Brunssum, Essenstraat 1 - O.L. Vrouw van Fatima

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	O.L. Vrouw van Fatima
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Limburg
Gemeente:	Brunssum
Plaats:	Brunssum
Adres:	Essenstraat 1a
Postcode:	6444BK
Jaar ingebruikname:	1953
Architect:	Jan Drummen (1891 - 1966)
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	geen
Sonneveld-Index:	--

Geschiedenis

Noodkerk

Direct na de Tweede Wereldoorlog werd in de groter wordende gemeente Brunssum de behoefte gevoeld om naast veel nieuwe huizen tevens twee nieuwe parochies te stichten. J.G.A. Haan werd op 23 augustus 1946 benoemd tot bouwpastoor. De Fatimaparochie werd op 1 februari 1947 gesticht, maar door een bouwverbod wegens mijnverzakkingen kon er op de geplande locatie niet gebouwd worden. Wel werd een houten noodkerk gebouwd met een stenen voorgevel, met voorportaal en een dakruiter op de topgevel in de stijl van de Delftse School naar een ontwerp van architect Stefan Dings. De noodkerk werd in 1954 ingericht als parochiehuis, om in 1978 te worden afgebroken De parochie-opbouw werd stevig aangepakt door de bouw van scholen, de oprichting van de verkennerij en een harmonie. In 1948 werd een beeld van O.L.V. van Fatima gezegend, dat als straatbeeld fungeerde. Tevens werd een wielerronde naar Fatima vernoemd. Pastoor Haan trachtte de Fatimaverering binnen en buiten zijn parochie te bevorderen. De kerk diende een ‘groots monument van O.L. Vrouw te worden voor de mijnwerkers’, aldus L.P. Schols in 1947. Voor de nieuwe kerk werden fondsen geworven, hierbij schonken gemeentebestuur, de Staats- en de Oranje-Nassaumijnen eveneens veel geld.

Huidige kerk

De parochiaan Jan_Drummen werd architect voor de nieuwe kerk. Haast was geboden bij de bouw om te voorkomen, althans volgens pastoor Haan, dat er veel zielen verloren zouden gaan door de druk van de omstandigheden. Wellicht dat de vriendschap en samenwerking tussen Boosten en Drummen ertoe geleid heeft, dat de Fatimakerk zoveel op een kerk van Boosten leek: de gedrukte ingangspartijen, de rondbogen en het verhoogde koor. Het meest opmerkelijke aan Drummens ontwerp was de rondom de kerk lopende processiegang, die begon in de Fatimakapel en via de zijbeuk, de kooromgang en de open galerij weer achter in de kerk uitkwam. Mogelijk heeft pastoor Haan stilletjes de ambitie gehad dat zijn Fatimakerk – de eerst van die titel in Nederland – ooit een bedevaartkerk zou worden. Een andere aanwijzing daarvoor zou de speciale devotiekapel kunnen zijn. Hoe dan ook, zover is het niet gekomen. Een ander, weinig opvallend maar bijzonder deel van de kerk was de ‘bezweringsruimte’ bij de doopkapel, waar het zout en water dat tijdens de doop gebruikt werd, bezworen werd ter afwering van de duivel, De in opbouw zijnde parochie en kerk mocht zich verheugen in de gunst van de H. Vader, die 5000 gulden schonk voor het bouwfonds. De reden was dat de Brunssumse kerk de eerst was die in Nederland aan het Onbevlekt Hart van Maria gewijd was (zie ook [*] Kerkrade – H. Maria Goretti). Er mocht aan de pauselijke vrijgevigheid echter geen ruchtbaarheid gegeven worden. De klokkentoren werd mede om financiële redenen niet gebouwd. De werkzaamheden namen in mei 1952 een aanvang. De inzegening vond plaats op 23 mei 1953. Mgr. Lemmens consacreerde de kerk op 22 augustus 1954. Begin jaren zeventig ontspon zich een discussie over de vraag wat met de Brunssumse kerken moest geschieden. De Brunssumse kerken hadden een grote overcapaciteit. Er waren plannen om de Fatimakerk in te richten tot cultureel centrum. Architect Peter Sigmond maakte daartoe in opdracht van het bisdom een schetsplan, waarbij de devotiekapel als kleine kerkgelegenheid in gebruik bleef, maar alle andere delen van de kerk een profane bestemming kregen. Deze plannen verdwenen uiteindelijk van tafel, omdat de gemeente er geen heil in zag en er geen geld in wenste te steken.

Veranderingen

In 1965 werd het altaar vernieuwd en op zijn huidige plaats gezet, de preekstoel en de communiebanken werden verwijderd en het priesterkoor opnieuw ingericht. Van de communiebanken werd de zuil gemaakt, waar de tabernakel op rust. De herinrichting vond plaats gelijktijdig met het herstellen van de mijnschade aan het gebouw en daar ook deels van betaald. De banken in de zijbeuken zijn afkomstig uit de oude St. Gregoriuskerk, die in 1963 werd afgebroken. In 1981 werd het plantsoen aan de zijde van de Lindestraat overgedragen aan de gemeente, die er deels een parkeerplaats aanlegde. De sacristie is ingericht tot vergaderruimte en de processiegang achter het koor tot sacristie. Het berghok links van de kerk is veranderd in een parochiekantoor. In 2001 werden hekwerken geplaatst in de galerij en de hoofdingang om overlast en vernielingen tegen te gaan.

(Bron:Website parochie)

Orgels

Hoofdorgel

Het orgel van de R.K. Christus Koningkerk te Heerlen - Nieuw-Einde is in 1964 gebouwd voor de R.K. St. Everarduskerk van Wijchen. In 1994 is het wegens sluiting van de kerk te Wijchen verkocht aan de Christus Koningkerk van Heerlen. Toen die kerk in 2006 werd gesloten is het door vrijwilligers afgebroken en met medewerking van de firma H. Reijnen uit Roermond weer opgebouwd in de kerk van O.L. Vrouw van Fatima te Brunssum (1953, J.J. Drummen). (60-08)