De Lutte, Plechelmusstraat 7 - Plechelmus

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Plechelmus
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Overijssel
Gemeente:	Losser
Plaats:	De Lutte
Adres:	Plechelmusstraat 7
Postcode:	7587AL
Inventarisatienummer:	09984 09985
Jaar ingebruikname:	1831 / 1931
Architect:	Hardeman, C.A. (uitbreiding)
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Late neoromaanse kerk met hoge toren. De oorspronkelijke bouw van een "waterstaatskerk" in 1830-1831 voor de rooms-katholieke parochiegemeenschap van De Lutte werd mede mogelijk gemaakt door giften van Koning Willem I. De waterstaatskerk verving een in 1785 gebouwde schuurkerk. Deze waterstaatskerk werd in 1930 grotendeels afgebroken en weer in omgekeerde richting, nu als een neoromaanse kruiskerk, herbouwd onder architectuur van Clemens Hardeman uit Oldenzaal. Een tweetal kroonluchters, het kruis bij de gedachteniskapel en het doopvont stammen nog uit de oude waterstaatskerk van 1831. Ook de meeste van de prachtige gebrandschilderde ramen van o.a. de eerste generatie F. Nicolas en Zn uit Roermond dateren uit die periode. De kruiswegstaties (olieverf op koper) dateren uit 1915.

Monumentomschrijving Gemeente

R.K. KERK uit 1931, gelegen aan het Dorpsplein in De Lutte. De kerk is in 1931 gebouwd op de fundamenten van een Waterstaatskerk uit 1831. Een aantal glas-in-lood vensters, twee kroonluchters en een gedeelte van de muur in de linkerzijgevel (Z) zijn nog afkomstig van de oude Waterstaatskerk uit 1831. Aan de achterzijde is een begraafplaats en een naoorlogse Lourdesgrot (gemetseld van Bentheimer zandsteen); aan de linkerzijgevel bevindt zich een nieuwe aanbouw.

Omschrijving

Kruiskerk onder een met leien gedekt zadeldak, met een excentrisch geplaatste toren met vierzijdige spits. De in bruine baksteen gemetselde gevels op een met streklaag afgesloten trasraam hebben een rand siermetselwerk onder de dakrand. Het ingangsportaal onder zadeldak aan de voorgevel (O) heeft een teruggelegde rondboog-ingangspartij met dubbele houten deur onder glas-in-lood bovenlicht. Hierboven een roosvenster met bakstenen tracering. Rechts naast het portaal de kapel onder zadeldakje. De toren op vierkante plattegrond heeft boven elkaar geplaatste rondboogvormige lichtspleten, dito galmgaten en uurwerken aan de vier zijden; aan de voorzijde een heiligenbeeld. In de linkerzijgevel bevindt zich direct naast de nieuwe aanbouw een muurgedeelte met venster met zandstenen omlijsting afkomstig van de oude Waterstaatskerk. Aan de achterzijde een vierzijdig koor en een sacristie onder zadeldak. Ter weerszijden van het koor in de achtergevel een rond glas-in-lood venster.

Interieur

De gevels worden ingedeeld door verticale rondboogvensters met glas-in-lood. In de kruisarmen zijn deze trapsgewijs geplaatst en hebben, behalve de middelste verticale rij, gebrandschilderd glas afkomstig van F. Nicolas & Zn te Roermond uit ca. 1892. Van de rest van de rondboogvensters hebben de laatste vensters van het middenschip en de laatste vensters in het dwarsschip gebrandschilderd glas van hetzelfde atelier. Ook deze zijn van omstreeks 1892. Het middenschip wordt beëindigd door een houten tongewelf afkomstig uit de Waterstaatskerk. In de kerk bevinden zich verder het oorspronkelijke bankenplan, fraaie deuren met glas-in-lood vensters en twee kroonluchters uit de oude waterstaatskerk.

Waardering

De Plechelmuskerk is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische en stedenbouwkundige waarden, die tot uitdrukking komen in:

het type: een voorbeeld van een kruiskerk uit de jaren dertig van de twintigste eeuw;
de aanwezigheid van diverse onderdelen afkomstig uit de oude waterstaatskerk uit 1831, waaronder de gebrandschilderde glas-in-lood ramen die afkomstig zijn van F. Nicolaas & Zn te Roermond uit 1892;
de gaafheid van hoofdvorm, interieur en exterieur;
de ligging als markant herkenningspunt voor het dorp De Lutte en omgeving.

Orgel

Het orgel in de Koepelkerk in Hengelo is gebouwd voor de Sint Isidoruskerk aan de Van Bijnkershoeklaan 36 te Utrecht. Adviseur bij de bouw was dr. P.J. de Bruyn. Op 24 maart 1968 is het in gebruik genomen. Het werd hierbij bespeeld door de organisten J.M. Tel, J. van Haren en Rob Goorhuis. Na sluiting van deze kerk (thans een uitvaartcentrum) werd het orgel naar De Lutte verkocht, waar het in 1984 in gebruik werd genomen in de Sint Plechelmuskerk. De firma Elbertse voerde in 1986 een revisie uit. In 2005 is een nieuw orgel in gebruik genomen. Het Vermeulen-orgel werd hierna overgeplaatst door de firma B.A.G. Orgelmakers naar de Raphaëlkerk in Hengelo (Overijssel). Op 20 november 2005 werd het hier in gebruik genomen.