Langenboom, Dominicanenstraat 73 - H. Familie
Uit Reliwiki
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | H. Familie |
| Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
| Provincie: | Noord-Brabant |
| Gemeente: | Land van Cuijk |
| Plaats: | Langenboom |
| Adres: | Dominicanenstraat 73 |
| Postcode: | 5453JN |
| Sonneveld-index: | 007824 |
| Jaar ingebruikname: | 1925 |
| Architect: | Eduard Cuypers (1859 - 1927) |
| Huidige bestemming: | kerk |
| Monument status: | Rijksmonument 509276 |
Inhoud
Geschiedenis
Op 10 augustus 1925 raasde een tornado over Langenboom en richtte een enorme ravage aan. De kracht van de storm was zo sterk dat de kerk van haar funderingen werd gelicht, zodat deze helemaal gesloopt moest worden. In 1926 werd de huidige kerk gebouwd. Het werd een z.g. paterskerk. De kerk bestond uit 2 delen: achter het hoofdaltaar was een extra kapel, bestemd voor de paters en broeders Dominicanen. De parochie kreeg toen de naam: Parochie van de H. Familie. Architect was Eduard Cuypers uit Amsterdam (zijn oom Pierrre Cuypers was de bouwer van de vorige kerk). In het gebouw waren 468 zitplaatsen met een mogelijke uitbreiding voor 2 x 52 plaatsen. In 1927 werd de kerk plechtig ingewijd. In 1964 zijn de Dominicanen vertrokken uit Langenboom. Het klooster werd verbouwd tot gemeenschapshuis. Naast de kerk werd een nieuwe pastorie gebouwd. Deze wordt nu verhuurd. In 1972 werd de kerk heringericht naar de toenmalige moderne ideeën. Jammer genoeg zijn toen o.a. het hoofdaltaar, de preekstoel en de communiebanken verdwenen.
In de jaren 1993-1994 heeft de kerk weer een grote verbouwing en opknapbeurt ondergaan. De reden daarvoor was de verkoop van het klooster. In dit voormalige klooster was de sacristie gevestigd. Klooster en kerk werden gescheiden. Het klooster is nu een appartementencomplex. In het gedeelte waar vroeger de paters en broeders Dominicanen plaats namen is nu de sacristie gevestigd. Bovenin is een vergaderzaal met bergruimte gerealiseerd. In 2001 is de kerk aangewezen tot Rijksmonument. De reden daarvoor is dat de architect, Eduard Cuypers, beschouwd wordt als de grondlegger van de Amsterdamse school, een zeer bekende bouwstijl. Dit kerkgebouw lijkt in veel opzichten op de gesloopte kapel van het St. Dominicuscollege aan de Dennenstraat te Nijmegen-Neerbosch.
- (Bron:[1])
- 2022 - In een brief aan de parochianen heeft de bisschop van Den Bosch medegedeeld, dat met ingang van 1 mei 2023 de kerk in Langenboom aan de eredienst zal worden onttrokken.
Monumentomschrijving Rijksdienst
R.K. KERK in Traditionalistische stijl uit 1926, toegewijd aan de H. Familie. Ontwerp van architect Ed. Cuypers met Dudokachtige motieven. De aannemer: Gerard Braam. Kerkschilder: Hubert Schafhausen.
De parochiekerk behoort bij het klooster van de Dominicanen,dat in 1848 werd gesticht door rentmeester annex huiskapelaan Felix Walter van de familie de la Boëssière-Thiennes op het kasteel Tongelaar onder Gassel bij Grave. Met de stichting van dit klooster ontstond het kloostergehucht Langenboom midden in de toen nog niet ontgonnen Princepeel. Het klooster werd opgeheven in 1964. De kerk vervangt de in 1869 door P.J.H. Cuypers gebouwde parochiekerk, die door een cycloon in 1925 samen met het bijbehorende aanliggende klooster grotendeels werd verwoest. Ook gingen toen vele huizen en boerderijen verloren. Het klooster dat zuidelijk aan de kerk grenst en ook uit 1869 stamt is grotendeels herbouwd in 1926. Het klooster heeft een verbinding via een deur in de kloosterkapel met de kerk. Het klooster zelf behoort niet tot het Rijksmonument, maar wel de kapel.
Omschrijving
De kerk heeft een hoog eenbeukig schip op een rechthoekige plattegrond van vijf traveeën onder zadeldak met op de kop een lager koor en een ingang van een travee, beide onder zadeldaken. Aansluitend aan de oostkant van het koor van de kerk bevindt zich de kloosterkapel onder zadeldak, die twee traveeën groot is, met driezijdige sluiting. Het schip heeft smalle lage zijbeuken waarin loopgangen onder lessenaarsdaken. De daken zijn belegd met rode verbeterde Hollandse pannen. Bovenop het schip van de kerk een achthoekige dakruiter met leipannen, voorzien van luidklok en bekroond door een smeedijzeren kruis. Het opgaande werk bestaat zowel binnen als buiten de kerk uit handgevormde baksteen gemetseld in kruisverband. Inwendig heeft de kerk bovendien een groen en bruin geglazuurd basement. Het schip van de kerk heeft gemetselde gewelfbogen waartussen een gepleisterd gewelf. De gevels zijn onderverdeeld door liseenachtige steunberen. De muuropeningen zijn drie aan drie gekoppeld. Vensters voorzien van glas-in-lood met sierrand. De ingangspartij in de westgevel van de kerk wordt geflankeerd door natuurstenen beelden van Maria en Jozef van de hand van beeldhouwer Van Itsert. Boven de ingang is de tekst "Lux de Luce" aangebracht. In de top van de gevel een uurwerk met gestileerde wijzerplaat. Achter in de kerk een Maria- en doopkapel. Naast diverse 19e eeuwse beelden bevind zich in de kerk een Mariabeeld uit ca. 1500.
Waardering
De kerk is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de katholieke 'volkskerk' in het Interbellum, vormgegeven onder invloed van de liturgische opvattingen van de stichters, de orde der paters Dominicanen. Het gebouw heeft architectuurhistorische waarde als een der weinige parochiekerken die van het bureau Ed. Cuypers in gave staat bewaard is gebleven. Het is tevens van belang vanwege de bijzondere situering als kern van de negentiende-eeuwse ontginningsnederzetting in de Brabantse Peel. Het is gaaf bewaard gebleven.
MIP omschrijving
- Naam monument: Kerk H. Familie
- Bouwstijl: Traditionalisme
- Bouwperiode: 1926 tot: 1926
- Gevels en materialen: Baksteen. Liseenachtige steunberen.
- Vensters en deuren: Plat afgedekte ramen met glas-in-lood. Ingangstravee met portaal.
- Dak en bedekking: Zadeldak met verbeterde Hollandse pannen. Dakruiter.
- Bijzonderheden: Gedenksteen en beelden van Josef en Maria. Gestileerde wijzerplaat in de top. Goed voorbeeld van de traditionale bouwtrant van Ed. Cuypers met enige Dudokachtige motieven. Vervangt de in 1869 door P.J.H. Cuypers gebouwde kerk, die in 1925 werd verwoest.
In de media
- Uit Het Centrum, 21 Januari 1927.
De nieuwe kerk te Langenboom, ter vervanging van de oude, welke in 1925 bij de stormramp vernield werd, is op plechtige wijze ingezegend. Om half tien ving de plechtigheid der inzegening aan. De Hoogeerw. pater B.D. van Breda, provinciaal der paters Dominicanen, geassisteerd door de Zeereerw. paters M. v. Gent 0.P., pastoor der parochie Langenboom, en A. Kolenberg, 0.P., verrichtte zelf de inzegening volgens het liturgisch ceremonieel en droeg daarna de eerste plechtige H. Mis in de nieuwe kerk op. Vele autoriteiten waren aanwezig, o.m. de commissaris der Koningin in Noord-Brabant. Bij de solemneele H. Mis verleenden, assistentie de Zeereerw. paters L. Kramer O.P., te Huissen en G. Kuhne O.P. te Nijmegen als diaken en subdiaken, M. van Gent 0.P., pastoor te Langenboom als ceroferarius, C. Bartels O.P. en F. Lemmer als accolythen, A. Kolenberg als thureferarius en de eerw. broeder Thomas als crucifer. Na het plechtig Officie werd onder voorlichting van pater Kuhne de nieuwe kerk bezichtigd, die aan de eenvoudige parochianen op zeer bevattelijke wijze de verheven symboliek van het Godshuis verklaarde. Des namiddags had een plechtig Lof plaats en werd processiegewijs het Allerheiligste uit de noodkerk naar den nieuwen tempel overgebracht.
Externe links
Afbeeldingen
Bron:Wikimedia/Havang(nl)
Ansichtkaart - WG
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
