Handelingen

Linden, Kerkstraat 34 - Lambertus

Uit Reliwiki

(Doorverwezen vanaf Groot Linden, Kerkstraat 34 - Lambertus)


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Lambertus
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Land van Cuijk
Plaats: Linden
Adres: Kerkstraat 34
Postcode: 5439ND
Sonneveld-index: 07588
Jaar ingebruikname: 1500
Architect:
Huidige bestemming: kerk met R.K. Begraafplaats
Monument status: Rijksmonument 8863


Geschiedenis

Van 1648-1800 Nederduitsch Gereformeerde kerk. Restauratie en uitbreiding in 1895.

De oorspronkelijke kapel op deze plaats was gesticht door Jan I van Cuijk. Volgens de overlevering deed hij dat als boetedoening voor zijn betrokkenheid bij de moord op de Hollandse graaf Floris V in 1296. Tussen 1450 en 1475 is het huidige gebouw neergezet. De kapel was in deze tijd nog onderhorig aan de parochiekerk van Sint Martinus in Cuijk. Rond 1550 had de kerk eigen kerkmeesters en een koster. Er werden ook missen opgedragen. Kortom, er is al ontwikkeling richting een zelfstandige parochiekerk. En in 1564 krijgt de kapel die status dan ook, maar dat is binnen een eeuw weer over. Want na de Vrede van Munster in 1648 wordt de Lambertuskerk gesloten: in de jonge Republiek der Verenigde Nederlanden is de openbare uitoefening van het Rooms-katholieke geloof niet meer toegestaan. De kerk in Linden gaat (bij gebrek aan protestanten die het gebouw zouden kunnen gebruiken) op slot. De Lindense katholieken gaan kerken in Kleef of Mook. Even, van 1672 tot 1674, krijgen de Lindenaren hun kerk terug, van de Fransen. Maar na hun vertrek verliest de kerk opnieuw zijn functie als godshuis en wordt voortaan gebruikt als zoutopslagplaats. Aan het eind van de zeventiende eeuw wordt het allemaal wat losser: op veel plaatsen bouwen de katholieken een zogenaamde schuurkerk: een onopvallend gebouw waarin men ter kerke kan gaan. In Linden komt geen schuurkerk, maar een huiskerk (of kerkhuis). In 1698 bouwt pastoor Verstraten een kerkhuis met woning. Een heel fraai soort schuilkerk, waar een van zijn opvolgers later nog dankbaar gebruik van zal maken voor zijn seminarie.

Na opnieuw een inval van de Fransen en de stichting van de Bataafse Republiek krijgen de Lindenaren in 1798 hun aloude kerk weer terug. Pastoor De la Roche was niet zo heel erg blij met dat oude, vervallen gebouw. Dit in tegenstelling tot zijn parochianen, die wel blij waren met het oude kerkje. De onenigheid daarover heeft zich jarenlang voortgesleept en leidde uiteindelijk tot de overplaatsing van de pastoor in 1813.

Dankzij de parochianen, onder aanvoering van burgemeester Ruth Kuijpers, die de naburige boerderij De Romein bewoonde, bestaat het kerkje tot op de dag van vandaag.

  • 2017 - Voornemen tot sluiting binnen 5 jaar.
  • 2017 - De Lambertuskerk in Linden blijft zo goed als zeker behouden als kerk.

Monumentomschrijving Rijksdienst

R.K. Kerk van St. Lambertus, bestaande uit een toren en een eenbeukig schip. De toren dagtekent uit de tweede helft van de 15e eeuw en is een vlak opgaand bakstenen bouwwerk, bestaande uit drie geledingen, gescheiden door natuurstenen waterlijsten, versierd met spitsboognissen in de tweede geleding, geopend door galmgaten in de derde. Ingang met bovenlicht in geprofileerde spitsboognis. Van vier- tot achtkant ingesnoerde naaldspits. Veelhoekige traptoren tegen de zuidzijde van de toren. Het enige tijd later in de 15e eeuw gebouwde schip omvat drie door kruisribgewelven overkluisde traveeën en een smaller koor van een travee met vijfzijdige sluiting. In de kerk-inventaris: vroeg 17e eeuws houten altaarkruis, 15e eeuwse houten beelden van Anna en Antonius Abt, vroeg 16e eeuws houten beeld van Barbara. 15e eeuwse koperen kroonluchter. Twee oude grafstenen. Klokkenstoel met klok van P. van Trier, 1624, diam. 103 cm. Mechanisch torenuurwerk, Jos van de Kerkhof, elektrische opwinding.


MIP omschrijving

  • Bouwstijl: Gotiek
  • Bouwperiode: 1450 tot: 1500
  • Gevels en materialen: Baksteen, natuurstenen sierdek.
  • Vensters en deuren: Spitsboogramen met traceringen.
  • Dak en bedekking: Zadel- en lessenaardak met leien.
  • Bijzonderheden: De kerk eind 19e eeuw sterk gerestaureerd en uitgebreid met twee sacristieen onder schilddak, vermoedelijk door C. Franssen. In de gevel van de noordsacristie een 15e eeuwse priesterzerk. Op het kerkhof grafkruis uit 1649. Drie pastoorsgraven Van Lieshout (1894), V.d. Bosch (1896), Van Kessel (1921). Beeld H. Hart van Jezus (1919), uitvoering Van Bokhoven en Jonkers. Kerkhofmuur.
  • Omschrijving:

Eenbeukige kerk met een toren en een eenbeukig schip. De toren dagtekent uit de tweede helft van de 15e eeuw en is een vlak opgaand bakstenen bouwwerk, bestaande uit drie geledingen, gescheiden door natuurstenen waterlijsten, versierd met spitsboognissen in de tweede geleding, geopend door galmgaten in de derde. Ingang met bovenlicht in geprofileerde spitsboognis. Van vier- tot achtkant ingesnoerde naaldspits. Veelhoekige traptoren tegen de zuidzijde van de toren. Het enige tijd later in de 15e eeuw gebouwde schip omvat drie door kruisribgewelven overkluisde traveeën en een smaller koor van een travee met vijfzijdig sluiting. In de kerk-inventaris: vroeg 17e eeuws houten altaarkruis, 15e eeuwse houten beelden van Anna en Antonius Abt, vroeg 16e eeuws houten beeld van Barbara. 15e Eeuwse koperen kroonluchter. Twee oude grafstenen. Klok in 1624 gegoten door Pr van Tryer.

In de media

Uit Tilburgsche Courant, 16 Juni 1889.

Het onweder, dat den 1en Pinksterdag boven Kuik en omstreken woedde, richtte aan den Maaskant nog al schade aan. Te Linden sloeg de bliksem in den toren, maakte een gat en liep door het orgel, dat zwaar beschadigd werd, doch zonder brand te veroorzaken.

  • Uit De Gelderlander, 17 februari 2016

De geloofsgemeenschap in Linden wil zich niet neerleggen bij de sluiting van de Lambertuskerk in Cuijks kleinste kerkdorp. Parochianen willen meer tijd van het bestuur van fusieparochie Heilige Martinus om te bewijzen dat de kerk bestaansrecht heeft. 5 tot 10 jaar is nodig om te laten zien dat een kerk met vieringen in Linden kan bestaan, zo klonk dinsdagavond de noodkreet in gemeenschapshuis 't Akkertje in Vianen. Daar hield het parochiebestuur een inspraakavond waarop parochianen een laatste keer konden meepraten over het nieuwe beleidsplan 'Een nieuwe mantel voor Martinus'. De Gelderlander meldde afgelopen najaar al dat het parochiebestuur zich door teruglopende inkomsten en almaar stijgende kosten genoodzaakt ziet 4 van de 6 kerken te sluiten. De Jozefkerk in de Cuijkse wijk de Valuwe is binnenkort de eerste die de deuren sluit. De gemeente Cuijk tovert deze kerk om in een multifunctionele accommodatie. De Antoniuskerk in Vianen zal binnen maximaal 3 jaar de deuren moeten sluiten, gevolgd door de Lambertuskerk van Beers en Linden over uiterlijk 5 jaar. De beide Martinuskerken, in het centrum van Cuijk en in Katwijk, blijven vooralsnog behouden als kerkgebouw.

Externe links

Afbeeldingen

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur