Epe, Hoofdstraat 76 - Grote Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Grote Kerk
Genootschap:	(PKN) Protestantse Kerk in Nederland
Provincie:	Gelderland
Gemeente:	Epe
Plaats:	Epe
Adres:	Hoofdstraat 76
Postcode:	8162AL
Jaar ingebruikname:	15e
Architect:
Huidige bestemming:	kerk
Sonneveld-index:	11436
Monument status:	Rijksmonument 15328
Bouwjaar:	1375-1400
Type:	Kerk
Functie:	Religieus

Geschiedenis

Historische kerk met toren, oorspronkelijk gewijd aan Sint Martinus.

Uit een akte van 1176 blijkt dat de kerk in Epe destijds een moederkerk was waaraan de kerken of kapellen van Hattem, Heerde, Vaassen, Vorchten en Oene ondergeschikt waren. Aan het eind van de 14e eeuw werd begonnen met een grote verbouwing die heeft geleid tot het huidige gebouw. De Romaanse toren dateert uit de 12e eeuw en is verhoogd in de 15e eeuw.

2017 Bij de restauratie van de kerk is een hagioscoop ontdekt en weer zichtbaar gemaakt.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Hervormde kerk. Grote, geheel met tufsteen beklede, dorpskerk met diep, driezijdig gesloten koor (XV A), driebeukig, pseudobasilicaal schip (XV B) en rijzige toren (XII) met rondboogfriezen verlevendigd, verhoogd XV B (?), waarbij de romaanse zuiltjes der gekoppelde galmgaten opnieuw zijn toegepast. De kerk is overwelfd met kruisribgewelven. Inwendig: koorhek (ten dele XVI) en hardstenen doopvont (XV). Van oorsprong eenklaviers orgel van A. Meere, in 1809 gemaakt. Later uitgebreid en gemoderniseerd. In 1994 door Reil gereconstrueerd, o.a. met gebruikmaking van pijpwerk uit het voormalige Meere-orgel uit 1803 van de Grote Kerk te Vianen. Alleen de kas en het Meere-pijpwerk vallen binnen de bescherming. Mechanisch torenuurwerk, is buiten gebruik gesteld.

In de media

Uit: Arnhemsche Courant d.d. 1 September 1821.

EPE den 24 Augustus (verjaardag van Koning Willem I, red.). Ofschoon wij alhier geene parades van Garnisoen of Schutterijen hadden, zoo hebben wij echter dezen voor Nederland zoo belangrijken dag met de meeste plegtigheid gevierd. Nadat de Godsdienstoefening op eene zeer gepaste wijze was geëindigd, werd de vergaderde gemeente verrast door het hooren zingen der Volksliederen; hetwelk door eenige kinderen, die zich voor den Godsdienst op het orgel hadden begeven, zeer lief werd uitgevoerd. En ten einde de schooljeugd meer te doen deelen in de vreugde van dezen dag, zoo stelde de schout dezes ambts eenige gelden ter beschikking van den verdienstelijken onderwijzer, om daarvoor des nademiddags de kinderen, ten getale van 90, te onthalen; welk kinderfeest in de beste orde is afgeloopen.

Uit: Reformatorisch Dagblad d.d 3 april 2007.

Het college van kerkrentmeesters van de Grote Kerk in Epe kan rekenen op een subsidie van 200 euro om op zon-, feest- en hoogtijdagen het carillon te bespelen. Het college had echter om het tienvoudige van dat bedrag gevraagd. Voor het onderhoud van het carillon is een bedrag van 1600 euro nodig. Om het carillon ook daadwerkelijk tijdens activiteiten te bespelen, heeft het college van kerkrentmeesters nog eens 400 euro gevraagd.

De gemeente Epe wil echter niet voor het onderhoud opdraaien. Het carillon is door de Industrieraad en de Ondernemersvereniging aan de gemeente geschonken. Eind 1997 werd het van de gevel van het gemeentehuis naar de Grote Kerk verplaatst.

Uit: Reformatorisch Dagblad d.d 14 augustus 2007.

De OntwikkelingsCombinatie Epe heeft toegezegd dit jaar de kosten te willen dragen voor het onderhoud van het carillon van de Grote Kerk in Epe. Dat meldt de voorzitter van het college van kerkrentmeesters, D.A.J. Bruil. Eerder had de gemeente Epe een verzoek van het college van kerkrentmeesters om een subsidie van 2000 euro afgewezen. Het college wilde niet meer geld toezeggen dan 200 euro. De OntwikkelingsCombinatie Epe heeft, in verband met de door de gemeente Epe aan deze combinatie verstrekte opdracht voor de ontwikkeling van woningen in het plan ’t Slath, de kerkrentmeesters laten weten de kosten dit jaar voor haar rekening te nemen.

Uit: Reformatorisch Dagblad d.d 9 februari 2010.

Het dak van de Grote Kerk in Epe staat te koop. De leien uit 1953 zijn dringend aan vernieuwing toe. Door het relatief lage koolstofgehalte is de lei aangetast door algen, korstmossen en zure regen. Daardoor dreigt lekkage, aldus de Stichting Monumentaal, die de Grote Kerk wil behouden.

Voor de vernieuwing van het dak heeft het Rijk 3,5 ton toegezegd. Er moet nog 95.000 euro worden opgebracht. Een nieuw leien dak met daarbij het noodzakelijke herstel van de muuraansluiting tussen toren en schip kost een 0,5 miljoen euro.

Stichting Monumentaal is eind januari begonnen met verkoop van de leien. De opbrengst is tot nu toe 2431 euro. Bezoekers kunnen op de website kerkdak-epe.nl een formulier invullen om geld over te maken. Het tarief is 90 euro per meter voor het nieuwe dak. Wie de oude leien wil hebben, betaalt daarvoor 45 euro per meter.

Stichting Monumentaal heeft als streefdatum 8 september 2010 om het dak gerenoveerd te hebben.

Uit: Reformatorisch Dagblad d.d23 november 2010.

De restauratie van de Grote Kerk in Epe is voltooid. Voor de restauratie van het dak van de historische kerk was een bedrag van 495.000 euro nodig. Daarvan moest de kerkelijke gemeente zelf 95.000 euro bijeenbrengen. Onder meer door de verkoop van gesigneerde leien en oude leien is er veel geld ingezameld. De Grote Kerk dateert uit de middeleeuwen. De oudste gedeelten van de toren stammen uit de twaalfde eeuw.

Uit: Veluweland.nl d.d. 17 oktober 2012.

EPE - Op 26 oktober zal de officiële heropening van de Grote Kerk in Epe plaatsvinden. Na aanvang van de werkzaamheden in maart van dit jaar is er door beroepsmensen en vrijwilligers keihard gewerkt. Het resultaat mag er zijn. Bij de eerste kerkdienst afgelopen zondag waren de meningen zonder uitzondering "wat is dit mooi geworden!" Nu pas blijkt hoe vuil de muren waren. Na een grondige schoonmaakbeurt en nieuw pleisterwerk is alles weer helder en fris. De gebrandschilderde ramen zijn van boven tot onder schoongemaakt en schitteren in het zonlicht. Het koorhek uit de 16e eeuw staat weer op de plaats waar het hoort te staan n.l. als afscheiding van koor en schip. Als de koorruimte geheel bij de kerk betrokken moet worden is het koorhek daartoe verplaatsbaar. De preekstoel is een klein stukje verplaatst en het doopvont heeft eveneens een andere plaats gekregen zodat er vanuit het schip een geheel vrij zicht op het koor mogelijk is. Naast het opfrissen van het interieur ziet iedereen de grote voordelen van de herinrichting. Voorheen was het vaak behelpen met slechts één toilet. Nu zijn er twee dames- , een heren- en een gehandicaptentoilet. Was er voorheen slechts een wastafel en een afwasmachine, nu is er een keukenblok waarmee t.b.v. de catering veel meer mogelijk is. De gehele kerkvloer is voorzien van vloerverwarming en voor de deuren zijn tochtsluizen aangebracht zodat het klimaat beter te beheersen is. Door het plaatsen van etagevloeren zijn er goed bruikbare vergaderruimten ontstaan. Alle vergaderingen van de kerk zullen vanaf nu in de kerk kunnen plaatsvinden . Dat geeft de ruimte om Villa Vijvervreugd in zijn geheel te verhuren. Daarvoor is inmiddels een huurder gevonden. Vijvervreugd is en blijft eigendom van de kerk. Vervolg op Veluweland.nl

Uit Reformatorisch Dagblad, 4 maart 2013.

Het orgel in de Grote Kerk in Epe heeft het zondagmorgen begeven tijdens de kerkdienst. Oorzaak: een touw om de blaasbalg van het pijporgel te laten werken, was kapot gegaan.