Berlicum, Kerkwijk 44 - Petrus' Stoel te Antiochië (1948 - 2012)
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Petrus' Stoel te Antiochië |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Noord-Brabant |
Gemeente: | Sint-Michielsgestel |
Plaats: | Berlicum |
Adres: | Kerkwijk 44 |
Postcode: | 5258KC |
Sonneveld-index: | 07068 |
Jaar ingebruikname: | 1948 |
Architect: | Leur, H.C. van de |
Huidige bestemming: | gesloopt (2015) |
Monument status: | was Gemeentelijk monument |
Geschiedenis
Wegens verschillende (her)bouwfasen, zie ook hieronder, was dit een uiterst merkwaardig, groot, monumentaal kerkgebouw. Wegens het ontbreken van een toren was deze kerk tamelijk onopvallend in het dorpsbeeld. Met name de koorpartij, naar ontwerp van architect H.C. van de Leur, was architectonisch van uitzonderlijk groot belang. De kerk was deels nieuwbouw, naar ontwerp van architect J. Strik. In 2008 werd het plan tot sluiting en sloop bekend gemaakt.
Per 1 januari 2012 zijn de parochie van Sint Petrus’ Stoel te Antiochië te Berlicum en de parochie van het Allerheiligst Sacrament te Middelrode gefuseerd. De naam van de nieuw gevormde parochie is Sint Norbertus. Vanwege de slechte bouwkundige staat en een ernstige daklekkage is begin januari 2012 besloten om de St. Petruskerk per 1 juli 2012 te onttrekken aan de eredienst. In het verleden is wel eens het idee genoemd, de St. Petruskerk te vervangen door een nieuwe passende kerk, en daarna de kerk van Middelrode af te stoten. Maar deze plannen werden niet uitgevoerd. De St. Petruskerk is, ondanks ingrijpende aanpassingen door de jaren heen (mede door de zware beschadigingen in de Tweede Wereldoorlog), op de Gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. Desondanks is deze interessante kerk in twee fasen gesloopt.
- 2015 - De kerk is gesloopt, op de kerktoren en de trap na.
- 2016 - Ook de met een stalen constructie gestutte toren is, in tegenstelling tot eerdere toezeggingen, gesloopt.
De pastorie is blijven staan, en in gebruik als parochiecentrum in Berlicum. Voor kerkelijke vieringen is de Sacramentskerk in Middelrode in gebruik.
In de media
- Uit De Erfgoedstem, 30 december 2008.
Het kerkbestuur van de Petruskerk in Berlicum heeft architectenbureau Hubert-Jan Henket uit Esch gevraagd de beschrijving van Monumentenhuis Brabant stevig onder de loep te nemen. 'Die hebben de kennis in huis en gaan nu kijken of de conclusies die Monumentenhuis Brabant heeft getrokken wel juist zijn'.
- Uit Brabants Dagblad, 14 februari 2009.
De monumentencommissie van de gemeente Sint–Michielsgestel sluit zich aan bij de conclusie van Monumentenhuis Brabant ten aanzien van de Sint Petruskerk in Berlicum. Het bureau, dat door de gemeente werd ingeschakeld, erkent haar monumentale waarden. Het college van B&W neemt dinsdag een ontwerpbesluit haar wel of niet op de gemeentelijke monumentenlijst te zetten. De waarden van de kerk, in 1837 ingewijd, liggen in verschillende aspecten volgens de conclusie. Bouwhistorisch is zij interessant vanwege de verschillende bouwfases. Cultuurhistorisch is er sprake van waarde vanwege de belangrijke plaats, die zij sinds de 19e eeuw in het religieuze en maatschappelijk leven van Berlicum heeft. De ligging maakt haar zowel cultuurhistorisch, als stedenbouwkundig waardevol: het gebouw is onder meer het enige onderdeel wat rest van de voormalige dorpskern. Architectuurhistorisch is het van waarde, vanwege de bouwfasen. Elke fase heeft een herkenbare eigen stijl. Zowel de hoofdvorm als de detaillering van de verschillende onderdelen is van grote gaafheid. Het priesterkoor is van belang als voorbeeld uit het oeuvre van architect H.C van de Leur. Het comité Vernieuwing kerken Berlicum-Middelrode is blij met de reactie van de monumentencommissie. Een commissie van het uniebestuur van de pastorale eenheid Berlicum-Middelrode onderzoekt de haalbaarheid van de bouw van een nieuw kerkgebouw met parochiecentrum. In verband met de kosten van restauratie en onderhoud, op zo'n 1,6 miljoen beraamd, is sloop een optie. De commissie toetst ook de plannen van het comité, dat behoud voorstaat. "Volgens een deskundige moet dat technisch en financieel haalbaar zijn. "Hij heeft onze wensen voor eigentijdse aanpassingen van het interieur en groot onderhoud voorzien van een richtprijs", zegt Wim Reynier. Het pakket zal de negen ton niet overschrijden. De adviseur van het Bisdom heeft positief gereageerd. Dat is hoopvol." Jan Wedemeijer, oud-notaris: "Ons comité staat voor dat de Sint Petruskerk en de pastorie als enige monumentale panden in de Kerkwijk blijvend worden gehandhaafd. Met name door wat wij voorstaan zal het gebouw (weer) geschikt worden voor elke vorm van katholieke eredienst."
- Uit Brabants Dagblad, 18 februari 2009.
De Sint-Petruskerk in Berlicum is door het Gestelse college van B. en W. aangewezen als gemeentelijk monument. Hiermee volgt het college adviezen op van Monumentenhuis Brabant en de gemeentelijke monumentencommissie.
"We hebben heel zuiver gekeken naar de vraag of de Petruskerk monumentale waarde heeft. Monumentencommissie en Monumentenhuis zeggen van wel en daar zitten de deskundigen", motiveert de Gestelse wethouder Ben Leenen het besluit. Voordat het college het besluit officieel publiceert, volgt op korte termijn een bijeenkomst voor alle bij de toekomst van de kerk betrokken partijen.
- Uit Reformatorisch Dagblad, 20 maart 2012.
De rooms-katholieke Petruskerk in het Brabantse Berlicum gaat op 1 juli dicht. Daarvoor heeft het bisdom Den Bosch de parochie Sint Norbertus toestemming gegeven, meldde de parochie op haar website. Het besluit van het bisdom werd afgelopen weekend in de kerk meegedeeld. Het parochiebestuur wil het gebouw afbreken en een nieuwe kerk bouwen. Gedeelten van de kerk zijn vanwege bouwvalligheid met linten afgezet.
Vrijdag beslist de bestuursrechter of de parochie tot de sloop mag overgaan. De gemeente Sint Michielsgestel –waar Berlicum onder valt– wil de kerk op de gemeentelijke monumentenlijst plaatsen.
- Uit Brabants Dagblad , 29 mei 2015
Uit drie sloopbedrijven selecteert het kerkbestuur a.s. maandag het bedrijf dat de Petruskerk in Berlicum gaat slopen. Alleen de kerktoren en de trapopgang bij die toren zullen blijven staan.