Wittem, Wittemer Allee 34 - Redemptoristenklooster
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Kerk Redemptoristenklooster |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Limburg |
Gemeente: | Gulpen-Wittem |
Plaats: | Wittem |
Adres: | Wittemer Allee 34 |
Postcode: | 6286AB |
Sonneveld-index: | 13780 |
Jaar ingebruikname: | 1894 |
Architect: | Kayser, Joh. |
Huidige bestemming: | kerk |
Monument status: | Rijksmonument 39104 |
Geschiedenis
Het klooster staat naast de kerk. Bij de uitbreiding van het klooster in 1895 werd het kerkfront vernieuwd; het gevelbeeld van de oorspronkelijke patroonheilige J. Johannes Nepomuc dat toen verwijderd werd, kreeg later een plaats in een zijkapel. De kerk heeft het fraaie 18e-eeuwse barokinterieur behouden. Binnen bevindt zich het praalgraf van de redemptorist kardinaal van Rossum (1854 - 1932) die een belangrijk stempel heeft gezet op de ontwikkeling van Wittem als studiehuis. Aandacht verdienen ook de gewelfschilderingen uit 1939 van de Limburgse kunstenaar Charles Eyck. Aan de oorspronkelijke kerk werden later enkele kapellen aangebouwd zoals in 1845 een ronde Mariakapel en in 1961 een grote bedevaartskapel. Wittem is namelijk een pelgrimsoord van de kloosterbroeder H. Gerardus Majella (1726 - 1755), een van de eerste volgelingen van Sint Alfonsus. Jaarlijks komen hier 200.000 mensen. De barokkerk werd in 1999 - 2001 grondig gerestaureerd.
- 2018 - Verleende omgevingsvergunning, verbouwen van de kapel en kerk en splitsen van het klooster, Wittemer Allee 34.
Monumentomschrijving Rijksdienst
In een traditioneel-ambachtelijke stijl met eclectische invloeden omstreeks 1894 naar een ontwerp van architect Johannes Kayser gebouwd KLOOSTER. Het huidige klooster werd na afbraak van het oude gebouwd omstreeks 1894. De KERK uit 1729-'33 kreeg een nieuwe façade waardoor de frontgevel een symmetrische indeling kreeg. Het klooster werd in 1938 vergroot naar een ontwerp van architect Jos Wielders te Sittard. In 1961/1962 werd aan de noordkant de Gerarduskapel naar ontwerp van de architect J. Petit uit Heerlen gebouwd. De vergroting uit 1938 en de diverse naoorlogse aan- en bijbouwen zijn uitgesloten van bescherming, evenals de gebouwen aan de westzijde van de kloosterkerk. De kloosterkerk geniet reeds rijksbescherming. Het klooster is in 1993/1994 geheel gerenoveerd. Tijdens deze renovatie zijn er in de voor- en achtergevel aluminium kozijnen met draairamen aangebracht in een wit gemoffelde uitvoering en bezet met isolatieglas; voegwerk en hemelwaterafvoeren aan de voorgevel zijn vervangen.
Omschrijving
Het halfvrijstaande kloostercomplex heeft een rechthoekige plattegrond en telt vier bouwlagen en een zolderverdieping. De schilddaken en zadeldaken zijn gedekt met mulden pannen. Linker frontgeveldeel met de entree van de kloosterkerk iets vooruitspringend en uitlopend in een topgevel. Deze entree met een rechthoekige houten deur in een rondboogvormige omlijsting en rondboogvormig geleed bovenlicht in glas-in-lood. Hierboven een groot rondboogvormig glas-in-lood venster deels met rozetvormige tracering. Dit venster wordt geflankeerd door twee beelden op een sokkel onder een baldakijn.
De kerk werd gebouwd naar een ontwerp van architect Johann Conrad Schlaun uit Münster (Duitsland). In het interieur een centrale vierkante schipruimte met grote halfronde vensters aan weerszijden. De overwelfde koorpartij en het portaal sluiten hierbij aan met rondingen en hebben eveneens een vierkante plattegrond. De inrichting maakt een barokke indruk dankzij de pilasterversieringen, de zijaltaren en de beelden. De kerk werd omstreeks 1850 uitgebreid met een ronde koepelkapel.
Van het INTERIEUR van het KLOOSTER zijn onder meer van belang de kloosterbibliotheek met houten vloer en houten boekenstellingen. De hoogte van de bibliotheek loopt nagenoeg over drie verdiepingen van het klooster en is op twee bouwlagen vanuit het klooster te betreden. Er zijn twee boven elkaar geplaatste galerijen onderling door middel van vier open houten spiltrappen verbonden en het geheel overkluisd met een houten neo-gotisch tongewelf. Open houten spiltrappen naar de galerijen, die voorzien zijn van houten balustraden. De galerijen zijn opgehangen aan de gevels en wanden, aan de voorzijde met stalen stangen aan de trekstangen van de kapconstructie. In de grote refter: vloer deels in Namense steen en deels in hout; langs de wanden houten lambrizering.
Indeling interieur behoudens de recente renovatie nog intact.
Bijzonderheden: in de achtergevel van het klooster een toegangstrap naar onder het klooster gelegen grafkelder bestaand uit twee rechthoekige ruimtes: rondboogvormig poortje; trap met hardstenen treden; in de wanden grafnissen deels voorzien van memorieplaten; toegang naar de tweede, kleinere ruimte met hardstenen omlijsting; tegelvloeren; gewelfde plafonds.
Waardering
Het Redemptoristenklooster bezit cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een culturele en geestelijke ontwikkeling. Het klooster bezit architectuurhistorische waarde wegens het belang voor het oeuvre van de architecten Johann Conrad Schlaun en Johannes Kayser, de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp, de bijzondere materiaalbehandeling en detaillering en de ornamentiek. Het object is tevens van bijzondere betekenis wegens de situering verbonden met de ontwikkeling van dit deel van Wittem en voor het aanzien van dit deel van de gemeente. Het klooster en met name de kerk en de bibliotheek zijn van algemeen belang wegens de architectonische gaafheid van ex- en interieur en de hoge mate van functionele zeldzaamheid.
Orgel
Het orgel is gebouwd door Gebroeders Franssen in 1901.
Externe links
- De Kerk op Kerkgebouwen-in-Limburg
- De kerk op Wikipedia
- Meer afbeeldingen op WikiMedia
- Wikidata Q1983896
- Bedevaartplaats