Het Zand, Keinsmerweg 3 - O.L. Vrouw Visitatie
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | O.L. Vrouw Visitatie |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Noord-Holland |
Gemeente: | Schagen |
Plaats: | Het Zand |
Adres: | Keinsmerweg 3 |
Postcode: | 1756AE |
Sonneveld-index: | 06325 |
Jaar ingebruikname: | 1863 |
Architect: | Theo Molkenboer (1796 - 1863) |
Huidige bestemming: | kerk |
Monument status: | Gemeentelijk monument |
Geschiedenis
Karakteristieke neoclassicistische R.K. dorpskerk met toren in 't Zand. Enkele kleine interbellum-uitbreidingen. Bevat een belangrijk, onlangs gerestaureerd, orgel.
De kerk dateert uit het jaar 1863, maar de geschiedenis van de katholieke gemeenschap in Zijpe begon al veel eerder, meteen na de bedijking van Zijpe in 1597. De katholieken, evenals de Dopersen, werden als gelovigen slechts gedoogd. Wat mocht en niet mocht van de overheid, hing vaak af van de plaatselijke autoriteiten. Vanaf 1640 werd er in het buitenhuis van de familie Coetenburg gekerkt, gelegen aan de Ruigeweg, even ten zuiden van de kruising St. Maartensweg / Ruigeweg. Park Kloosterhof (tussen de nummers 63 en 65) herinnert nu nog aan de plaats van kerk, pastorie en kerkhofje van destijds. Al gauw was er vanwege de grote afstand behoefte aan een kerkgelegenheid voor het noordelijke deel van Zijpe. Rond 1670 vond men een onderkomen in een boerderij aan de Korte Belkmerweg, aan de westzijde, nu tussen nr.1 en de kruising met de Anna Paulownaweg. Van 1711 tot 1785 kwam zelfs de kleine groep overgebleven r.-k. parochianen uit Huisduinen en Den Helder naar dit kerkje, toen hun eigen pastoor en de kerk overgegaan waren naar de Oud-katholieke kerk. Spottend werden zij "Zijp(e)lopers" genoemd. Bouwvalligheid en de vaak moeilijke verhouding tussen Zuid en Noord maakten in 1830 een einde aan het gebruik van de boerderij als kerk. (De boerderij zelf brandde in 1876 tot de grond toe af.) In 't Zand heeft nog een houten kapel gestaan vanaf 1853 tot 1863, bedoeld voor het geloofsonderricht, mogelijk ook voor de eredienst. Na veel overleg werd in 1863 begonnen met de bouw van de huidige kerk. Als locatie werd gekozen een gedeelte van het buitengoed Jagerslust aan de Keinsmerweg. De parochie werd opgesplitst in tweeën. Het noordelijke gedeelte van Zijpe kreeg zijn kerk in 't Zand, en het zuidelijke gedeelte kon vanaf 1866 beschikken over een nieuwe kerk aan de Grote Sloot in Burgerbrug, nadat het kerkje en de pastorie aan de Ruigeweg op 13 juni 1864 's middags tussen drie en half vier door blikseminslag in vlammen waren opgegaan.
- (Bron:Website parochie)
- 2023 - Na het nieuws dat de parochiekerk Onze Lieve Vrouw Visitatie in ‘t Zand in 2024 gaat sluiten, zijn ze in het dorp niet stil blijven zitten. In maart werd de bewoners gevraagd naar ideeën voor de toekomst van de kerk en recent is de Stichting Kerkgebouw ‘t Zand opgericht.
- 2024 - ‘T ZAND – Er komen mogelijk woningen in de kerk in ‘t Zand. Ook wordt er gedacht over de aanleg van een park en een maatschappelijke functie.Dat is het resultaat van een inventarisatie in het dorp door de stichting Toekomst kerkgebouw ’t Zand.
Uitgangspunt is behoud van het gebouw. Er zijn nu verschillende varianten, waarin plek is voor zowel betaalbare woningen voor starters en senioren als een maatschappelijke functie passend in het dorp. “Alle varianten hebben gemeen dat het kerkgebouw, de woningen, het hertenkamp en de begraafplaats in een parkachtig landschap komen te liggen met als bijpassende naam: ‘Onze Lieve Vrouw park’”, schrijft de stichting.
- 2024 - De kerken in Anna Paulowna, 't Zand en Breezand moeten nog dit jaar worden verkocht en per 1 januari zijn overgedragen aan de nieuwe eigenaar. Julianadorp volgt daarna. De Petrus en Pauluskerk in Den Helder zal op termijn ook worden verkocht, maar blijft voor nu open. Het bisdom zoekt naar een kleinere ruimte om te huren, waarna ook die kerk van de hand wordt gedaan. Putter: "Dat heeft er ook mee te maken dat die kerk een rijksmonument is en verkoop gecompliceerder is."
Tot eind dit jaar worden de diensten in afgeslankte vorm voortgezet (zo zijn er nu slechts om het weekend vieringen in de kerken). Daarna zullen de kerkgangers die dat willen (en fysiek kunnen) naar de kerken in Den Helder of Schagen moeten voor de diensten.
- 2024 - Er wordt al lange tijd over gesproken, maar nu is het zover: na de Spoorbuurtkerk in Anna Paulowna staat nu ook de kerk van ‘t Zand te koop. Stichting Kerkgebouw ‘t Zand hoopt binnenkort samen met partners een bod uit te brengen. „Wij hopen dat ons bod aansluit bij de visie van het bisdom.”
Orgel
In 1866 bouwde de firma L. Ypma & Co. een nieuw orgel voor de parochiekerk in 't Zand. Het orgel is in 1935 uitgebreid met een zelfstandig pedaal met een Subbas 16'. Vermeulen restaureerde het orgel in 1966. Hierbij plaatste hij een Gedekt 8' op het pedaal, een Cornet op het Hoofdwerk, een Dulciaan op het Bovenwerk en tenslotte verving hij de Salicet 4' van het Bovenwerk door een Quintfluit. Op 30 oktober 1966 is het orgel door Albert de Klerk gekeurd.
- (Bron:Orgeldatabase)