Amsterdam, Jonas Daniël Meijerplein - Synagogen
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Genootschap: | Hoogduits (Asjkenazisch Joods) |
Provincie: | Noord-Holland |
Gemeente: | Amsterdam |
Plaats: | Amsterdam |
Adres: | Jonas Daniël Meijerplein 2-4 |
Postcode: | |
Inventarisatienummer: | 05033 |
Jaar ingebruikname: | 1671 |
Architect: | Bouman, E., Stalpaert, D. en Maybaum, G.F. |
Huidige bestemming: | Joods Historisch Museum |
Monument status: | Rijksmonument 265 |
Geschiedenis
Buitengewoon belangrijk complex van 4 voormalige synagogen, waaronder de "Grote Synagoge" en de "Nieuwe Synagoge".
In het synagogencomplex aan het Jonas Daniël Meijerplein is sinds 1987 het Joods Historisch Museum gehuisvest. Het complex bestaat uit vier synagogen en is het grootste van Europa. In 1943, na de laatste dienst werd het synagogencomplex geplunderd. Na de oorlog zijn de gebouwen niet meer als synagoge in gebruik genomen. Vanaf 1954 was de Gemeente Amsterdam eigenaar en gebruiker van het complex. Voor het symbolische bedrag van één gulden werd het in 1974 aangekocht door het Joods Historisch Museum.
Monumentomschrijving Rijksdienst
Nederlands Israëlische Grote of Hoofdsynagoge. Rechthoekig gebouw (1670-'71) (door Daniel Stalpaert) onder schilddak, de muren door lisenen geleed, frontons op voor- en achtergevel. Tegen de voorgevel een lage voorbouw met zandstenen ingangspartij. Stoephek (XVIII) voor de zijgevel. Inwendig: driebeukig onder houten tongewelven op architraven ondersteund door toscaanse zuilen.
In de media
- Uit Reformatorisch Dagblad, 10 mei 2005.
In de Grote Synagoge in Amsterdam -nu onderdeel van het Joods Historisch Museum (JHM)- werd afgelopen zondag het eerste huwelijk sinds de Tweede Wereldoorlog gesloten. Het huwelijk vond plaats onder een unieke ”choepa” (baldakijn) uit de collectie van het JHM die gemaakt is door de moeder van de bruidegom, Saskia Weishut-Snapper. Dit meldt de website joods.nl. Het laatste huwelijk ’zonder ster’ in de Grote Synagoge was dat van Betty Cohen en Wim Duveen op 26 maart 1942. Bruid en bruidegom hebben de oorlog overleefd. Het laatste huwelijk in de Nieuwe Synagoge, ook onderdeel van het museumcomplex, was op 7 juni 1942. Het echtpaar dat daar trouwde, kwam tijdens de oorlog om in Auschwitz.
De Grote Synagoge aan het Jonas Daniel Meijerplein biedt tegenwoordig plaats aan de nieuwe vaste opstelling van het JHM. Op de begane grond gaat deze over religie, waarin de joodse traditie en gebruiken centraal staan. De religieuze functie die de synagoge vroeger had, is weer zichtbaar gemaakt. De tentoonstelling op de galerijen gaat over de geschiedenis van de joden in Nederland van 1600 tot 1890. De expositie toont het complexe proces van inburgering en integratie van een religieuze en culturele minderheid.
Externe link