Monster, Burgemeester Kampschöerstraat 25 - De Hoeksteen

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	De Hoeksteen
Genootschap:	PKN Gereformeerde Kerken in Nederland
Provincie:	Zuid-Holland
Gemeente:	Westland
Plaats:	Monster
Adres:	Burgemeester Kampschöerstraat 25
Postcode:	2681AB
Sonneveld-index:	02669
Jaar ingebruikname:	1936
Architect:	B.W. Plooij
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Karakteristiek voorbeeld van Gereformeerde kerkbouw uit het interbellum. Gebouwd in 1936 als Gereformeerde Kerk naar ontwerp van de in Amersfoort gevestigde architect B.W. Plooij (1890-1967), die vele protestantse kerken heeft gebouwd door heel Nederland. De kerk verving een kleinere kerk uit 1875.

Sinds 1997 waren er plannen de kerk van Plooij te slopen en een nieuwe kerk te bouwen. Maar tegenstanders wilden de kerk op de Monumentenlijst plaatsen. Dat lukte nog niet, maar de nieuwbouw kon ook nog niet gerealiseerd worden. De sloopplannen zijn uiteindelijk niet doorgegaan en deze belangrijke kerk is op de Gemeentelijke monumentenlijst geplaatst.

Geschiedenis vervolg

De Protestantse gemeente te Monster (voorheen Gereformeerde kerk) beschikt over een karakteristiek gebouw, dat gelegen is aan een van de doorgaande straten van het dorp richting Ter Heijde aan Zee, de Burgemeester Kampschöerstraat. Ons kerkgebouw is gebouwd onder architectuur van de zgn. Amsterdamse school door architect Plooij, zeer bekend als kerkbouwer.

De kerk, waarvan de aanbesteding plaatsvond op 26 april 1935, is gebouwd in 1935-1936. De plattegrond heeft een typische kruisvorm en heeft twee haaks op elkaar staande steile zadeldaken. Op het kruispunt van de daken staat een koperen dakruiter met windvaan. Ons gebouw biedt thans plaats aan ongeveer 900 mensen.

Het oorspronkelijke interieur is nog vrijwel geheel intact al zijn de kleuren van de ontwerper, paars, wel gewijzigd in de loop der jaren. Het orgel is qua vormgeving aangepast aan het kerkinterieur en is gebouwd door de firma Pels in 1956. In het interieur is zeer veel gebruik gemaakt van eikenhout dan wel van eikenhout triplex.

Naast de kerk, die nog een aantal kleine zalen heeft en een bovenverdieping, die als jeugdsociëteit gebruikt kan worden, staat de “Hoeksteen”. De “Hoeksteen” is in 1981 aangebouwd en dient als verenigingsgebouw. In de “Hoeksteen” is een grote zaal, een keuken en een aantal kleinere zalen beschikbaar voor diverse activiteiten.

De kerk is ter plaatse van de “Hoeksteen” toegankelijk voor rolstoelen. Ook in de kerk zijn speciale plaatsen vrijgehouden voor rolstoelen.

(Bron: pgmonster.nl)

Renovatie kerkzaal

Om de kerkzaal bruikbaar te maken voor de komende decennia wordt het huidige liturgisch centrum met kansel vervangen door een multifunctioneel liturgisch centrum. Uitgangspunt voor het ontwerp is dat het in balans moet zijn met de bestaande Amsterdamse School architectuur van de architect Bastiaan Willem Plooij. Het ontwerp is geen letterlijke kopie, maar staat in een gebalanceerde verhouding tot de bestaande elementen.

De nieuwe achterwand vormt een rustig decor waardoor de liturgische meubels en de predikant duidelijk zichtbaar zijn. Tegelijk kan de ruimte achter de wand gebruikt worden voor opslag van spullen en als coulissen tijdens voorstellingen. De Bijbel krijgt een betekenisvolle plek op de symmetrie-as van het gebouw, wat verwijst naar de Protestantse opvatting dat het Woord centraal staat. Tegelijk wordt de Bijbel opgenomen in de architectuur van de zaal doordat deze als het ware door de houten ‘lijn’ gedragen wordt. Om de sacrale uitstraling van het liturgisch centrum te behouden, zijn de muzikanten aan de linkerzijde van het podium gepositioneerd en de beamers aan weerszijden op de wanden. De asymmetrische opstelling van podium en achterwand zorgt voor een spannende compositie in de verder symmetrische zaal.

De lambriseringen zijn door houtworm aangetast en worden vervangen. Uit kostenoverweging en om de kerkzaal een eigentijdse uitstraling te geven is gekozen om de nieuwe lambrisering eenvoudiger en strakker te detailleren. Om aan te sluiten bij het verleden blijft de plaatverdeling zo veel mogelijk gelijk aan de oude lambrisering en komt de gouden bies op een andere manier terug in het ontwerp.

De vormen van de liturgische meubels sluiten aan op het thema van de verspringende horizon in de kerkzaal. De meubels bestaan uit afzonderlijke stukken waarbij het blad een continue lijn vormt. De lijn meandert zowel in hoogte als in plattegrond, waardoor veel verschillende composities gevormd kunnen worden. Zo kan er voor een doopdienst een andere opstelling samengesteld worden dan voor een dienst waarin het Heilig Avondmaal bediend wordt.

De doorgaande lijn van het blad wordt gedragen door ronde stokken in een willekeurig patroon. De vele stokken staan symbool voor de individuele leden die gezamenlijk de Kerk vormen. Losse elementen zoals de druipschaal van de kaars, het tafelblad en de lezenaar worden in zo dun mogelijk staalplaat vervaardigd, zodat een mooi contrast tussen de zware houten lijn en deze elementen ontstaat. De stalen elementen lijken boven het houten blad te zweven door ze op dunne stalen pootjes te monteren.

(Bron: pgmonster.nl, 26 februari 2017)

In de media

Uit Het Vaderland, 6 September 1931.

De kerkeraad der Geref. Kerk te Monster heeft een inzameling doen houden voor den bouw eener nieuwe kerk daar ter plaatse. Een bedrag van circa f 10.000 is reeds bijeen. Het ligt in de bedoeling de kerk te bouwen op een stuk grond aan de Burgemeester Kampschöerstraat.

Uit Het Vaderland, 23 September 1931.

De Kerkeraad der Geref. Kerk te Monster heeft aan het gemeentebestuur dier gemeente verzocht een perceel grond ter grootte van plm. 2600 M.2 te mogen koopen, gelegen aan de Burg. Kampschöerstraat, voor den bouw eener nieuwe kerk.

Uit Het Vaderland, 27 April 1935.

Dc Bouwcommissie der Geref. Kerk te Monster heeft aanbesteed het bouwen van een kerkgebouw (900 zitplaatsen) met pastorie en dienstvertrekken. Laagste inschrijver L. van den Hoek, Brielle, met f 49.500.

Uit Het Vaderland, 7 Augustus 1935.

Gisterenmiddag is te Monster de eerste steen gelegd voor den bouw eener nieuwe Geref. Kerk. De plechtigheid werd verricht door ds Veldhuyzen, predikant bij de Geref. Kerk aldaar.

Uit AD, 12 juni 2007

Restauratie van de markante kerk van de Protestantse Gemeente in Monster zou 2,9 miljoen euro vergen. Dat is een kostenpost die door het kerkbestuur niet is op te brengen. Omdat de gemeente de kerkelijke activiteiten belangrijker vindt dan het karakteristieke gebouw aan de Burgemeester Kampschöerstraat zelf, heeft het college van b & w besloten het pand geen monumentale status te geven. Daardoor kan de kerk worden gesloopt en kan over enkele jaren op dezelfde plek in Monster nieuwbouw (inclusief woningen) verrijzen.

Progressief Westland had zich druk gemaakt voor het behoud van de kerk. Fractieleider Alleblas wees half mei zelfs op gelden - bijna een half miljoen van de oude gemeente Monster en het VSB-fonds - die in het verleden waren vrijgemaakt om het gebouw op te knappen.

Het gemeentelijke aandeel van 225.000 euro is grotendeels naar het Heilige Geest Hofje gegaan; het VSB-fonds zou alleen bijdragen aan de renovatie als de kerk een rijksmonument zou worden. Die status heeft deze nooit gekregen en het college vindt het praktischer er nu ook geen gemeentelijk monument van te maken.

De Protestantse Gemeente heeft een plan klaarliggen voor nieuwbouw, dat nu na vijftien jaar van wachten op het punt staat werkelijkheid te worden.

Uit Reformatorisch Dagblad, 28 juli 2009.

De protestantse gemeente in Monster heeft een sloopvergunning aangevraagd voor haar kerkgebouw aan de Kampschöerstraat. De kerk is te groot geworden voor de gemeente, die in de loop van de jaren slonk tot ongeveer 400 leden. Bovendien kost het onderhoud van de kerk veel geld. De sloop van de oude kerk én de bouw van een nieuwe kerk heeft nogal wat voeten in de aarde.

Verschillende belangenverenigingen pleiten voor het behoud van de kerk, die dateert uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Het is daarom nog niet duidelijk of de gemeente Westland de sloopvergunning gaat afgeven.

Omdat de protestantse gemeente al jaren in afwachting is van de vergunning en de realisatie van het nieuwe kerkgebouw is er al die tijd geen geld in het onderhoud van de kerk gestoken. Een renovatie zou nu mogelijk meer geld kosten dan nieuwbouw.

Als de sloop doorgaat, realiseert de gemeente een multifunctioneel kerkgebouw op dezelfde plek. Plannen om naast de kerkzaal appartementen in de kerk te vestigen, gaan niet door vanwege de financiële crisis.

Orgel

Het orgel en de kroonluchters verhuisden uit de oude Gereformeerde Kerk mee naar de nieuwe kerk. Het orgel heeft tot 1956 dienst gedaan in de nieuwe kerk en is toen vervangen door een Pels-orgel. Met een jubileumconcert door Klaas Jan Mulder is 19 november 2006 het 50-jarig bestaan van het orgel gevierd. De banken werden niet verkocht. De oude kerk werd verkocht aan timmerman en aannemer J. Uittenbroek. Hij verkocht de banken. De pastorie werd zijn woonhuis en de kerk werd zijn werkplaats. De kerk is inmiddels afgebroken. En de gevelsteen van de oude kerk is terug te vinden in de huidige kerk. In 1956 bouwde de firma Pels een nieuw orgel voor de Gereformeerde Kerk te Monster. Het oude Standaart-orgel uit 1913 werd verkocht aan de Gereformeerde Kerk in Stedum. Het pedaal is gebouwd op een unit-lade. Terwille van de octaafkoppels is het zwelwerk uitgebouwd tot g'. Het orgel werd op 4 juli 1956 in gebruik genomen. Hierbij werd het bespeeld door Koos Bons, tevens adviseur bij de bouw, en Cor Kuijvenhoven, organist van de kerk. Sinds de vorming van de PKN heeft het kerkgebouw de naam De Hoeksteen.