Beek en Donk, Kapelstraat 31 - Leonardus de Noblac (1897 - 2013)
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | H. Leonardus de Noblac |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Noord-Brabant |
Gemeente: | Laarbeek |
Plaats: | Beek en Donk |
Adres: | Kapelstraat 31 |
Postcode: | 5741CA |
Inventarisatienummer: | 07007 |
Jaar ingebruikname: | 1897 |
Architect: | Franssen, C.J.H. |
Huidige bestemming: | Buiten gebruik |
Monument status: | Rijksmonument 520151 |
Inhoud
Geschiedenis
Kerk in het voormalige dorp Donk. Neogotische kerk met toren. Uitbreiding, o.a. met zijbeuken, 1929. Plan sluiting enkele jaren na 2012. De kerk is op 13-01-2013 definitief gesloten.
Monumentomschrijving Rijksdienst
De R.K. KERK van de H. Leonardus de Noblac is een oorspronkelijk driebeukige Neo-Gotische kruisbasiliek, in 1898 gebouwd naar een ontwerp van C. Franssen, Roermond. Het niet-georienteerde gebouw is in 1929 uitgebreid met twee zijbeuken door C. Roffelsen, Helmond. Sindsdien heeft de kerk een schip van vijf beuken.
Omschrijving
De H. Leonarduskerk heeft een aan de noordelijke zijde van de kerk gesitueerde toren met ingangsportaal, een schip van vier traveeen, een eenbeukig transept en een koor, bestaande uit twee traveeen en een driezijdig gesloten apsis. De kerk heeft zadeldaken met leien in Maasdekking. De gevels zijn opgetrokken in baksteen en spaarzaam versierd met hardstenen afdeklijsten, afzaten, dorpels en plint. Het muurwerk is gesierd met een keperboogfries en tandlijsten en wordt geschoord door zware steunberen, aan de noordelijke zijde bekroond door pinakeltorentjes. De ingangsfaçade met de toren, geflankeerd door uit de rooilijn springende vijfhoekige kapellen, zijn op de voor Franssen karakteristieke wijze versierd met natuurstenen beeldhouwwerk: kruisbloemen, wilmbergen en hogels. In de toren is een gedrukt spitsbogig portaal met, de wimberg bekronend, een kalkstenen hoogreliëf, voorstellende de H. Michaël. De opgeklampte deuren hebben een zwaar smeedijzeren beslag. In de gehele kerk zijn eenvoudige lancetvensters met bakstenen maaswerk.
De toren bestaat uit drie geledingen en wordt bekroond door een zeskantige, met leien bedekte spits met flankeerspitsjes. In 1929 heeft Roffelsen de kerk in aangepaste stijl uitgebreid door twee neo-gotische zijbeuken van vijf traveeën toe te voegen. In het interieur zijn onder meer van belang de twee eikehouten neogotische communiebanken uit omstreeks 1900, tien neogotische beelden uit omstreeks 1900, twee gepolychromeerde houten beelden van H.Leonardus en H.Jozef (J.Custers, 1899), de glas-in-loodvensters in priesterkoor, sacramentskapel en doopkapel (door Derix, Kevelaer-Goch, 1904-'08), in transept, zuid- en noordkapel (door Menke, Goch, 1922-'23 en 1944), en de kruiswegstaties (G. van Geffen, 1906 ("naar Anthony") en C. Boelen, Helmond, 1921).
Waardering
De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden en is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van de kerk in het het Interbellum. Het is van architectuurhistorisch belang als voorbeeld van het late werk van C. Franssen en tevens van belang als voorbeeld van de vergroting van kerkgebouwen in een bij de oorspronkelijke situatie aansluitende stijl. Het heeft ensemblewaarden als visueel middelpunt van de deels industriële bebouwingskern rondom de Zuid Willemsvaart. Het is van belang vanwege de architectonische gaafheid van het ex- en interieur.
In de media
- Uit Eindhovens Dagblad, 5 oktober 2015
Onder de naam DKDD (De Kerk Draait Door) wordt de plaatselijke bevolking betrokken in de zoektocht naar een nieuwe bestemming van de Leonarduskerk in Beek en Donk. Medio april volgend jaar wordt het DKDD-evenement gehouden. De Leonarduskerk Donk is in januari 2013 aan de eredienst onttrokken. Sindsdien is een groep betrokken inwoners druk bezig geweest met nadenken over en zoeken naar een nieuwe functie van het gebouw. Tot een concrete invulling heeft dat nog niet geleid. Het staat voor de werkgroep wel vast dat de inwoners van Laarbeek hard nodig zijn om herbestemming van de kerk tot een succes te maken. Zonder bezoekers geen activiteiten, zonder activiteiten geen herbestemming. Bovendien ís de kerk eigenlijk van de bevolking. In 2012 is hij met gemeenschapsgeld nog helemaal opgeknapt. De groep hoopt daarom op een kruisbestuiving tijdens DKDD tussen inwoners, het bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen. Al mag iedereen met een goed plan zich natuurlijk ook eerder al melden.