Handelingen

Steenwijksmoer, Hoofdweg 32 - Franciscus

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Sint Franciscus van Assisiëkerk
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Drenthe
Gemeente: Coevorden
Plaats: Steenwijksmoer
Adres: Hoofdweg 32
Postcode: 7741PR
Sonneveld-Index: 14198
Jaar ingebruikname: 1932
Architect: Dongen, J. van
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 468597


Geschiedenis

Buitengewoon belangrijke dorpskerk met forse zadeldaktoren boven het priesterkoor.

Steenwijksmoer's kerk werd in 1932 gebouwd, dankzij de inspanningen van pastoor Slosser die in een beperkt aantal jaren een flinke som geld bijeen had gespaard met bedelpreken in verschillende kerken, en tienduizenden bedelbrieven. Aan de bouw van de kerk en pastorie werd een bedrag van ƒ 79.820,— besteed. Ook werd een kerkhof aangelegd en een katholieke school in het dorp. Het kerkgebouw is een karakteristiek voorbeeld van een christocentrische kerkruimte met een breed schip. In 1939 zijn de muurschilderingen op de triomfboog, achter het altaar (Laatste Avondmaal) en rond het hoofdportaal aangebracht door Jacob Ydema (1901-1990).

De kerk bezat glas-in-loodramen uit de bouwtijd, gemaakt door Albert Verschuuren (1887-1953). Deze vensters zijn omstreeks 1970 vervangen door blank glas, later bedekt met geel folie. In de periode 2016-2019 is een groot deel van de ramen van Verschuuren gereconstrueerd door glasatelier Oud Rijswijk.

  • 2023 - Het doek lijkt te vallen voor de katholieke kerken in Steenwijksmoer en Schoonebeek. Het parochiebestuur adviseert de bisschop om deze panden op termijn een andere functie te geven.

De in 1932 gebouwde Sint Franciscuskerk in Steenwijksmoer en de uit 1979 daterende Sint Nicolaaskerk in Schoonebeek behoren tot de Immanuelparochie. De andere kerkgebouwen van deze parochie staan in Coevorden (Willibrorduskerk, 1914), Nieuw-Schoonebeek (Bonifatiuskerk, 1967) en Weiteveen (Onze Lieve Vrouwe Koningin van Vrede-kerk, 1919).

Orgel

De parochiekerk van Steenwijksmoer, gewijd aan de heilige Franciscus van Assisi, is in 1932 gebouwd. De firma Pels & Zn. bouwde in 1947 een orgel voor deze kerk. Het werd op 4 mei 1947 gewijd. De Trompet 8' was bij oplevering nog gereserveerd.

Monumentomschrijving Rijksdienst

ROOMS KATHOLIEKE KERK gebouwd door architect J. van Dongen Jr. (Apeldoorn) in 1932 in de stijl van het Traditionalisme. Het wegdorp Steenwijksmoer ontwikkelde zich in de jaren dertig tot een centrum van katholicisme. Behoudens een kerkgebouw verrezen ook een pastorie (eveneens naar ontwerp van Van Dongen) en een school, welke beide gebouwen echter niet van rijkswege worden beschermd. Het kerkgebouw heeft alleen nabij de consistorie enkele aanpassingen ondergaan die van ondergeschikt belang zijn. Zo is onder meer de oorspronkelijke verbindingsgang naar de pastorie verwijderd. De ramen waren oorspronkelijk ingevuld met glas-in-lood van Albert Verschuuren.

Omschrijving

Een geheel in gele baksteen opgetrokken ruime zaalkerk met een schip van zes traveeën, een doopkapel, devotiekapellen, een sacristie en een robuuste toren. Schip en toren worden gedekt door een zadeldak met rode Deesterpan, de aanbouwen met een schilddak; eenvoudige goten. Natuurstenen (Brauvillier kalksteen) accenten bij vensters en deuren. Het schip heeft per travee drie spitsboogvensters in een spaarveld en gemetselde steunberen; de hoger opgetrokken muren van het koor tellen steeds vier spitsboogvensters. Entree in de westelijke, symmetrisch ingedeelde topgevel met een diepliggend portaal; enkele en dubbele houten deuren met zwaar siergeheng; aan weerskanten en boven het portaal spitsboogvensters. De devotiekapel, doopkapel en sacristie zijn in vergelijkbare stijl opgetrokken. De toren aan de oostzijde heeft een zware opbouw met een steunbeer en een hoogopgaand trappenhuis met lessenaardak; schoorsteen; zadeldak; aan de zijkanten ruime spitsbogen ter hoogte van de klokkestoel; waterspuwers.

Het INTERIEUR kenmerkt zich door de ruime opzet van het schip met een op consoles rustende houten spantconstructie (vakwerk en makelaar); het koor heeft een spitsboogvormig gewelf.

Waardering

Kerk van cultuurhistorisch belang als bijzondere uiting van een geestelijke ontwikkeling, van architectuurhistorisch belang vanwege de vormgeving, de plaats die het inneemt binnen het oeuvre van een landelijk bekend architect, het materiaalgebruik en de gaafheid. Van stedebouwkundig belang als bepalend element in het centrum van de katholieke nederzetting.

Gebouwomschrijving SKKN

Om het dorp Steenwijksmoer en omringende oostelijke gehuchten adequater te verzorgen, werd Steenwijksmoer onder bouwpastoor J.B. Slosser een aparte parochie. Dit gebeurde op 30 maart 1932, toen blijkbaar ook de kerk werd ingewijd. Gebouwd werd onder architectuur van Jan van Dongen uit Apeldoorn, hetgeen een exterieur met een bijzondere torenoplossing opleverde en een tweede generatie Amsterdamse School-interieur in 'hangar-stijl'. Het kan aangenomen worden dat de keuze op Jan van Dongen viel, niet omdat hij een landelijk gerespecteerd architect was, maar omdat de bouwpastoor, voordat hij naar Steenwijksmoer werd beroepen, kapelaan te Apeldoorn was. De eerste steen werd gelegd op 17 september 1931, terwijl de kerk, getuige de foto's in Wendingen uit eind 1931, toen al gereed was, op enkele interieurstukken na.

In de media

  • Uit Het Vaderland, 15 September 1932.

De nieuwe R.-K. Kerk te Steenwijksmoer, gesteld onder het patronaat van St. Franciscus van Assisi, is Dinsdag geconsacreerd door den aartsbisschop van Utrecht, mgr. J.H.G. Jansen, Onder een H. Mis, opgedragen door den heer P.J. Veltman, deken van Klazienaveen, hield pastoor A.S. Uytewaal uit Apeldoorn een feestpredikatie. Bij de plechtigheid waren aanwezig bijna alle geestelijken uit Zuid-Oost-Drente, het College van B. en W. der gemeente Coevorden en voorts een groote schare belangstellenden uit de Steenwijksmoer en omliggende parochies. .

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur