eveneens vroeg 18e-eeuws. Het orgel op de houten orgeltribune komt uit circa 1780. Het is in 1979 in de Bokhovense kerk geplaatst na eerder in andere kerken dienst te hebben gedaan. De 19e -eeuwse preekstoel is voorzien van voorstellingen uit het leven van Norbertus. De kerk heeft diverse belangwekkende grafmonumenten, waaronder grafzerken voor de heren van Bokhoven. Het meest monumentale is de grafzerk uit 1649-52 voor Engelbert van Immerzeel, de eerste graaf van Bokhoven († 1652) en diens vrouw Hélène de Montmorency († 1649), gemaakt door de bekende beeldhouwer Artus Quellien.

Orgel

Het orgel heeft een bewogen geschiedenis. Het is gebouwd door J.J. Mitterreither in 1790 voor de R.K. kerk in Brielle. Van 1878 tot 1936 heeft het orgel dienst gedaan in de Hervormde kerk in Sleeuwijk. Vervolgens heeft het orgel van 1936 tot 1973 in de Doopsgezinde kerk in West-Knollendam gestaan. De kas van het orgel heeft in de periode 1973 tot 1983 gestaan in de Doopgezinde kerk Het Lam in Amsterdam. Nadat de kerk in Bokhoven gerestaureerd was zocht men een historisch orgel voor deze kerk. Sinds 1983 staat het Mitterreither orgel in de R.K. kerk van Bokhoven.

Monumentomschrijving Rijksmonument

R.K. KERK van de St. Antonius Abt. Bestaande uit een vroeg 15de eeuwse toren met latere traptoren, eenbeukig schip, na een brand in 1498 gebouwd, een dwarspand en koor uit 1610. Gewelfde doopkapel uit omstreeks 1500. Inwendig een stucgewelf uit 1771 met rococo-ornament. Restauratie in 1951 voltooid na oorlogsschade in 1944-1945. Rijke inventaris, die onder meer bevat: Barokke altaarretabel van hout uit omstreeks 1700, met in de frontispice beeld van St. Michael, afkomstig uit de Michaëlskerk in Dennenburg, orgel uit omstreeks 1700, eveneens uit de kerk van Dennenburg afkomstig; het vroegere hoofdaltaar, begin 18e eeuws, thans in het transept, met schilderij op doek; Maria's Hemelvaart, toegeschreven aan Th. van Thulden, omstreeks 1650; graftombe van verschillende kleuren marmer met de ligbeelden van Engelbert van Immerzeel eerste graaf van Bokhoven (plm 1652) en zijn vrouw Helene de Montmorency (ca 1649), in 1649-1651 vervaardigd door Artus Quellien de Oude; gesneden eiken preekstoel met voorstellingen uit het leven van St. Norbertus; houten beelden van Cornelis (plm 1730), Maria (1650), Engelbewaarder (plm 1700), een viertal bijeenbehorend uit omstreeks 1800: Herman Jozef, Antonius van Padua, Roches en Martinus; Norbertus en Antonius Abt (beide omstreeks 1700), Antonius Abt (omstreeks 1500); eiken kruiswegreliefs door G. Lucius uit 1851-1852, 19de eeuws terra cotta beeld van een apostel, houten Corneliusbeeld uit 1846, renaissance eiken kruisbeeld en een houten kruisbeeld uit omstreeks 1700; gesneden eiken communiebank in Waterstaats-stijl; acht 17e eeuwse koperen kandelaars, 18de eeuwse koperen lichtkroon. Laatgotisch smeedijzeren hek voor de traptoren en de doopkapel. Vele grafzerken, o.a. van de heren van Bokhoven.