Handelingen

Nunspeet, Dorpsstraat 12 - Dorpskerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Dorpskerk
Genootschap: PKN Hervormde gemeente Nunspeet
Provincie: Gelderland
Gemeente: Nunspeet
Plaats: Nunspeet
Adres: Dorpsstraat 12
Postcode: 8071BZ
Inventarisatienummer: 11866
Jaar ingebruikname: 1858 / 16de eeuw
Architect: Waal, W. de en Jurling, C.C.
Huidige bestemming: hervormde kerk
Monument status: Rijksmonument 30837(toren)
Gemeentelijk monument (kerk)


Geschiedenis

Grote neokerk met historische toren.

Al in de 12de eeuw moet op de plaats van de dorpskerk al een stenen kerk hebben gestaan. Daarvoor stond er vermoedelijk een rietgedekte houten kerk. De kerk was gewijd aan de heilige Antonius. Op 6 juni 1855 brandde de kerk af, een grote brand vernielde een deel van de kerk en tevens een groot deel van de dorpswoningen, alleen een gedeelte van de toren van de kerk bleef behouden. In 1857 werd met nieuwbouw begonnen. In 1949 zijn drie nieuwe klokken gegoten, ter vervanging van de vroegere twee klokken. Ze hadden de gewichten van respectievelijk 650, 371 en 260 kilo en klonken in gis, b en cis. De middenklok is in 1961 vervangen na een scheuring. De opschriften luiden naar klokken:

  • 1. 'Deze klokken zijn geschonken in 1948 ter vervanging der klokken, die door de bezetter in 1943 zijn meegenomen' / 'Om de uren te tellen - De levenden te roepen, de doden te beklagen - Der vlammen te breken, schonk ons de burgerij'
  • 2. 'Zoals de storm uw leven grijpt - En zonneschijn u weer verblijdt, zullen wij klokken met luiden - U lief en leed beduiden'
  • 3: 'De uitvaart der doden - Gods vriendelijke noden, De wisseling der stonden - Wij u verkonden'

In 1960 is de kerk nog een keer verlengd. In 2016 gaat de kerk uitgebouwd en onderkelderd worden, indien 6 monumentale bomen van het 'Trouwlaantje' gekapt mogen worden.

Omschrijving

De oude preekstoel verdween met de restauratie van de jaren ’60. Er kwam een andere. Bij de restauratie van 2001 is aan de hand van oude foto’s de oude preekstoel nagebouwd en geplaatst. (47-02)

Eenbeukige rechtgesloten kerk in rondboogstijl, gebouwd in 1858 door W. de Waal en C.C. Jurling ter vervanging van een in 1855 door brand verwoeste middeleeuwse kerk waarvan de toren behouden bleef. Inwendig kruisribgewelven in hout en stuc. Orgel van L. van Dam & Zonen (Leeuwarden) uit 1872.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Toren van de Ned. Herv. Kerk. De bakstenen toren in romaniserende vormen, vermoedelijk uit het begin der 16e eeuw, heeft een tot achtkant afgeschuinde bovengeleding, waarop een houten lantaarn met overhuivende spits, gebouwd in 1858 naar ontwerp van de architect Jurling te Nijkerk. In de toren een luidklok van Henricus Meurs, 1631.

In de media

Uit Reformatorisch Dagblad, 21 november 2006.

De hervormde gemeente van Nunspeet heeft plannen een nieuw verenigingsgebouw te realiseren in het achterste deel van partycentrum ’t Centrum aan de Dorpsstraat in Nunspeet. Dat meldt de Stentor.

Eigenaar B. Bosch heeft het pand, dat direct naast de hervormde dorpskerk is gelegen, in de verkoop staan. In het voorste deel komen mogelijk enkele winkelunits. De gemeente Nunspeet wil het huidige verenigingsgebouw De Wheme van de hervormde gemeente aankopen om de Markt grotendeels autovrij te maken. Hier moet in de toekomst alleen nog een parkeerstrook overblijven voor twaalf auto’s. Bij dit plan wordt ook het parkeerterrein achter de dorpskerk betrokken. Op de plek van De Wheme komen wellicht appartementen.

Er zijn door projectontwikkelaars al enkele plannen ontwikkeld. Tot nu toe is de hervormde gemeente hiermee niet naar buiten getreden omdat „dat een broedende kip niet moet worden gestoord.”

Wethouder H. Westerbroek ontkende tijdens een informatieavond over de herinrichting van het Nunspeetse dorpscentrum echter niet dat er besprekingen worden gevoerd over de aankoop van De Wheme.

In de Hervormde Kerkbode wordt aangegeven dat de gemeente het kerkplein voor de dorpskerk en de ruimte voor De Wheme ziet als mogelijk alternatief om te voorzien in de markt- en parkeerruimte die komt te vervallen bij het grotendeels autovrij maken van de Markt.

In vroeger jaren heeft het kerkplein ook al als marktterrein gefungeerd. Overigens gaat de gemeente Nunspeet er volgens burgemeester D. van Hemmen nog niet van uit dat ook de weekmarkt op de donderdag moet worden verplaatst.

De besprekingen vanuit de hervormde gemeente worden gevoerd door een werkgroep uit de algemene kerkenraad en het college van kerkrentmeesters. Secretaris H. Schippers verwacht dat binnenkort een voorlopige keuze wordt gemaakt uit de ontwikkelde plannen. Daarna moet zowel de algemene kerkenraad van de hervormde gemeente als de gemeenteraad van Nunspeet nog met de uitvoering van de plannen instemmen.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur