Aardenburg, Sint Bavostraat 5 - Sint Baafskerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	St. Baafskerk
Genootschap:	PKN Protestantse gemeente Aardenburg
Provincie:	Zeeland
Gemeente:	Sluis
Plaats:	Aardenburg
Adres:	Sint Bavostraat 5
Postcode:	4527CJ
Inventarisatienummer:	06359
Jaar ingebruikname:	13e eeuw
Architect:
Huidige bestemming:	protestantse kerk
Monument status:	Rijksmonument 6880(kerk); 6881(toren)

Geschiedenis

plattegrond 2010

Historische kerk met toren en dakruiter op kruising.

In 959 is men begonnen met de bouw van de Grote kerk te Aardenburg. Het oudste gedeelte bestaat uit het schip met dwarspand. De overige delen van de kerk werden in het midden van de 14e eeuw gebouwd. In de 17e eeuw werden restauratiewerkzaamheden uitgevoerd. Hierbij werd materiaal gebruikt van de toen inmiddels afgebroken kathedraal van Aardenburg. Tevens werd er een woning aan de kerk gebouwd. Deze doet dienst als consistoriekamer. Vanaf 1625 kwam de kerk in gebruik voor de protestantse eredienst. Een aantal jaren eerder werd Aardenburg door prins Maurits bezet. Het grootste deel van de toren dateert uit omstreeks 1220. Het bovenste deel werd rond 1650 gebouwd. In de kerk staat een preekstoel uit 1760. Op het middenpaneel staat de 'Verheerlijking op de berg Thabor' afgebeeld.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

N.H. Kerk. Het oudste deel bestaande uit schip, dwarspand, vormt het enige belangrijke voorbeeld in Nederland van zuivere Scheldegotiek, omstreeks 1220. Het langgerekte hallenkoor is een midden 14e eeuwse uitbreiding. Aangebouwd een 17e eeuwse woning, die als consistoriekamer dienst doet. Reeks van grafkelders met beschilderingen, preekstoel ingebracht na de restauratie, die in 1956 werd voltooid. Hardstenen hekpijlers die de toegang vormen tot het kerkterrein. Van het orgel heeft alleen de Rugwerkkas monumentale waarde. Deze kas is afkomstig uit de R.K. Kerk te Groessen en werd eind 18e eeuw gemaakt door Kuerten uit Huissen. De Hoofdwerkkas en het instrument werden in 1954 gemaakt door Flentrop Orgelbouw.

Toren

Toren der N.H. Kerk. De toren vormt het enige belangrijke voorbeeld in Nederland van zuivere Schelde-gothiek, omstreeks 1220. Klokkenstoel met klok van Johannes Burgerhuys, 1647, diam. 118 cm. In kruisingtoren klok van Johannes Burgerhuys, 1647, diam. 85 cm.

Orgel

In Aardenburg bouwde Flentrop in 1954/1955 een nieuw orgel, waarbij de oude kas van het orgel uit de Sint Andreaskerk van Groessen als uitgangspunt werd genomen. Deze kas was gemaakt door A.A. Kuerten of Courtain, rond 1680. Architect E.A. Canneman ontwierp een bijpassend kas voor het hoofdwerk. In 1977 reviseerde Flentrop het orgel. In 1992 startte David Kunst met een ingrijpende verbouwing. Het hoofdwerk werd leeggehaald. Helaas werden de werkzaamheden niet voltooid, zodat alleen het rugwerk te gebruiken was. In 2003 kreeg de firma Reil de opdracht voor herstel van het orgel. Hierbij werd gebruik gemaakt van in 1992 vervaardigd pijpwerk en werden de windladen voorzien van nieuwe slepen en waar nodig van nieuwe stokken. Naast de nodige dispositiewijzigingen werd op het Rugwerk een Tremulant geplaatst, de Fagot 16' grotendeels vernieuwt en divers koperen pijpwerk vervangen door pijpwerk van orgelmetaal. De stemming, die oorspronkelijk middentoon naar Silberman was, is gewijzigd in een Neidhardt-stemming. Het instrument werd in 2005 opnieuw in gebruik genomen.