Handelingen

Mariënberg, Stationsweg 3 - Geref. Kerk Vrijgemaakt

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt)
Genootschap: Geref. Kerken Vrijgemaakt
Provincie: Overijssel
Gemeente: Hardenberg
Plaats: Mariënberg
Adres: Stationsweg 3
Postcode: 7692AA
Sonneveld-index: 14908 14503
Jaar ingebruikname: 1935
Architect: Albert Wiersema
Huidige bestemming: kerk
Monument status: geen

Geschiedenis

Interessante kerk met toren. Gebouwd als Gereformeerde Kerk. Sinds 1946 Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt. De noodkerk uit 1929 is achter deze kerk geplaatst. Uitbreiding 1982/1983.

De kerk is ontworpen door Albert Wiersema.uit het Groningse Bedum. In Onderdendam ontwierp Wiersema iets eerder een kerk die nagenoeg gelijk is Onderdendam, Bedumerweg 34 - Gereformeerde Kerk, hoewel met name de bekroning van de toren in Mariënberg eenvoudiger is.

Op de website van de gemeente is het volgende te lezen over de geschiedenis:
In Beerzerveld, dat onder Vroomshoop ressorteerde, was al in 1926 de begeerte naar een eigen gemeente levendig geworden. (...) Aanvankelijk leek het er op dat de nieuwe kerk de kerk te Beerzerveld zou gaan heten. Dat kwam mee doordat Bergentheim de nieuwe gemeente eigenlijk niet zag zitten. Een commissie van voorlopig onderzoek kwam, aangemoedigd door de kerkenraad van Vroomshoop, er toe ook Diffelen en Beerze er bij te betrekken. Toen de classis op 1 juli 1927 besloot ook van haar kant een commissie van onderzoek in te stellen had de eerstgenoemde commissie al een peiling gedaan met betrekking tot de eventuele financiële mogelijkheden van de nieuwe gemeente, als die er zou komen. Door een goede samenwerking tussen de plaatselijke en classicale commissies kwamen een paar belangrijke zaken rond. Besloten werd niet te Beerzerveld te bouwen maar te Mariënberg, wat samenhing met de aan de classis voor te stellen grenzen van de nieuwe gemeente. Daarbij werden inderdaad ook Beerze en Diffelen gebracht binnen haar ressort. Op 2 november 1928 kon de feitelijke instituering plaats vinden door de bevestiging van een achttal ambtsdragers, vier ouderlingen en vier diakenen. Nog in 1929 kon de eerste predikant bevestigd worden. (...)
Al voordat het definitieve besluit van de classis viel, werd beslag gelegd op een bouwterrein voor kerk en pastorie: 30 are van een perceel van W. Timmerman, gelegen langs de waterleiding, voor de prijs van 20 cent de vierkante meter! Op 8 maart 1929 werd een houten noodkerk in gebruik genomen. De bedoeling was, dat deze 10 -15 jaar dienst zou doen. Financieel gezien kwam dat goed uit. De rentekosten waren laag en een predikantstraktement was in de toenmalige situatie een heel bedrag. (...)
Er moest (echter) een echte kerk komen, want het zielental steeg vrij snel. Bij de instituering was het ongeveer 400. Na enkele jaren was men de 500 gepasseerd. Dat kwam vooral doordat gezinnen, die nog wat opgezien hadden tegen de overgang vanuit hun oude gemeente naar de nieuwe, toch op den duur die overgang maakten. Er was dus een vrij groot tekort aan plaatsen in de noodkerk. (...) De architect A. Wiersema te Bedum werd aangetrokken: hij kwam met een bouwplan in dezelfde geest als van een kerk-gebouw te Onderdendam, met plaats voor 450 personen en een toren van 20 meter hoog. (...) Eerst werd de noodkerk op turflorries achteruitgereden, zodat daar tijdens de bouw nog gebruik van kon worden gemaakt. (...)
De eerste steenlegging vond plaats op 27 augustus 1934. (...) Op 25 februari 1935 kon de nieuwgebouwde kerk in gebruik worden genomen. (...) Na zorgvuldige voorbereiding werd in het winterseizoen 1982/83 de kerk uitge­breid met ruim 200 zitplaatsen. Deze uitbreiding was nodig omdat een deel van de gemeente al een aantal jaren genoodzaakt was om - bij toerbeurt - de kerk­diensten te volgen op een TV-monitor in een van de zalen van "de Uythof" Bij deze gelegenheid werd ook het interieur van de kerk geheel vernieuwd.

Het orgel

Ongeveer gelijktijdig met de ingebruikname van het nieuwe kerkgebouw werd het orgel in gebruik genomen. Een Valkcx en van Kouteren, gebouwd volgens het toen gangbare pneumatische kegelladesysteem, met 8 stemmen en aangehangen pedaal. Het orgel heeft tot 1993 dienst gedaan maar werd met name na de uitbreiding van het kerkgebouw in 1982 (van 400 naar ca 620 zitplaatsen) te klein bevonden. De beperkte mogelijkheden en geringe draagkracht deden zich steeds meer gelden. (...) Er werd gekozen voor een echt Hollands orgel zoals dat met name in de eerste helft van de 19e eeuw werd gebouwd, met duidelijke herkenning van het werk van Bätz. Het orgel kreeg als primaire taak de begeleiding van de gemeentezang. In 1994 werd het nieuwe instrument opgeleverd: 19 stemmen, verdeeld over 2 klavieren en pedaal, in een zeer degelijk gebouwde eikehouten kas met royaal snijwerk.

Externe link

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur

Het orgel toen en later