Handelingen

Eindhoven, Venstraat 30 - Maranathakerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Eindhoven
Plaats: Eindhoven
Adres: Venstraat 30
Postcode: 5628RM
Bouwja(a)r(en): 1953
Sonneveld-index: 07375 18225
Architect: Nicolai, A.C.
Oorspronkelijke bestemming: Gereformeerde Kerk
Huidige bestemming: Verenigde Pinkstergem. en Evangeliegem.
Monument status: Gemeentelijk monument (2016)

Geschiedenis

Buitengewoon interessante, relatief grote, wederopbouwkerk met belangrijke losstaande toren. Gebouwd als Geref. Westerkerk, ter vervanging van een eerder gebouw met die naam in de wijk Eindhoven-Strijp, aan de Koenraadlaan. Kort na ingebruikname, in 1956, wegens bouw 3e Gereformeerde Petrakerk in Eindhoven-Stratum, hernoemd tot Maranathakerk, tegelijk met de hernoeming van de oudere Gereformeerde "Oosterkerk" aan de Fazantlaan, architect Tj. Kuipers, tot Immanuëlkerk. In 1974 (in kader oecumenische samenwerking Samen op Weg) ook als Ned. Herv. Kerk in gebruik, na het afstoten van de Ned. Herv. Schootsekerk in dezelfde wijk Strijp (deze belangrijke Schootsekerk is daarna in gebruik genomen, en nog steeds in gebruik als, Christelijke Geref. Kerk). Deze Maranathakerk is buiten gebruik gesteld als Ned. Herv. en Geref. Kerk in 1995; in dat jaar verkocht aan, en sindsdien in gebruik bij, de Pinkstergemeente Eindhoven, met onverminderd de naam "Maranathakerk".

N.B. 1.: De Geref. Kerk in Schoonebeek heeft net zo'n toren, van dezelfde architect, maar met minder "etages".

N.B. 2.: De (inmiddels gesloopte) Goede Herderkerk in Leeuwarden, ook van deze architect, leek veel op de Maranathakerk, maar had geen toren..

  • 2020 - Binnen de gemeente Eindhoven is er een sloopvergunning in de maak voor de losstaande klokkentoren van de monumentale Maranathakerk. Dat meldt het kerkbestuur van de Pinkstergemeente Eindhoven.
  • 2021 - Er is verzet uit de buurt tegen de sloopplannen van de toren. Het laatste woord over deze mogelijke sloop is nog niet gezegd.
  • 2022 - Begin augustus: Sloop van de monumentale toren is van de baan. Geen details voorhanden.
  • Dec. 2022 - De toren wordt toch nog steeds bedreigd met sloop.
  • Zomer 2023 - Door een uitspraak van De Raad van State is sloop vrijwel definitief.
  • Zomer 2024 - Op Internet niets recents te vinden over sloop van deze monumentale toren.

Recentere geschiedenis

In 1958 vonden er onder leiding van Karel Franken en Henk Sleebosch de eerste Pinkstersamenkomsten in Eindhoven plaats. De eerste plaats van samenkomst was de aula van de Nutsschool aan de Eksterlaan in Eindhoven. Pinkstergemeente Eindhoven was geboren. Daarna volgden de volgende locaties:

  • een school aan de Stolbergstraat;
  • de aankoop van een pand aan de Willem Barentzstraat 33 in 1967;
  • samenkomsten in de van Poppelstraat;
  • de Nieuwstraat 10 in 1972;

In 1977 werd het inmiddels legendarische omgebouwde badhuis aan de Joh. v/d Waalsweg betrokken, genaamd "Het Bidhuis". In 1995 werd uiteindelijk de huidige Maranathakerk aangekocht. Dit prachtige gebouw werd van de Gereformeerde Kerk overgenomen en het biedt ruimte aan meer dan 1.000 bezoekers. Daarnaast beschikt de kerk over een bijgebouw waarin totaal 9 ruimten ter beschikking staan. Er werd een doopbad gebouwd, het kerkorgel maakte plaats voor een drumstel, een piano en een flinke geluidsinstallatie en de Pinkstergemeente in zijn huidige vorm werd een feit. Gerard Janssen leidde als voorganger ad-interim de gemeente als een volleerd stuurman door deze periode van aankoop en verhuizing heen. Na te zijn afgestuurd aan de Azusa Theologische Hogeschool (voorheen Centrale Pinksterbijbelschool) heeft Richard Kelly zich 13 jaar ingezet als voorganger van een zustergemeente in Weert. Nu is hij sinds februari 2002 voorganger van Pinkstergemeente Eindhoven.

  • (Bron:www.maranathakerk.org )

Omschrijving

Toegevoegd n.a.v. een inventarisatie van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, 2004

Geref. Gem. in Nederland, nu Pinkstergemeente.

  • Plattegrond: 8-hoekig
  • Dak: tentdak met pannen, twee kruisen op de nok
  • Materiaalgebruik: baksteen, natuurstenen raamtraceringen
  • Toren: losstaande klokkentoren, open met balustrades
  • Bijzonderheden: achter- en rechterzijde laagbouw, alle 3 de ingangen met luifel, 3 treden, houten deuren en venster erboven, bijgebouwtje met 2 natuurstenen zuiltjes

Interieur

  • Liturgisch centrum rechts met 2 treden, altaartafel en kansel met luifel
  • Bankenplan: centraal met galerij (nu opslag)
  • Materiaalgebruik: baksteen en hout, houten spanten
  • Bijzonderheden: 3 ingangen met gemetselde/ houten tochtkast, 7 vensters, achter de kansel geglazuurde tegels met kruismotief

Recentste geschiedenis

Prijskaartje klokkentoren is Pinkstergemeente Eindhoven te gortig

EINDHOVEN - Binnen de gemeente Eindhoven is er een sloopvergunning in de maak voor de losstaande klokkentoren van de monumentale Maranathakerk. Dat meldt het kerkbestuur van de Pinkstergemeente Eindhoven. De kerkgemeenschap wil van de toren af, omdat het onderhoud veel geld kost. De Henri van Abbestichting dreigt naar de rechter te stappen, als de sloopvergunning er komt. Pinkstergemeente Eindhoven bestaat 60 jaar: 'We zijn een moderne kerk' De Maranathakerk aan de Venstraat in Drents Dorp is een prachtig gebouw, dat vindt het kerkbestuur van de Pinkstergemeente Eindhoven zelf ook. ,,Het is ook niet zo dat we geen geld over hebben voor het onderhoud. Maar het kerkgebouw op zich kost ons al het nodige geld", zegt secretaris Patrick Bevelander. ,,Bij de bouw van de losstaande klokkentoren zijn in 1953 constructiefouten gemaakt, daarom is er nu een hersteloperatie nodig. Dat kost minimaal 134.000 euro. Ook als de gemeente 25.000 euro bijdraagt vinden we de kosten nog veel te hoog. Ik zeg niet dat we dat bedrag niet bij elkaar zouden kunnen krijgen. Maar het gaat wel om keuzes als geven we ons geld uit aan zendingswerk en aan uitbreiding van onze ontmoetingsruimte, of aan een klokkentoren die we niet gebruiken?”

De Van Abbestichting maakt zich hard voor behoud van monumenten in de stad en heeft het afgelopen jaar geprobeerd om het kerkbestuur te helpen. ,,We zijn teleurgesteld dat het nu toch voor sloop gaat, en dat de gemeente hier kennelijk in mee wil gaan" , zegt Jos Hüsken van de Henri van Abbestichting. ,,De Maranathakerk vormt een mooi voorbeeld van wederopbouwarchitectuur en is met zijn achtvormige kerkgebouw heel bijzonder. De klokketoren maakt onlosmakelijk deel uit van het monument." De stichting heeft een brief gestuurd aan B en W, maar nog geen antwoord gekregen.

Rechtszaak

Veel geld neertellen voor een ongebruikte klokkentoren. Mag je dat als overheid eigenlijk eisen van iemand die toevallig een monument bezit? Dat de gemeente in dit geval overweegt om bij uitzondering sloop toe te staan, komt volgens Bevelander ook omdat de Pinkstergemeente nog steeds een rechtszaak heeft lopen tegen de aanwijzing tot gemeentelijk monument. Toen de gemeente in maart 2016 besloot een aantal kerkgebouwen op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen, waren er veel meer kerkbesturen die bezwaar maakten. De Pinkstergemeente ging door tot de Raad van State. Bevelander: ,,Die rechtszaak is 'on hold' gezet op verzoek van de gemeente. Eerst overwoog ze om de beschermde status niet langer voor de toren te laten gelden, alleen voor het kerkgebouw zelf. Nu zit de gemeente op het spoor om dat niet te doen, maar om wel de sloop ervan goed te keuren." Het college van B en W heeft hier nog geen besluit over genomen. Of de Pinkstergemeente na sloop van de klokkentoren haar rechtszaak tegen de monumentenstatus alsnog intrekt, ligt nog niet vast. De gemeente wilde geen reactie geven.

Conflict over sloop monumentale klokkentoren van Eindhovense Maranathakerk op de spits gedreven

EINDHOVEN - Is de klokkentoren van de Maranathakerk in Eindhoven onherstelbaar aangetast door betonrot of kan het monument blijven staan? Over die vraag kruisen de Pinkstergemeente, de gemeente Eindhoven en de Van Abbestichting binnenkort weer de degens. Mark Wijdeven 09-02-22, 16:01

De Pinkstergemeente heeft als eigenaar officieel vergunning aangevraagd voor de sloop van de klokkentoren. Maar de kerkgemeenschap weet dat wethouder Rik Thijs (Erfgoed) streeft naar behoud van het monument. En ook de Van Abbestichting is sterk gekant tegen sloop. Doorbraak forceren

De Maranathakerk aan de Venstraat in Drents Dorp is gebouwd in 1953. De kerk is een voorbeeld van wederopbouwarchitectuur en de klokkentoren maakt deel uit van het ensemble. Het kerkgebouw met de toren werden in 2016 aangewezen als gemeentemonument. De Pinkstergemeente verloor een rechtszaak tegen dat besluit. De behandeling van het hoger beroep lag jaren stil in de hoop dat met de gemeente een compromis kon worden bereikt.

De toren is essentieel onderdeel van het monument en moet blijven staan, Jos Hüsken, Van Abbestichting

Volgens secretaris Patrick Bevelander van de Pinkstergemeente heeft wethouder Rik Thijs twee jaar geleden persoonlijk zijn veto uitgesproken tegen sloop van de klokkentoren. Er is een impasse ontstaan. Met de aanvraag van een sloopvergunning wil het kerkbestuur een doorbraak forceren.

Bouwhekken om toren

Volgens het kerkbestuur zijn bij de bouw van de toren fouten gemaakt. Het ijzer in het beton ligt bloot en is aangetast. Al meer dan twee jaar staan uit voorzorg bouwhekken om de toren. De hekken moeten voorkomen dat voorbijgangers worden geraakt als stukken afbreken.

Het is weggegooid geld, Patrick Bevelander, Pinkstergemeente Eindhoven

Bevelander zegt dat een paar jaar terug al is becijferd dat een acuut noodzakelijke reparatie 180.000 euro gaat kosten. ,,De prijzen zijn daarna alleen maar gestegen”, onderstreept hij. Een grote hersteloperatie kost zelfs vele tonnen, is de vrees. Bovendien zeggen experts dat de peperdure operatie de levensduur van de klokkentoren slechts kan verlengen. Over een jaar of vijftien is sloop onvermijdelijk, aldus de Pinkstergemeente. ,,Het is weggegooid geld”, zegt Bevelander over de reparatiekosten. Hij benadrukt dat de kerk de klok niet eens gebruikt.

Slecht onderhoud

,,De toren is essentieel onderdeel van het monument en moet blijven staan”, reageert Jos Hüsken van de Van Abbestichting. ,,Wij gaan door”, zegt hij over het streven voor behoud van de toren.

Volgens hem heeft de Pinkstergemeente simpelweg nooit iets gedaan aan onderhoud. Hüsken kan het niet bewijzen maar hij denkt dat de kerk nieuwbouwplannen heeft als de toren weg is.

We zien op dit moment geen mogelijkhe­den om onderhoud af te dwingen, Gemeente Eindhoven

De gemeente Eindhoven laat weten dat het sloopverzoek het reguliere proces in gaat. ,,Op de uitkomsten kunnen wij niet ingaan”, laat een woordvoerder weten. Ze herhaalt dat de inzet van de gemeente gericht is op langdurig behoud van de kerk met klokkentoren.

Ook de gemeente vindt dat onderhoud aan de toren ‘tekort schiet’. ,,We hebben de eigenaar daar reeds op gewezen maar zien op dit moment geen mogelijkheden om onderhoud af te dwingen.”

Eindhoven onderzoekt nog wel of er wellicht toch een mogelijkheid bestaat om de Pinkstergemeente te verplichten tot herstel.

Afbeeldingen

  • Op zoek naar afbeeldingen interieur.