Esch, Smaldijkje - Kapel Mariae Reginae

Bezig met het laden van de kaart...

{"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"70%","height":"450px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"zoom":false,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"image layers":[],"overlays":[],"resizable":false,"fullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"cluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","clicktarget":"","imageLayers":[],"locations":[{"text":"","title":"","link":"","lat":51.60666,"lon":5.30024,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Algemene gegevens
Naam object:
Genootschap:
Provincie:	Noord-Brabant
Gemeente:	Boxtel
Plaats:	Esch
Adres:	Heikant / Smaldijkje
Postcode:
Sonneveld-index:	07491
Jaar ingebruikname:	1954
Architect:	P. Drijvers, Oisterwijk
Huidige bestemming:	wegkapel
Monument status:	Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Esch, Mariae Reginae; jk 09-08-2015

Prachtige wegkapel met mooie schilderingen en kleurrijke glas-in-betonramen.

In het jaar 1954 vierde de kerk het eerste eeuwfeest van de dogmaverklaring van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria. In verband met dit Mariajaar ontstond in de parochie van Esch een plan om ter ere van O.L. Vrouw een veldkapel te bouwen. Pastoor Hens was de initiatiefnemer van dit plan. Men wilde de kapel bouwen op de plek waar Heikant, Smaldijkje en Koningsweg samenkomen. Deze drietip met eikenbomen kon van eigenaar Couwenberg te Haaren worden aangekocht. Op 30 juli 1954 gaf de bisschop Mutsaerts zijn fiat. Het kerkbestuur en pastoor Hens lieten er geen gras over groeien: in september was de gemeentelijke goedkeuring binnen.

Op acht september, feestdag van Maria Geboorte, zette pastoor Hens de eerste spade in de grond en werd er met de bouw begonnen. Architect P. Drijvers uit Oisterwijk ontwierp het schetsplan voor de veldkapel. De bouwkosten werden door hem geraamd op ƒ 4.300,-. Pastoor Hens ging er echter vanuit dat de geraamde kosten aanmerkelijk lager uit zouden vallen daar hij al diverse toezeggingen had ontvangen van Essche mensen die verschillende werkzaamheden “pro Deo et Maria” wilden verrichten. De kapel is zowel binnen als buiten opgetrokken in handvormstenen. Het zadeldak is gedekt met pannen; de topgevel is doorgemetseld en eindigt in een klokkenstoel met luias en klokje. Voor de vloer werden hardgebakken plavuizen en handvormtegels gebruikt. De gebrandschilderde ramen werden ontworpen door Toon Merkelbach uit Oisterwijk. Kunstsmidse “De Genster” van Jan Koldewey uit Helvoirt maakte een ontwerp voor het siersmeedwerk van het toegangshek en het kaarsenrek. Deze werden door broers Ties en Thijn van Schijndel uit Esch volgens dit ontwerp uitgevoerd. De smeedijzeren bekroning van de klokkenstoel en de letters aan de voorkant van de kapel werden door ”De Genster” ontworpen en vervaardigd. Het metselwerk werd vrijwel volledig uitgevoerd door K. Liket geassisteerd door P. van Eijndhoven, het timmerwerk door L. van Liempt, het schilderwerk door de firma van Vught, de aanplanting door de firma de Greeff, terwijl door tal van personen werkzaamheden verricht werden in allerlei vormen zoals graafwerk, aanvoer van zand en ander materiaal, het zagen van hout, het effenen van het terrein, het rooien en snoeien van bomen enz. Het benodigde hout, inlandse eik, werd beschikbaar gesteld door Beukenhorst en Eikenhorst. De inzet van veel vrijwilligers, de vrijgevigheid van Essche parochianen en giften van buitenaf, hebben het mogelijk gemaakt dat de kapel gerealiseerd kon worden. Het eikenhouten Mariabeeld uit de 18de eeuw is in de kerk gezegend door pastoor Hens waarna het naar de kapel werd gebracht. Nadat pastoor Hens de kapel ingezegend had, plaatste hij het Mariabeeld op de stenen console in de kapel. In het eerste raampje links Maria uitgebeeld als Moeder van God, het tweede raampje links stelt Maria voor met het onderschrift “Maagd der Maagden”. Het raampje vooraan rechts beeldt Maria uit als Onbevlekte Ontvangene en het vierde raampje heeft het jaartal 1950, omdat de paus op 1 november van dat jaar plechtig verklaarde dat Maria met ziel en lichaam ten hemel is opgenomen. In 1983 heeft mevrouw Kat-van Hulten muurschilderingen in de kapel aangebracht. Aan de ene kant is de engel Gabriël afgebeeld die, geknield, de maagd Maria de boodschap van haar zwangerschap komt brengen. Op de andere zijmuur staat Jozef naast Maria, die met haar kind op een ezeltje zit, voorstellend de vlucht naar Egypte.

Het oorspronkelijke antieke Mariabeeld, uitgevoerd in eikenhout en gekocht bij het antiquariaat Peters in Tilburg, werd in 1973 gestolen. Dit beeld werd vervangen door een gipsen beeld, voorstellend Maria Onbevlekt Ontvangen. Op vrijdag 28 oktober 1994 werd ook dit beeld weggehaald en op de, iets verder gelegen, spoorlijn gelegd, waar het door een passerende trein aan gruzelementen is gereden. Op zaterdag 4 februari 1995 is een nieuw Mariabeeld, afkomstig uit Kevelaar en geschonken door een parochiaan, in de kapel geplaatst. Het beeld werd beveiligd en bevindt zich thans nog in de kapel.

[Bron: Nettie v.d. Langenberg-Scheepers]

MIP omschrijving

• Naam monument: Mariae Reginae
• Bouwstijl: Traditionalisme
• Bouwperiode: 1950
• Gevels en materialen: Baksteen. Rondboognis. Gemetselde klokkenstoel met smeedijzeren kruis op wereldbol. Mariabeeld en muurschilderingen van Mariaboodschap en vlucht naar Egypte.
• Dak en bedekking: Zadeldak en verbeterde Hollandse pannen.

Afbeeldingen

Exterieur

• 

  jk 09-08-2015

• 

  jk 09-08-2015

• 

  jk 09-08-2015

• 

  jk 09-08-2015

Interieur

• 

  jk 09-08-2015

• 

  jk 09-08-2015

• 

  jk 09-08-2015

• 

  jk 09-08-2015

• 

  jk 09-08-2015

• 

  jk 09-08-2015