Handelingen

,s-Hertogenbosch, Bethaniestraat 4 - Oude Sint Jacobskerk (1569 - 1689): verschil tussen versies

Uit Reliwiki

(foto bij juiste object geplaatst)
(24 tussenliggende versies door 10 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:RK]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:Hertogenbosch's-]]
[[Categorie:Buiten Gebruik]]
[[Categorie:Gemeente Hertogenbosch's-]]
[[Categorie:'s-Hertogenbosch]]
[[Categorie:Gemeente 's-Hertogenbosch]]
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]


{{#display_map:5211LJ Bethaniestraat 4 's-Hertogenbosch, Nederland|type=hybrid}}


{|  
{|  
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Genootschap :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Rooms-Katholieke Kerk
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | St. Jacob
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rooms-Katholieke Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Brabant
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Hertogenbosch's-
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 's-Hertogenbosch
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Hertogenbosch's-
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 's-Hertogenbosch
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Bethaniestraat 4
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Bethaniestraat 4
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Brabant
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 5211LJ
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 1584
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" |  
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | depot
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1569
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Naam kerk :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | St. Jacob
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" |  
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" |  
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | depot
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument-status :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|21585}}
|}
|}


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
1569 parochiekerk, 1629 Hervormde kerk, 1689 diverse bestemmingen, 1924 museum. Sinds 1988 kantoor en depot van de afdeling Bouwhistorie, Archeologie en Monumenten van de gemeente 's-Hertogenbosch.
In 1430 verleende paus Martinus V verlof aan de Broederschap van Sint Jacob om een kapel met hospitium op te richten binnen de muren van de  stad 's-Hertogenbosch. Kapel en hospitium stonden ten dienste van de talrijke bedevaartsgangers naar Santiago de Compostella. Men begon met de bouw van een koor, waarna schip en traptoren werden gebouwd. Omstreeks 1480 was deze kerk voltooid. In 1569 kwamen er in de stad drie nieuwe parochiekerken bij. Naast de bestaande parochiekerk van Sint Jan kregen ook de bestaande kapellen van Sint Jacob, Sint Pieter en Sint Cathrien ( kruisheren) de status van parochiekerk. Hiertoe werd de kerk van Sint Jacob in 1584 vergroot. Zo ontstond een driebeukige kerk met lichtvensters en een hoge dakruiter.
In 1629 werd 's-Hertogenbosch door de Staatse legers veroverd en werd de openbare uitoefening van het katholieke geloof verboden. Alle kloosters en kerkgebouwen kwamen in handen van de Staten Generaal.  Ook de Sint Jacobskerk verloor haar status van parochiekerk. Het werd achtereenvolgens gebruikt als protestants bedehuis, wagenhuis en paardenstal. De hoge toren werd gesloopt.
In 1752 kreeg het gebouw de functie van bewaarplaats van oorlogsbenodigdheden.  Daarvoor werden er in het gebouw drie verdiepingsvloeren aangebracht.
Alle kerkvensters werden dichtgemetseld en daarvoor in de plaats kwamen er kleinere ramen.  In de negentiende eeuw ontstond rond het gebouw een uitgebreid kazerneterrein bedoeld voor de artillerie. Na de eerste Wereldoorlog werd het kazernecpmplex buiten gebruik gesteld.
In 1920 wordt het voormalige kerkgebouw door arch. Oscar de Leeuw verbouwd tot Noordbrabants Museum. Deze functie blijft het gebouw houden tot 1987.
Sinds 1990 is het gebouw in gebruik als opslag voor bouwhistorische en archeologische vondsten van de gemeente 's-Hertogenbosch.  


== Monumentomschrijving Rijksdienst ==


Voormalige St. Jacobskerk, thans zetel en museum van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant. Ontstaan uit een in 1430 gestichte kapel, in 1569 tot parochiekerk verheven en in 1584 verbouwd tot het tegenwoordige koor, waartegen het dwarspand (welks armen nooit uitgevoerd) en het driebeukig basilicaal schip aangebouwd. 1629-1650 Hervormd; 1689 cavaleriestal; 1752 arsenaal. Vele vensters gedicht, nieuwe ingebroken; kruistoren, sacristie en kosterij gesloopt.
1569 parochiekerk, 1629 Hervormde kerk, 1689 diverse bestemmingen, 1924 museum. Sinds 1988 kantoor en depot van de afdeling Bouwhistorie, Archeologie en Monumenten  van de gemeente 's-Hertogenbosch.
Scheibogen tussen de zware ronde pijlers verlaagd; kerkruimte in drie verdiepingen en zolder verdeeld door inbrengen van vloeren. In de 19de eeuw kazerne. 1924-1925 herstellingen door Oscar Leeuw: moderne voorgevel; nieuwe verdiepingen in zijbeuken; zolder in schip gehandhaafd.


== MIP omschrijving (MIP nummer:  HT052-002029) ==
== MIP omschrijving ==
   
   
''' Naam monument '''
* Naam monument: St. Jacobskerk
 
* Bouwperiode van: 1924 tot: 1925
St. Jacobskerk
* Gevels en materialen: Handvormbakstenen westgevel in 1924-1925 geplaatst onder architectuur van Oscar Leeuw. Toen werden ook de nieuwe verdiepingen in de zijbeuken aangebracht.
 
* Bijgebouwen: Art Deco, in tufsteen sculpturen voorstellende leeuwen.
''' Bouwperiode '''
 
Van: 1924 tot: 1925
 
''' Gevels en materialen '''
 
Handvormbakstenen westgevel in 1924-1925 geplaatst onder architectuur van Oscar Leeuw. Toen werden ook de nieuwe verdiepingen in de zijbeuken aangebracht.
 
''' Bijgebouwen '''


Art Deco, in tufsteen sculpturen voorstellende leeuwen.
==Externe links==
*[http://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Jacobskerk_(Betaniestraat,_%27s-Hertogenbosch) De kerk op Wikipedia]


== Afbeeldingen ==
== Afbeeldingen ==
<gallery>
<gallery>
Afbeelding:Jacob-20a.jpg | Ansichtkaart 1905 - A. Janssen
Afbeelding:Jacob-23a.jpg | Ansichtkaart 1915 - A. Janssen
Afbeelding:Den Bosch Jacob1.jpg
Afbeelding:Den Bosch Jacob1.jpg
Afbeelding:Den Bosch St Jacobskerk int.jpg
Afbeelding:160v.jpg
Afbeelding:164v.jpg
Afbeelding:Jacob-27a.jpg | Ansichtkaart 1930 - A. Janssen
Afbeelding:Scannen0147a.jpg | Ansichtkaart 1985 - A. Janssen
Afbeelding:P1270001a.jpg | In gebruik bij BAM, de gemeentelijke dienst voor bouwkundig en arch. onderzoek. foto: a.janssen
</gallery>
</gallery>

Versie van 18 nov 2020 17:54


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: St. Jacob
Genootschap: Rooms-Katholieke Kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: 's-Hertogenbosch
Plaats: 's-Hertogenbosch
Adres: Bethaniestraat 4
Postcode: 5211LJ
Inventarisatienummer:
Jaar ingebruikname: 1569
Architect:
Huidige bestemming: depot
Monument status: Rijksmonument 21585

Geschiedenis

In 1430 verleende paus Martinus V verlof aan de Broederschap van Sint Jacob om een kapel met hospitium op te richten binnen de muren van de stad 's-Hertogenbosch. Kapel en hospitium stonden ten dienste van de talrijke bedevaartsgangers naar Santiago de Compostella. Men begon met de bouw van een koor, waarna schip en traptoren werden gebouwd. Omstreeks 1480 was deze kerk voltooid. In 1569 kwamen er in de stad drie nieuwe parochiekerken bij. Naast de bestaande parochiekerk van Sint Jan kregen ook de bestaande kapellen van Sint Jacob, Sint Pieter en Sint Cathrien ( kruisheren) de status van parochiekerk. Hiertoe werd de kerk van Sint Jacob in 1584 vergroot. Zo ontstond een driebeukige kerk met lichtvensters en een hoge dakruiter. In 1629 werd 's-Hertogenbosch door de Staatse legers veroverd en werd de openbare uitoefening van het katholieke geloof verboden. Alle kloosters en kerkgebouwen kwamen in handen van de Staten Generaal. Ook de Sint Jacobskerk verloor haar status van parochiekerk. Het werd achtereenvolgens gebruikt als protestants bedehuis, wagenhuis en paardenstal. De hoge toren werd gesloopt. In 1752 kreeg het gebouw de functie van bewaarplaats van oorlogsbenodigdheden. Daarvoor werden er in het gebouw drie verdiepingsvloeren aangebracht. Alle kerkvensters werden dichtgemetseld en daarvoor in de plaats kwamen er kleinere ramen. In de negentiende eeuw ontstond rond het gebouw een uitgebreid kazerneterrein bedoeld voor de artillerie. Na de eerste Wereldoorlog werd het kazernecpmplex buiten gebruik gesteld. In 1920 wordt het voormalige kerkgebouw door arch. Oscar de Leeuw verbouwd tot Noordbrabants Museum. Deze functie blijft het gebouw houden tot 1987. Sinds 1990 is het gebouw in gebruik als opslag voor bouwhistorische en archeologische vondsten van de gemeente 's-Hertogenbosch.


1569 parochiekerk, 1629 Hervormde kerk, 1689 diverse bestemmingen, 1924 museum. Sinds 1988 kantoor en depot van de afdeling Bouwhistorie, Archeologie en Monumenten van de gemeente 's-Hertogenbosch.

MIP omschrijving

  • Naam monument: St. Jacobskerk
  • Bouwperiode van: 1924 tot: 1925
  • Gevels en materialen: Handvormbakstenen westgevel in 1924-1925 geplaatst onder architectuur van Oscar Leeuw. Toen werden ook de nieuwe verdiepingen in de zijbeuken aangebracht.
  • Bijgebouwen: Art Deco, in tufsteen sculpturen voorstellende leeuwen.

Externe links

Afbeeldingen