Handelingen

Steenwijk, Onnastraat 10 - Doopsgezinde Kerk

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Doopsgezinde Kerk
Genootschap: Doopsgezinde Broederschap
Provincie: Overijssel
Gemeente: Steenwijkerland
Plaats: Steenwijk
Adres: Onnastraat 10
Postcode: 8331HM
Inventarisatienummer: 10596
Jaar ingebruikname: 1848
Architect:
Huidige bestemming: buiten gebruik
Monument status: Rijksmonument 34592

Geschiedenis

Monumentomschrijving Rijksdienst

Sobere, vroeg 19e eeuwse Doopsgezinde Vermaning (datumsteen 28 junij 1828), op rechthoekige plattegrond. Het gebouw dat aan de voorgevel gotiserende elementen vertoont, is opgetrokken uit baksteen; alleen de voorgevel is van een blokvormige bepleistering voorzien. De brede puntgevel wordt aan beide zijden beëindigd door hoekpilasters met profilering. In het gevelvlak twee blindnissen met driepasmotief en breed rondboogvensters met houten tracering, welk laatste type venster ook is toegepast in de zijgevels. Vooruitstekend gepleisterd ingangsportaal met hoekpilasters met verzonken velden en bekroningen; de ingang is gevat binnen boog met driepasmotief. Eenvoudig geprofileerde goot; staafankers. Voorts twee stenen met opschrift, respectievelijk: DEERSTESTEENGELEGD DOOR CHOVENSGREVE 28 JUNIJ 1828 en: IMMANUEL Ao 1630 Inwendig enig 19e eeuws meubilair bestaande uit banken, preekstoel en orgeltje op galerij. Het terrein wordt begrensd door een eenvoudig ijzeren hek met bekroning van even geprofileerde punten en franse lelies.

Pastorie

Het van omstreeks 1875 daterende herenhuis is gebouwd als pastorie bij de ernaast staande, uit 1828 daterende Doopsgezinde kerk (RM nummer 34592). Het huis, dat een gave 19e eeuwse voorgevel bezit, onderscheidt zich qua vormgeving en detaillering in niets van de in die periode gangbare eclectische woonhuisarchitectuur.

De pastorie heeft een vier-assige voorgevel met luiken in de gepleisterde plint en een verdieping onder met Hollandse pannen gedekt samengesteld schilddak. De originele zesruits schuifvensters en de vleugeldeur met hardstenen drempel, stolpnaald en bovenlicht met middenstijl zijn licht getoogd en voorzien van profiellijsten met afgeronde bovenhoeken en lekdorpels met kleine hoekconsoles. De gevel wordt beëindigd door een gepleisterd entablement met ver uitkragende, geprofileerde houten kroonlijst. De rechter zijgevel heeft rechtgesloten vensters en een deur met bovenlicht, alsmede staafankers ter hoogte van de balklaag. De gevel is op de parterre gepleisterd en voorzien van schijnvoegen. Het huis is door middel van een dito gepleisterd tussenlid met plat dak verbonden met de vermaning. In de gepleisterde achtergevel een uit de jaren dertig daterende stalen deur- en vensterpartij, alsmede een originele houten deur met roedenverdeling in het bovenlicht. Het interieur is nog voor een deel in oorspronkelijke staat. In de gang bevindt zich een originele tochtdeur met gefacetteerd glas binnen een roedenverdeling. De voorste ruimte rechts van de entree is tevens toegankelijk via de deur in de zijgevel. Deze en de daarachter liggende ruimte werden oorspronkelijk gebruikt als portaal en vergaderruimte voor de kerkeraad.

Waardering

De pastorie is een mooi en vrij gaaf voorbeeld van karakteristieke, representatieve woonhuisarchitectuur in een sobere eclectische bouwstijl, waardoor het beeldbepalende pand van architectuur-historisch belang is. Vanwege de oorspronkelijke functie is het cultuur-historisch van belang en door de situering in een vrijwel gesloten gevelwand in de oude binnenstad is het bovendien stedebouwkundig van betekenis.

Orgel

De orgelkas is gebouwd ca. 1735. Het bijbehorende instrument werd overgeplaatst naar de Geref. Kerk te Winsum (Fr.) toen Bakker en Timmenga in 1896 een nieuw eenklaviers orgel in het oudere kastje plaatsten.

In de media

Uit Het Nieuws van den Dag, 17 Augustus 1896.

Te Steenwijk zal Zondag het nieuwe orgel in de Doopsgezinde kerk ingewijd worden. De predikant, Ds. Bijl, zal eene feestrede houden. Eenige leden der gemeente zullen een paar koornummers zingen; de Heer J. Spanjaard op het nieuwe orgel voordragen een Andante van Mendelssohn en een Fantaisie van Rinck.

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur