Handelingen

Hellendoorn, Dorpsstraat 39 - Dorpskerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Dorpskerk
Genootschap: PKN Protestantse gemeente Hellendoorn
Provincie: Overijssel
Gemeente: Hellendoorn
Plaats: Hellendoorn
Adres: Dorpsstraat 39
Postcode: 7447CM
Inventarisatienummer: 10259
Jaar ingebruikname: 12e
Architect:
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 21392 (kerk)
21393 (toren)


Geschiedenis

Zeer oude historische dorpskerk met toren. Oorspronkelijk gewijd aan St. Sebastianus. Bijnaam van deze kerk "D' Oale Grieze".

  • 2020 - Stichting Noabers van ’n Oalen Griezen is een actie gestart om geld bijeen te brengen voor de restauratie van alle glas-in-loodramen van de Hellendoornse dorpskerk, ’n Oalen Griezen. Het glaswerk is hier en daar beschadigd en een gedeelte van het loodwerk is aan vervanging toe. Uutgeverieje ’n Boaken haakte hierop in door een deel van de opbrengst van ”Een bijbels prentenboek in glas en lood” te bestemmen voor hetzelfde doel. De uitgave wordt tijdelijk in prijs verlaagd. In het boek worden meer dan 120 gebrandschilderde ramen beschreven in zes kerkgebouwen in Nijverdal en Hellendoorn. De ramen van de middeleeuwse dorpskerk in Hellendoorn, die gemaakt zijn door de Oldenzaalse glazenier en kunstenaar Jan Schoemaker, worden er uitgebreid in besproken. Op alle gebrandschilderde ramen is een Bijbelverhaal afgebeeld. In het begin van de jaren 60 van de vorige eeuw vond een grondige restauratie van het kerkgebouw plaats. Die ging gepaard met een herinrichting van het interieur. Daarbij werden de gebrandschilderde ramen aangebracht. De kerk is in gebruik voor de erediensten van de protestantse gemeente Hellendoorn. Er worden concerten, lezingen en andere –passende– activiteiten in het gebouw gehouden. Stichting Noabers van ’n Oalen Griezen heeft als doel het ondersteunen van de instandhouding van het monumentale kerkgebouw aan de Dorpsstraat.
  • (Bron:Contactbrief 09/2020)

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

N.H. KERK. Het gebouw bestaat uit een romaans eenbeukig schip (XII) en een laatgotisch koor met twee zijkapellen en een sacristie. De schipmuren zijn tot op driekwart van hun hoogte opgetrokken van oersteen; in elk een met baksteen dichtgezet rondboogpoortje. De gewelven, die in 1747 ingestort zijn, zijn bij de restauratie in 1961 in het koor opnieuw aangebracht, het schip heeft een houten spitstongewelf behouden. Eiken preekstoel (XVIIIc).

Bron:Wikimedia/Albert Noniem

Toren

Toren van drie geledingen met schilddak, rechthoekige traptoren; in de onderste geleding korfboogvormige ingang met spitsboogvenster erboven, de twee volgende geledingen voorzien van spitsboognissen, waarin zich bij de bovenste de galmgaten bevinden. Overwelfde benedenruimte. Klokkenstoel met gelui van twee klokken, waarvan één van W. Wegewaert, 1547, diam. 110,6 cm. en een moderne klok.

Orgels

Hoofdorgel

Het hoofdorgel is in 1963 gebouwd door de firma Ernst Leeflang (Apeldoorn). In 1995 is het door de firma Leeflang Orgelbouw (Apeldoorn) gerestaureerd en opnieuw geïntoneerd. Daarbij is ook de dispositie gewijzigd. Op het Hoofdwerk werd door horizontale Trompet vervangen door een nieuwe Trompet 8' in de kas en werd de samenstelling van de Mixtuur veranderd. Op het Rugpositief kwam voor de Scherp een Quint 1⅓' in de plaats en werd de Tertiaan door een Sesquialter vervangen. Op het pedaal maakte de Ruispijp plaats voor de Trompet 8' van het Hoofdwerk.

Dispositie
  • Hoofdwerk (manuaal 2): Prestant 8' - Roerfluit 8' - Octaaf 4' - Gedekte fluit 4' - Vlakfluit 2' - Mixtuur 1⅓' 4-5 sterk - Trompet 8' (1995).
  • Rugwerk (manuaal 1): Holpijp 8' - Quintadeen 8' - Prestant 4' - Koppelfluit 4' - Octaaf 2' - Quint 1⅓' (1995) - Sesquialter 2 sterk (1995) - Vox humana 8' - Tremulant.
  • Pedaal: Bourdon 16' - Prestant 8' - Fagot 16' - Trompet 8' (1963) - Schalmei 4'.
  • Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Hoofdwerk.
  • Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1.

Koororgel

Het koororgel is in 1993 gebouwd door Henk Hoekjen.

Dispositie

Holpijp 8', Fluit 4', Prestant 2'.

In de media

Uit Het Vaderland, 18 juni 1936.

De Ned. Hervormde kerk te Hellendoorn wordt thans inwendig gerestaureerd. Eenige schilders zijn bezig het interieur schoon te maken. Dinsdag waren deze schilders bezig in het Gotische deel der kerk, dat gesticht is in 1547. Hoewel dit deel dus reeds van respectabelen ouderdom is, wordt het toch aangeduid als het nieuwe gedeelte. Op een muur, die van een circa een centimeter dikke kalklaag werd bevrijd, hebben de schilders toen een muurschildering ontdekt, hetgeen zij aan den met de restauratie belasten architect mededeelden. Deze heeft het werk onmiddellijk laten stopzetten, waarop de Nederlandsche vereeniging voor Monumentenzorg met de ontdekking in kennis is gesteld. Deze vereeniging heeft toegezegd een deskundige te zullen zenden. Het ontdekte fresco stelt voor een Christusfiguur in zittende houding, voor zoover men thans kan onderscheiden, daar nog lang niet het geheele fresco is blootgelegd. Daar de kerk op meer plaatsen beschilderd is, verwacht men dat bij een nauwgezet onderzoek nog meer wandschilderingen aan den dag zullen komen.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur