Wilhelminadorp, Brugstraat 12 - Protestantse Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Protestantse Kerk
Genootschap:	PKN Protestantse gemeente Wilhelminadorp
Provincie:	Zeeland
Gemeente:	Goes
Plaats:	Wilhelminadorp
Adres:	Brugstraat 12
Postcode:	4475AP
Sonneveld-index:	06889
Jaar ingebruikname:	1840
Architect:	Warnsinck, I.H.
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 16409

Korte geschiedenis van de kerk in Wilhelminadorp van de kerkenraad Protestantse Gemeente Wilhelminadorp

Het landbouwbedrijf 'Koninklijke Maatschap De Wilhelminapolder' is ontstaan in het jaar 1809. Er was niet direct een kerkgebouw beschikbaar. Bij de werknemers ontstond daar wel spoedig behoefte aan. Helemaal in het begin gingen de bewoners van Wilhelminadorp naar Kattendijke naar de kerk. Die afstand was echter te groot, vooral bij slecht weer. In 1841 ging men over tot het stichten van een eigen kerk in het dorp. De pastorie 'Het hoge huis aan de haven' was al iets eerder gebouwd. Het huis is nog in oude staat gebleven, doch functioneert niet meer als pastorie. Kerk en pastorie zijn ontworpen door de Amsterdamse architect I. Warnsinck, indertijd een vooraanstaand bouwkundige. Het kostte heel veel moeite om goedkeuring te krijgen. Voor beide gebouwen, kerk en pastorie, was een bedrag van Fl.18.000,== beschikbaar. Niet veel, ook voor de geldstandaard van die dagen! Toch lukte het voor dat bedrag iets redelijks te ontwerpen. Het ontwerp werd voorgelegd aan en goedgekeurd door het Departement van Waterstaat, omdat onder dat Departement de uitvoering van kunstige bouwwerken ressorteerde. Het ontwerp draagt ook vele kenmerken van de typische 'Waterstaatskerken'. De aanvragen kwamen binnen bij het Departement van Eredienst, maar de bouwkundige aspecten werden voorgelegd aan de ingenieurs-architecten van Waterstaat. Deze hanteerden een wat nuchter-zakelijke stijl en eenvoudige materialen, waardoor de bouw zo goedkoop mogelijk kon worden uitgevoerd. De vormgeving: een hoog middengedeelte (middenschip) met aan weerszijden afhangende lager gelegen zijbeuken, waarboven de lichtramen konden uitsteken. De meeste Waterstaatskerken hebben aan de voorkant een classicistische toren. In het interieur is veel gebruik gemaakt van stucwerk en pleisterwerk en gewoon vuren- of grenenhout, dat zó geschilderd is dat het op marmer of eikenhout moest lijken. Ook in Wilhelminadorp zijn deze kenmerken aanwezig. Het orgel in de kerk is een bijzonder orgel. Het is namelijk één van de weinige mechanische Dekker-orgels. Mechanisch wil zeggen dat het contact van de toets naar de orgelpijp op mechanische wijze tot stand wordt gebracht. Bij de meeste Dekker-orgels gebeurt dit via pneumatische weg, dat wil zeggen met luchtdruk.

In 2011/2012 is de binnenkant van het kerkgebouw grondig gerestaureerd. Er is vloerverwarming aangebracht, waarbij de IJsselsteentjes uit beginperiode weer zichtbaar zijn geworden, er is dubbel glas geplaatst, zelfs het plafond en de beschadigde muren zijn hersteld. Ook het interieur van de consistorie is opgeknapt. Het dak is eveneens aan een restauratiebeurt toe, maar de financiën heeft de kerk nog niet beschikbaar.

Orgel

Het orgel van de dorpskerk van Wilhelminadorp is geplaatst op de galerij boven de ingang. De bouwer van orgelkas en binnenwerk is A.S.J. Dekker. Orgelkas en binnenwerk zijn opgeleverd in 1917. Het is één van de weinige mechanische Dekker-orgels. Na de bouw van het orgel in Warns waar het niet draagkrachtig genoeg bleek, is het in 1919 door A.S.J. Dekker overgeplaatst vanuit de Hervormde Kerk te Warns naar de Hervormde Kerk te Wilhelminadorp. Het orgel is voorzien van één manuaal en een pedaal met eigen registers.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Hervormde kerk. Eenvoudig zaalkerkje uit 1841 ontworpen door de Amsterdamse architect I.H. Warnsinck. Zuidgevel met ingangspartij en klokkentorentje.

In de media

Uit Reformatorisch Dagblad, 6 oktober 2009.

Actie voor kerk Wilhelminadorp

De protestantse gemeente te Wilhelminadorp houdt zaterdag vanaf 10.00 uur een rommelmarkt om de restauratie van haar kerk aan de Brugstraat te bekostigen. Het karakteristieke waterstaatskerkje uit 1840 is dringend aan restauratie toe. De vloerverwarming moet vernieuwd worden, de ramen moeten voorzetramen krijgen, een invalidentoilet moet aangelegd worden en de consistorie is aan een opknapbeurt toe. „En het dak is zo lek als een mandje”, zegt scriba W. Wagenaar-van der Werf. „In de kerk staan overal potten en pannetjes om het regenwater op te vangen.” De totale kosten bedragen 320.000 euro. Volgens de scriba verwacht de kerkadviseur van de Protestantse Kerk in Nederland voor de regio Zuidwest, die de restauratie begeleidt, dat het dak als eerste onderdeel van restauratie aan de beurt is in februari 2010. De vacante protestantse gemeente telt ruim 250 leden en doopleden. Bekende oud-predikanten zijn „de oude Gunning”: prof. dr. J. H. Gunning (1858-1940) en prof. dr. W. F. Dankbaar (1907-2001).

Links

Afbeeldingen

Exterieur

Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Steen met hoog- waterstand van de watersnood in 1953.

Interieur

Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Avondmaalsgerei.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Kaarsenkandelaar.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Paaskaars met kandelaar.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Lezenaar.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Doopvont.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Kansel.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Kroonluchters.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Interieur.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Foto van het oude interieur.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Hugenotenkruis.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Foto's van dominees die hier gestaan hebben.
Foto 08-04-2012, R.v.d.Bie-Oosterland. Orgel.