Amsterdam, Hagedoornplein 6 - Kapel Rosaklooster
Uit Reliwiki
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam object: | Kapel Sint Rosaklooster |
| Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
| Provincie: | Noord-Holland |
| Gemeente: | Amsterdam |
| Plaats: | Amsterdam |
| Adres: | Hagedoornplein 6 |
| Postcode: | 1031BV |
| Inventarisatienummer: | 05021 |
| Jaar ingebruikname: | 1927 |
| Architect: | Kropholler, A.J. |
| Huidige bestemming: | kapel Leger des Heils |
| Monument status: | Rijksmonument 498728 |
Geschiedenis
Kapel van het voormalige St. Rosaklooster, Zusters Dominicanessen, sinds 1996 in gebruik door Leger des Heils.
Monumentomschrijving Rijksdienst
In 1926-1927 tot stand gekomen KLOOSTERHOF omringd door een KLOOSTERGANG en achterliggende MOESTUIN naar traditionalistisch ontwerp van A.J. Kropholler in opdracht van de congregatie van de H. Catharina van Senen, zusters Dominicanessen te Voorschoten, oorspronkelijk ingeklemd tussen een bij het St. Ritaklooster behorende jongens- en meisjesschool, eveneens van Kropholler, en de kloostercorridor. De beperkte hoogte van de kloostergangen werd bepaald door de plaats van de direct hierboven aansluitende vensters van de scholen. De moestuin is aan de achterzijde grotendeels ommuurd, op de plaats van de - inmiddels gesloopte - schoolgebouwen is aan de Wingerdweg een schutting geplaatst.
Omschrijving
Op een trapeziumvormige plattegrond tot stand gekomen kloosterhof, bestaande uit een kloostergang met vlakke balkenzoldering, aan de buitenzijde gedragen door een bakstenen muur, aan de kloosterhofzijde door pijlers. De gedeeltelijk open middengang, in het midden over vier traveeen aan weerszijden door pijlers gedragen, biedt toegang tot de achterliggende moestuin. De zoldering van de kloostergang rust aan de muurzijde op bakstenen consoles, gedecoreerd met een staafanker. De vierzijdige pijlers, op basement, met veelvormige kapitelen en een dekplaat, zijn bekroond met houten dekplaten die door metaalbanden verbonden zijn met de balkenzoldering. De vloer bestaat uit rode tegels met ter plaatse van pijlers en bakstenen consoles een accentuering in de vorm van grijze tegels. De kloostergang is aan de moestuinzijde voorzien van gemetselde versneden steunberen, eindigend onder de daklijst en in het midden een boven het dak uitkragende expressief vormgegeven bakstenen pijler aan de moestuinzijde voorzien van een terracottabeeld van Anna te Drieen van Lambertus Zijl uit de bouwtijd. De muren van de kloostergangen zijn aan de binnenzijde op de hoeken gedecoreerd met terracotta tegeltableaux waarop voorstellingen van Maria Magdalena, Catharina van Siena, Rosa van Lima en Catharina van Alexandrie, de kapitelen met verschillende gestileerde Christusmonogrammen (onder meer 'crux monogrammatica'), Dominicaner kruis en op de drie pijlers aan de moestuinzijde het kruis (geloof), ankerkruis (hoop) en het kruishart (liefde). In het midden van het kloosterhof komen twee tussen de grasvelden gelegen paden bijde doorgang naar de moestuin bijeen. Tegen de kloostermuur bevindt zich een beeld uit latere tijd van Maria met kind op een bakstenen sokkel.
Waardering
Kloosterhof, kloostergang en moestuin van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde. Van typologisch belang binnen het oeuvre van Kropholler, alsmede als bijzonder onderdeel van het kerkelijke complex. Tevens van betekenis vanwege de ensemblewaarde.
In de media
- Uit Het Vaderland, 21 Augustus 1927.
Op ons verzoek heeft Kropholler ons gebracht bij een thans bijna voltooid millioenenwerk, waaraan hij, volgens zijn herhaaldelijk zeggen, met groote vreugde heeft gearbeid. Een bouwwerk, onder leiding van zijn maker te mogen zien, is altijd een genoegen. Bij Kropholler geldt dat in bijzondere mate, daar zijn bescheidenheid, uitleggersgeduld en uitleggave met elkaar wedijveren.
Men weet, dat Kropholler, zonder misschien direct navolger genoemd te mogen worden, geestdriftig bewonderaar van Berlage is. Voor hem bestaat er eigenlijk in Nederland maar één bouwmeester en dat is Berlage. Een buitenlander moet Berlage eens den Rembrandt van den steen genoemd hebben en, voegde Kropholler er bij, u zult het zien, dat het nageslacht Berlage dien krans zeker om de slapen vlechten zal.
We konden niet langs de Beurs komen, zonder even op te houden en zoo kort mogelijk een college te ontvangen over het absoluut nieuwe en bijzondere van deze schepping. Daarna wees hij eenige gebouwen aan, welker bouwmeesters blijkbaar Berlage wilden navolgen, omdat de beginselen van dien bouwmeester zoo hoogst eenvoudig zijn.
Mislukt, nietwaar? vroeg Kropholler, — mislukt, omdat alleen een genie ook de eenvoudigste theorie in praktijk kan brengen, zoodat er schoonheid uit geboren moet worden.
Kropholler dan heeft aan den overkant van het IJ een kerk, een klooster en kloosterschool voor 1600 leerlingen gebouwd.
Reeds eerder, in 1919, zette hij een kerk, maar deze mist nog haar toren. Wanneer nu nog de bewaarschool is opgezet, is, wat men zou kunnen noemen, de Dominicanessenwijk voltooid.
Met even groote liefde als kunde, heeft Kropholler zijn werk gedaan, 't Is een lust het te zien. Als altijd zijn eerlijkheid, eenvoud en doelmatigheid, Krophollers geleidsterren, ook wederom zijn beloonsters geweest. Het eenige sieraad van den gevel bestaat uit bijbelsehe en christelijke symbolen, ontworpen door de zuster van van den architect, Mej. Julie Kropholler. De geestige teekeningen door den heer de Vie Tukker uit Leiderdorp in steen gebracht, doen het wondergoed en verlevendigen den gevel zeer gelukkig. Een juweeltje is verder bet kapelletje en de inwendige kloostergang, waaraan de slaapcellen en gezelschapsruimten der zusters liggen. Klooster en school omsluiten een groot grasperk, waaromheen weer een open kloostergang getrokken is, een houtconstructie, gedragen door betonnen pijlers met elk een verschillend kapiteel. Een weldadige rust gaat van alles, bijzonder van dezen kloostergang uit. Achter het grasveld bevindt zich een moestuin. Verlichting en verfkleuren, trap en trappenhuis, kerk, klooster, kapel, scnool ze vormen een eenheid van zeldzame bekoring. Het is wel typisch, dat een nieuwlichter vlak aangrenzend een gemeenteschool bouwde, waarin de horizontale lijnen hoogtij vieren en een beeld van verwarrende onrust scheppen, waartegen de door schoonheid verzachte strengheid van Krophollers schepping zoo gunstig afsteekt. De Dominicanessen — we hoorden het uit haar eigen mond — zijn zeer ingenomen met bet werk van onzen Haagschen bouwmeester en zij durven elke vergelijking met andere soortgelijke stichtingen jubelend aan. We kunnen het begrijpen.
Afbeeldingen
foto Ds.H.J.Douwes Amsterdam.
foto Ds.H.J.Douwes Amsterdam.
.jpg)
