Berkenwoude, Dorpsstraat 16 - Dorpskerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Dorpskerk
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Berkenwoude
Provincie:	Zuid-Holland
Gemeente:	Krimpenerwaard
Plaats:	Berkenwoude
Adres:	Dorpsstraat 16
Postcode:	2825BN
Inventarisatienummer:	01588
Jaar ingebruikname:	1833
Architect:
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Monument status:	Rijksmonument 9351 (kerk); 9352 (toren)

Geschiedenis

Historische dorpskerk met toren.

Toren uit 1513. Grote verbouwing in 1833.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

Rijksmonument 9351

Ned. Herv. kerk. Van oorsprong middeleeuwse zaalkerk van vijf traveeën met rondboogvensters, die in 1833 voor een groot deel werd vernieuwd, met een vroeg 16e-eeuwse westtoren en aan de oostzijde aangebouwde consistorie tegen puntgevel, het voormalige koor. Het huidige kerkgebouw kwam waarschijnlijk in het begin van de 16e eeuw tot stand en bestond toen uit een zaalkerk met smaller, rechtgesloten koor. Van dit gebouw resteren de schipkap, de (in 1833 beklampte) zuid- en noordmuur, alsmede de noord- en oostgevel van het koor met een ezelsrugboognis. In 1833 vond een ingrijpende vernieuwing plaats waarbij muren van schip en consistorie beklampt, respectievelijk vernieuwd zijn, de vensters in rondboogvensters werden gewijzigd en de kap van de consistorie is vervangen. De zuidkant van het schip is met gele baksteen beklampt, bij de noordkant gebruikte men secundair toegepaste, oude baksteen. In het interieur werd in 1833 een nieuw houten tongewelf gehangen aan de spanten en de sporen van de oude kap. Tegen de oostkant staat de preekstoel met dooptuin, tegen een schot aan de westkant van de kerk bevindt zich het orgel. Tot de inventaris behoren een zeshoekige, gebeeldhouwde preekstoel met klankbord uit 1686 (gedateerd in het ruggeschot), een koperen preekstoellezenaar zonder kader, bestaande uit bladwerk gerangschikt rond een middenmotief aan een draaibare arm met voluutranken (XVIId), een doophek met paneelwerk en gedraaide balusters en een ijzeren doopboog met koperen knoppen (XVIIB). Gesneden orgelkas met vleugelstukken in Lodewijk XIV-trant. Hierin een instrument van L. van Dam en Zonen uit 1896. Avondmaalszilver: een ovale schotel, twee ronde schotels en twee bekers uit 1800, een kan en twee offerbussen uit 1874. Doopbekken uit 1852. Kerk met inventaris van belang uit een oogpunt van architectuur- en cultuurhistorie.

Toren

Rijksmonument 9352

Toren der Ned. herv. kerk. Tegen de westkant van de kerk staat de voor een klein deel ingebouwde toren uit het begin van de 16e eeuw. De toren bestaat uit drie geledingen, wordt afgesloten met een boogfries op kraagstenen en heeft een ingesnoerde naaldspits uit de 18e eeuw. Tegen de eerste geleding staan lage, haakse, eenmaal versneden steunberen. In de tweede geleding heeft ieder gevelvlak twee en in de derde geleding drie spitsboognissen met bakstenen traceringen. Op de torenwanden en steunberen zijn in een helderrode baksteen metseltekens in de vorm van Andreaskruisen te zien. Het torenportaal wordt met een gemetseld kruisribgewelf overdekt. In de toren hangt een luidklok uit 1755 van Joan Nicolaus Derck uit Hoorn. Toren van belang uit een oogpunt van architectuurhistorie. Eikenhouten klokkenstoel met klok van J.N. Derck, 1755, diam. 82,4 cm. Mechanisch torenuurwerk, B. Eijsbouts, Asten, 1891, later voorzien van elektriscche opwinding.