Amsterdam, Jacob van Lennepkade 211 - Vincentius à Paulo (1901 - 1989)
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Vincentius à Paulo |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Noord-Holland |
Gemeente: | Amsterdam |
Plaats: | Amsterdam |
Adres: | Jacob van Lennepkade 211 |
Postcode: | 1054ZP |
Sonneveld-index: | 00357 |
Jaar ingebruikname: | 1901 |
Architect: | Dessing, C.P.W., Gouda |
Huidige bestemming: | gesloopt |
Monument status: | geen |
Geschiedenis
Dit was een driebeukige neogotische kerk, zonder transept, met beeldbepalende hoge toren. De St. Vincentiuskerk en -parochie ontstonden in de periode 1899-1901 als gevolg van toename van het aantal katholieken in de toen nog in aanbouw zijnde Kinkerbuurt (Amsterdam-Oud West). Eerder ontstond de H. Hartkerk in de Vondelstraat, beter bekend als "Vondelkerk".. Beide parochies ontstonden toen (periode 1870-1900) als afsplitsingen van de historische parochie H.H. Nicolaas en Barbara (De Liefde) aan de Bilderdijkstraat (bij de Da Costakade). Kerk, pastorie en scholen van de St. Vincentiusparochie kwamen te staan op een perceel tussen de Jacob van Lennepkade en de Kanaalstraat, ter hoogte van de Staringstraat. De St. Vincentiuskerk werd ontworpen door C.P.W. Dessing, een leerling van P.J.H. Cuypers (die o.a. "De Liefde" en de Vondelkerk ontwierp, evenals vier andere kerken in Amsterdam, het Rijksmuseum en Centraal Station). De invloed van Cuypers en diens leerlingen Margry en Snickers was dan ook duidelijk zichtbaar in het ontwerp.
Het was een grote driebeukige basiliek, zonder dwarsschip, met een hoge, terzijde staande toren, rechts naast de voorgevel. Deze toren had een achthoekige bovenbouw met hoekpinakels en een naaldspits. Op de andere hoek van de voorgevel, tussen hoofdportaal en pastorie, bevond zich een lagere traptoren (zie afbeeldingen hieronder). Het interieur (middenschip) werd overdekt door een houten tongewelf. Het hoofdaltaar en de ramen in het koor kwamen kort na de bouw tot stand; de ramen in de zijbeuken en enkele muurschilderingen waren van later datum. Met name wegens de hoge toren, de hoogste R.K. kerktoren die sinds het herstel van de katholieke hiërarchie (1853) in Amsterdam is gebouwd, ongeveer 67 m, was dit een zeer markante kerk. Als gevolg van teruglopend kerkbezoek werden in de loop van de jaren 1970-1980 de drie parochies in Amsterdam-Oud West (zie boven) samengevoegd; de nieuwe naam luidde Vondel-Vincentius-De Liefde (afgekort tot VVL). In 1989 werd de St. Vincentiuskerk buiten gebruik gesteld en gesloopt (voorjaar en zomer 1989). Ter plaatse is daarna, onderin een nieuw appartementencomplex, een kleine kerkzaal in gebruik genomen, met als naam St. Vincentiuskerk. Die is in 2022 nog altijd in gebruik. De kerk "De Liefde" aan de Bilderdijkstraat werd in 1990 aan de eredienst onttrokken en in de zomer gesloopt; de Vondelkerk in de Vondelstraat was al veel eerder gesloten (1977) en na jaren van leegstand en mede dankzij (kraak)acties in brede kring in 1985-'86 gerestaureerd, en herbestemd tot cultureel centrum en kantoorruimten.
- Het absolute hoogtepunt (letterlijk en figuurlijk) in het oeuvre van architect C.P.W. Dessing was en is de "Gouwekerk" in Gouda.
- De St. Vincentiuskerk leek héél veel op de iets eerder gebouwde R.K. Kerk O.L. Vrouw Rozenkrans aan de Provenierssingel in Rotterdam, ontworpen door de architecten A.A.J. Margry en J.M. Snickers. Zelfde indeling, driebeukig schip zonder transept, grote toren rechts, traptorentje links, dakruiter. Architect Dessing was uitvoerder bij de bouw van die kerk in Rotterdam.