Heelsum, Koninginnelaan 24 - Hervormde Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Kerkje op de Heuvel
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Heelsum - Kievitsdel
Provincie:	Gelderland
Gemeente:	Renkum
Plaats:	Heelsum
Adres:	Koninginnelaan 24
Postcode:	6866NM
Sonneveld-index:	11626
Jaar ingebruikname:	1517
Architect:
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 32430

Geschiedenis

Historische dorpskerk met toren. De eerste steen van deze kerk werd gelegd in 1517, het dak volgde in 1519. De kerk werd als rooms-katholieke kerk gebouwd met het koor naar het oosten. Opdrachtgever was Frederik van Voorst, heer van Doorwerth. Rond 1650 kreeg de kerk een protestants interieur. De kansel uit 1658 is nog steeds in gebruik en oorspronkelijk afkomstig van de Lutherse kerk in Arnhem. In 1861 kreeg de kerk een orgel. Bij de Slag om Arnhem (1944) liep de kerk aanzienlijke schade op en werd het orgel onherstelbaar beschadigd. In 1952 werd de schade hersteld. In 2004 werd een gerestaureerd orgel uit 1864 in gebruik genomen dat gebouwd was voor de hervormde kerk in Abcoude. In de zomer van 2017 is het interieur gerenoveerd.

2021 - Het ruim vijfhonderd jaar oude kerkje op de heuvel in Heelsum wordt naar alle waarschijnlijkheid eigendom van de stichting Geldersch Landschap en Kasteelen (GLK). Die wil het gebouw kopen voor het symbolische bedrag van 1 euro. De exploitatie en het beheer komen in handen van een nieuw op te richten stichting.
Juni 2021: dit is inderdaad gebeurd. Het juninummer van het blad Mooi Gelderland van de GLK bericht hierover in de rubriek Nieuws.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Ned. Herv. Kerk. Landschappelijk mooi op de beboste Noordberg gelegen, eenbeukig laatgotische dorpskerk met smal torentje en driezijdig gesloten koor (1517-1519), dat hoger is dan het schip. Storende dwarsschipsarm (1859) aan de zuidzijde. Klokkenstoel met klok van Petit en Fritsen, 1905, diam. 51,8 cm.

Orgel

Het orgel is in 1864 gebouwd door D. van Rossum (Bodegraven) voor de hervormde kerk te Abcoude. Voor zover bekend is het Van Rossums enige orgel. In 1894 wijzigt de firma D.G. Steenkuyl (Amsterdam) zowel de dispositie als de intonatie. De firma A. Bik (Amsterdam) restaureert het in 1956 en breidt het uit met een zelfstandig pedaal. In 1970 wordt het uit de kerk van Abcoude verwijderd en opgeslagen, aanvankelijk in Boskoop, later in Heerde. De orgelkas uit 1864 blijft evenwel in Abcoude achter. In 1999 wordt het orgel aangekocht door de hervormde gemeente van Heelsum, ter vervanging van het storingsgevoelige en muzikaal oninteressante Verweys-orgel uit 1953. In 2004 restaureert de firma Gebr. Reil (Heerde) het instrument, legt een nieuw pedaal aan, maakt nieuwe frontpijpen en stelt het orgel op met gebruikmaking van de in Heelsum aanwezige orgelkas uit 1953, waarvan de maten aangepast worden om het Van Rossum-orgel te kunnen herbergen. Deze kas valt niet onder de bescherming.