,s-Hertogenbosch, Verwersstraat 49 - Waalse / Lutherse Kerk (1956 - 2004)

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Waalse, 1956 Evang.-Lutherse Kerk
Genootschap:	Evang. Lutherse Kerk / Waalse Hervormde Gemeente
Provincie:	Noord-Brabant
Gemeente:	's-Hertogenbosch
Plaats:	's-Hertogenbosch
Adres:	Verwersstraat 49
Postcode:	5211HS
Sonneveld-index:	18114 01694
Jaar ingebruikname:	1847
Architect:	Veggel, A. van
Huidige bestemming:	buiten gebruik 2004
Monument status:	Rijksmonument 21897

Inhoud

1 Geschiedenis
2 Monumentomschrijving Rijksdienst
3 Besluit
4 MIP omschrijving
5 Nieuwe links
6 Afbeeldingen
- 6.1 Exterieur
- 6.2 Interieur

Geschiedenis

Prachtige vroege neogotische kerk zonder toren.

De Lutherse Gemeente in 's-Hertogenbosch werd opgericht in 1686. Vanaf de verovering van de stad in 1629 door de Staatse legers was in 's-Hertogenbosch alleen de Nederduits Gereformeerde kerk toegestaan. Vanwege de vele in de stad gelegerde Duitse - Lutherse- soldaten en omdat de militair gouverneur van de stad van Lutherse huize was, werd hun vanaf 1689 godsdienstvrijheid verleend. In 1689 bouwden zij aan de Verwersstraat een eigen kerkgebouw. Bij de verhuizing van de Lutherse kerk in 1956 werd het graf van een der militair gouverneurs de prins van Holstein Beck verplaatst naar de v.m. Waals/ Lutherse Kerk, waar het zich nu nog bevindt.

De Waalse kerk (1847, A. van Veggel), werd in 1956 gekocht door de Evangelisch Lutherse gemeente vanwege een verhuizing van de Eglise Wallone naar een nieuw gebouw aan de Zuiderparkweg in 's-Hertogenbosch. De oude Lutherse kerk, ook aan de Verwersstraat gelegen, werd toen verlaten en ingeruild voor de vrijgekomen Waalse Kerk. Het verlaten kerkgebouw werd afgebroken. Van 1956 tot 2004 heeft de Lutherse Gemeente gebruik gemaakt van de oude Waalse Kerk. Vanwege het samengaan van de protestantse kerken in de PKN, kwam dit gebouw weer leeg te staan. De Lutherse gemeente bood het gebouw in 2004 te koop aan. De kerk is overgedragen aan NV Monumentenfonds Brabant en kan gebruikt worden voor bijzondere bijeenkomsten. Het erachter gelegen Noordbrabants Museum maakt er nu gebruik van. Ook is het de thuisbasis van de Capelle Pratensis.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Evangelisch Lutherse Kerk. Tot voor enkele jaren Waalse Kerk. Zaalkerk in argeloze vroeg neogotische stijl uit 1847 (vermoedelijk door A. van Veggel).

Graatgewelven in stuc; ijzeren venstertraceringen; goed gesneden banken met traceringen en baldakijnen door Oirschotse meubelmakers. Rijk gesneden en gebeeldhouwde eiken preekstoel uit omstreeks 1550, afkomstig uit de middeleeuwse St. Pieterskerk. Een zuidelijke orgelkas uit ca. 1700. Achter deze kas is in 1956 een binnenwerk van een kabinetorgel van J. Strumphler van ca. 1780 geplaatst.

Besluit

Uit Besluitenlijst college van burgemeester en wethouders gemeente 's-Hertogenbosch, 6 november 2007:

"Subsidievoorwaarden Lutherse kerk Het college geeft per brief aan NV Monumentenfonds Brabant aan bereid te zijn op onderdelen ontheffing te verlenen van de subsidievoorwaarden voor het gebouw aan de Verwerstraat 49 als deze een verantwoorde herbestemming van het gebouw in de weg zouden staan. Het fonds heeft het voornemen om de voormalige Lutherse Kerk te kopen en hiervoor een nieuwe bestemming zoeken met zoveel mogelijk behoud van de monumentale kwaliteiten."

MIP omschrijving

Bouwstijl: Neo-Gotiek
Bouwperiode: 1847
Gevels en materialen: Gepleisterde geschilderde gevel met steunberen.
Vensters en deuren: Spitsboogvensters met ijzeren visblaastracering. Bewerkte vleugeldeuren met laat neogotische omlijsting.
Constructie: Graatgewelven in stuc.
Interieur: Gesneden banken met traceringen en baldakijnen (door Oirschotse meubelmaker). Eiken preekstoel XVI uit St. Pieter, orgelkast ca. 1700. Diverse gietijzeren meubilair.
Bijzonderheden: Straatgevel met blindtraceringen, steunberen en wimbergen, waarvan centrale onvoltooid is.

Nieuwe links

Afbeeldingen

Exterieur

Voormalige Lutherse Kerk ( 1686 - 1956) aan de Verwersstraat
V.m. Waalse Kerk, later Lutherse kerk ca 1900 toen nog met de gietijzeren topversiering
foto 1930 - WG
Lutherse kerk, De top is van zijn versieringen ontdaan. situatie voor 1995 foto: a.janssen
Achterzijde Lutherse kerk foto: a.janssen
11-09-2021
11-09-2021
11-09-2021