Handelingen

Alphen aan den Rijn, Willem de Zwijgerlaan 101 - Salvatorikerk (1959 - 2006): verschil tussen versies

Uit Reliwiki

Geen bewerkingssamenvatting
 
(actualisatie)
(22 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:PKNGK]]
[[Categorie:Buiten Gebruik]]
[[Categorie:Alphen ad Rijn]]
[[Categorie:Alphen aan den Rijn]]
[[Categorie:Gemeente Alphen ad Rijn]]
[[Categorie:Gemeente Alphen aan den Rijn]]
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]


{{#display_map:2406HC Willem de Zwijgerlaan 101 Alphen aan den Rijn, Netherlands|type=hybrid}}


{|  
{|  
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Genootschap :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | PKN Gereformeerde Kerk
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Salvatorikerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Gereformeerde Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Zuid-Holland
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Alphen ad Rijn
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Alphen aan den Rijn
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Alphen ad Rijn
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Alphen aan den Rijn
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Willem de Zwijgerlaan
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Willem de Zwijgerlaan 101
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Zuid-Holland
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 2406HC
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 1959
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 01520
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | rouwcentrum
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1959
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Naam kerk :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Salvatori
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Geenen en Oskam
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Geenen en Oskam
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | uitvaartcentrum
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument-status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" |  
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Geen
|}
|}


; Geschiedenis
==Geschiedenis==
::bg 2006, nu rouwcentrum
 
Belangrijke functionele moderne kerk, met vooral in de voorgevel en de robuuste toren diverse belangrijke details.
 
Qua functionaliteit en algemene opzet is dit kerkgebouw vergelijkbaar met (o.a.) de eerder gebouwde Gereformeerde Petrakerk aan de Heggeranklaan in Eindhoven, ook van het Architectenbureau Geenen en Oskam (deze Petrakerk is buiten gebruik, maar qua exterieur vrijwel ongewijzigd). Qua monumentaliteit is de Salvatorikerk echter ruim belangrijker, en destijds kennelijk uit ruimere middelen gebouwd, dan de Eindhovense Petrakerk. 
 
De op 28 mei 1960 in gebruik genomen Gereformeerde Salvatorikerk (archb. Geenen en Oskam) aan de Willem de Zwijgerlaan is al in 1999 verkocht aan Uitvaartcentrum Kramer. Op zondag bleef de kerk nog wel beschikbaar voor kerkdiensten. Maar zondag 27 augustus 2006 is er de laatste kerkdienst gehouden. De kerk wordt nu dus uitsluitend door het uitvaartcentrum gebruikt. Aan de rechter kant van de kerk is na 2006 een nieuwe vleugel, met diverse kleinere ruimten, gebouwd door Kramer Uitvaartzorg.


Vermoedelijk is de grote kerkzaal zelf, van de voormalige Salvatorikerk, alleen nog in gebruik voor "grootschalige(r)" uitvaartvieringen, en als zodanig in snel afnemende mate, qua hoeveelheid vieringen, dus "onrendabel".   


* 2017 Bedreigd met sloop, zie ook "In de media hieronder". Het Cuypersgenootschap voert hiertegen (volkomen terecht) actie, en pleit voor plaatsing op de Gemeentelijke monumentenlijst.
* Kerk en vleugel van het uitvaartcentrum zouden in de tweede helft van het jaar 2018 worden gesloopt.
* In juni 2019 stond het hele complex er toch nog steeds, exterieur intact.
== Orgel ==
Over het orgel is gepubliceerd in "Repertorium van de orgels gebouwd door Petrus van Oeckelen, orgelmaker te Harendermolen (Groningen)", doctoraalscriptie Muziekwetenschap, Lex Gunnink, Zwolle, augustus 1990, pagina 54 t/m 58.
== In de media ==
; Uit "alphens.nl", 19 september 2017
Woningen op plek van uitvaartcentrum Ambonstraat
Op de plek van de Salvatorikerk en het uitvaartcentrum aan de Ambonstraat in Alphen aan den Rijn komt nieuwbouw voor woningen. De huidige gebouwen zullen in het tweede deel van 2018 volledig worden gesloopt.
De nieuwbouw biedt straks plek aan 35 koopappartementen en 27 zorgwoningen, die gebouwd worden door Green Real Estate en Bogor Projectontwikkeling. Onder het complex komt een parkeergarage voor de bewoners van de nieuwe woningen. Naar verwachting is de nieuwbouw in 2019 gereed.
"Het college is hartstikke blij dat deze plannen er liggen", aldus wethouder Gerard van As. "De bouwontwikkeling past ook in het beleid om meer binnenstedelijk te bouwen." Op 3 oktober wordt een informatieavond voor buurtbewoners georganiseerd. "We zijn uiteraard heel benieuwd hoe de buurt gaat reageren."
Kramer Uitvaartzorg is onlangs overgenomen door een nieuwe eigenaar. Het uitvaartcentrum zal verhuizen naar een andere plek binnen de gemeente.
; Uit "Algemeen Dagblad", 11 oktober 2017
Gooi die Salvatorikerk niet plat, maar maak er een monument van. Daarvoor pleit het Cuypersgenootschap.
Deze landelijke monumentenstichting breekt een lans voor het voormalige kerkgebouw aan de Willem de Zwijgerlaan. De gemeente is van plan een sloopvergunning voor het gebouw af te geven om op dat terrein woningen neer te zetten.
Natuurlijk, over smaak valt niet te twisten, erkent woordvoerder Norman Vervat van het genootschap. Het is ‘altijd lastig’ om te beoordelen of een gebouw het waard is om te bewaren. ,,En dat geldt nog sterker voor de periode van de wederopbouw, de twee decennia na de Tweede Wereldoorlog. Daarover ontstaat snel een discussie over mooi of lelijk.’’
Strakke vormen
Waarom deze kerk dan het behouden waard is? Volgens Vervat is de kerk een ‘zeldzaam voorbeeld van naoorlogse kerkbouw’ en heeft ‘grote architectonische betekenis’. ,,Het heeft strakke vormen en lijnen en is fraai gedetailleerd. Ook is het gebouw stedenbouwkundig van grote waarde. Het ligt op het kruispunt van twee hoofdassen in de naoorlogse noordelijke uitbreiding van Alphen’’, legt Vervat uit.
De kerk uit 1959 is weliswaar na de buitengebruikstelling in 2006 flink verbouwd, de buitenzijde is nagenoeg ongeschonden gebleven. Slopen is dan ook zonde, vindt Vervat, die hoopt dat de gemeente er een passende nieuwe invulling voor wil bedenken.
In Nederland is groeiende belangstelling én waardering voor de wederopbouw. ,,Je ziet steeds meer panden op monumentenlijsten. Alleen al op de rijksmonumentenlijst staan er meer dan 200, waaronder de Euromast en de Utrechtse Schouwburg. Je hoeft echt niet ieder aardig gebouwtje op de lijst te zetten, maar veel gebouwen uit de Wederopbouw worden bedreigd en verdienen bescherming.’’
Of Alphen gevoelig is voor het pleidooi van het Cuypersgenootschap is nog onduidelijk. Volgens een woordvoerster is het verzoek nog niet beoordeeld. Vervat vindt wel dat de gemeente serieus met haar erfgoed bezig is. ,,Er is cultuurhistorisch onderzoek gedaan. Het is hier zeker geen kommer en kwel. Wel zien we dat er een achterstand is in plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst. Wij pleiten ervoor die lijst uit te breiden.’’
* Uit '''Gereformeerdekerken.info''', d.d. 23 februari 2018
Het verzoek van het Cuypersgenootschap aan het gemeentebestuur van Alphen aan den Rijn, om de voormalige gereformeerde Salvatorikerk in Alphen aan den Rijn aan te wijzen als beschermd gemeentelijk monument, wordt niet gehonoreerd, zo besloot het gemeentebestuur onlangs.
B en W van Alphen aan den Rijn wilden de kerk niet als beschermd gemeentelijk monument aanwijzen, omdat dan de geplande sloop van de kerk niet kon doorgaan; de verwachtingen die het gemeentebestuur namelijk bij de projectontwikkelaars Green en Bogor gewekt heeft over de nieuwbouw van zevenentwintig zorgwoningen en vijfendertig appartementen op die plaats, achtte het gemeentebestuur belangrijker. De financiële nadelen voor de projectontwikkelaars zouden onevenredig groot zijn ten opzichte van het maatschappelijk belang dat zou worden gediend met de aanwijzing van de Salvatorikerk als gemeentelijk monument, al stamt de kerk uit de Wederopbouwperiode (ze werd in 1959 gebouwd).
Zowel de sinds 2006 buiten gebruik zijnde kerk als het aangrenzende uitvaartcentrum aan de Ambonstraat worden gesloopt. Wel moet projectontwikkelaar Green Real Estate het orgel en het grote muurmozaïek van de kerk beschermen, zo besloot het gemeentebestuur. De sloop zal in de tweede helft van 2018 plaatsvinden.
== Afbeeldingen ==


<Gallery>
<Gallery>
Bestand:KerkalphD2149.jpg |Ansichtkaart - WG, poststempel 1962
afbeelding:ID_1520_-_Alphen_ad_Rijn_GK_Salvatori_Rol_039_niet_op_volgorde_(29).JPG
afbeelding:ID_1520_-_Alphen_ad_Rijn_GK_Salvatori_Rol_039_niet_op_volgorde_(29).JPG
Afbeelding:Alphen aan den Rijn Geref.Salvatorikerk.jpg| Foto uit 1995.
Afbeelding:Alphen aan den Rijn Salvatorikerk 1960.jpg | Foto: Stichting Orgelcentrum
</Gallery>
</Gallery>

Versie van 17 jun 2019 22:43


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Salvatorikerk
Genootschap: PKN Gereformeerde Kerk
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: Alphen aan den Rijn
Plaats: Alphen aan den Rijn
Adres: Willem de Zwijgerlaan 101
Postcode: 2406HC
Inventarisatienummer: 01520
Jaar ingebruikname: 1959
Architect: Geenen en Oskam
Huidige bestemming: uitvaartcentrum
Monument status: Geen

Geschiedenis

Belangrijke functionele moderne kerk, met vooral in de voorgevel en de robuuste toren diverse belangrijke details.

Qua functionaliteit en algemene opzet is dit kerkgebouw vergelijkbaar met (o.a.) de eerder gebouwde Gereformeerde Petrakerk aan de Heggeranklaan in Eindhoven, ook van het Architectenbureau Geenen en Oskam (deze Petrakerk is buiten gebruik, maar qua exterieur vrijwel ongewijzigd). Qua monumentaliteit is de Salvatorikerk echter ruim belangrijker, en destijds kennelijk uit ruimere middelen gebouwd, dan de Eindhovense Petrakerk.

De op 28 mei 1960 in gebruik genomen Gereformeerde Salvatorikerk (archb. Geenen en Oskam) aan de Willem de Zwijgerlaan is al in 1999 verkocht aan Uitvaartcentrum Kramer. Op zondag bleef de kerk nog wel beschikbaar voor kerkdiensten. Maar zondag 27 augustus 2006 is er de laatste kerkdienst gehouden. De kerk wordt nu dus uitsluitend door het uitvaartcentrum gebruikt. Aan de rechter kant van de kerk is na 2006 een nieuwe vleugel, met diverse kleinere ruimten, gebouwd door Kramer Uitvaartzorg.

Vermoedelijk is de grote kerkzaal zelf, van de voormalige Salvatorikerk, alleen nog in gebruik voor "grootschalige(r)" uitvaartvieringen, en als zodanig in snel afnemende mate, qua hoeveelheid vieringen, dus "onrendabel".

  • 2017 Bedreigd met sloop, zie ook "In de media hieronder". Het Cuypersgenootschap voert hiertegen (volkomen terecht) actie, en pleit voor plaatsing op de Gemeentelijke monumentenlijst.
  • Kerk en vleugel van het uitvaartcentrum zouden in de tweede helft van het jaar 2018 worden gesloopt.
  • In juni 2019 stond het hele complex er toch nog steeds, exterieur intact.

Orgel

Over het orgel is gepubliceerd in "Repertorium van de orgels gebouwd door Petrus van Oeckelen, orgelmaker te Harendermolen (Groningen)", doctoraalscriptie Muziekwetenschap, Lex Gunnink, Zwolle, augustus 1990, pagina 54 t/m 58.

In de media

Uit "alphens.nl", 19 september 2017

Woningen op plek van uitvaartcentrum Ambonstraat

Op de plek van de Salvatorikerk en het uitvaartcentrum aan de Ambonstraat in Alphen aan den Rijn komt nieuwbouw voor woningen. De huidige gebouwen zullen in het tweede deel van 2018 volledig worden gesloopt. De nieuwbouw biedt straks plek aan 35 koopappartementen en 27 zorgwoningen, die gebouwd worden door Green Real Estate en Bogor Projectontwikkeling. Onder het complex komt een parkeergarage voor de bewoners van de nieuwe woningen. Naar verwachting is de nieuwbouw in 2019 gereed. "Het college is hartstikke blij dat deze plannen er liggen", aldus wethouder Gerard van As. "De bouwontwikkeling past ook in het beleid om meer binnenstedelijk te bouwen." Op 3 oktober wordt een informatieavond voor buurtbewoners georganiseerd. "We zijn uiteraard heel benieuwd hoe de buurt gaat reageren." Kramer Uitvaartzorg is onlangs overgenomen door een nieuwe eigenaar. Het uitvaartcentrum zal verhuizen naar een andere plek binnen de gemeente.

Uit "Algemeen Dagblad", 11 oktober 2017

Gooi die Salvatorikerk niet plat, maar maak er een monument van. Daarvoor pleit het Cuypersgenootschap.

Deze landelijke monumentenstichting breekt een lans voor het voormalige kerkgebouw aan de Willem de Zwijgerlaan. De gemeente is van plan een sloopvergunning voor het gebouw af te geven om op dat terrein woningen neer te zetten. Natuurlijk, over smaak valt niet te twisten, erkent woordvoerder Norman Vervat van het genootschap. Het is ‘altijd lastig’ om te beoordelen of een gebouw het waard is om te bewaren. ,,En dat geldt nog sterker voor de periode van de wederopbouw, de twee decennia na de Tweede Wereldoorlog. Daarover ontstaat snel een discussie over mooi of lelijk.’’

Strakke vormen

Waarom deze kerk dan het behouden waard is? Volgens Vervat is de kerk een ‘zeldzaam voorbeeld van naoorlogse kerkbouw’ en heeft ‘grote architectonische betekenis’. ,,Het heeft strakke vormen en lijnen en is fraai gedetailleerd. Ook is het gebouw stedenbouwkundig van grote waarde. Het ligt op het kruispunt van twee hoofdassen in de naoorlogse noordelijke uitbreiding van Alphen’’, legt Vervat uit.

De kerk uit 1959 is weliswaar na de buitengebruikstelling in 2006 flink verbouwd, de buitenzijde is nagenoeg ongeschonden gebleven. Slopen is dan ook zonde, vindt Vervat, die hoopt dat de gemeente er een passende nieuwe invulling voor wil bedenken.

In Nederland is groeiende belangstelling én waardering voor de wederopbouw. ,,Je ziet steeds meer panden op monumentenlijsten. Alleen al op de rijksmonumentenlijst staan er meer dan 200, waaronder de Euromast en de Utrechtse Schouwburg. Je hoeft echt niet ieder aardig gebouwtje op de lijst te zetten, maar veel gebouwen uit de Wederopbouw worden bedreigd en verdienen bescherming.’’

Of Alphen gevoelig is voor het pleidooi van het Cuypersgenootschap is nog onduidelijk. Volgens een woordvoerster is het verzoek nog niet beoordeeld. Vervat vindt wel dat de gemeente serieus met haar erfgoed bezig is. ,,Er is cultuurhistorisch onderzoek gedaan. Het is hier zeker geen kommer en kwel. Wel zien we dat er een achterstand is in plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst. Wij pleiten ervoor die lijst uit te breiden.’’

  • Uit Gereformeerdekerken.info, d.d. 23 februari 2018

Het verzoek van het Cuypersgenootschap aan het gemeentebestuur van Alphen aan den Rijn, om de voormalige gereformeerde Salvatorikerk in Alphen aan den Rijn aan te wijzen als beschermd gemeentelijk monument, wordt niet gehonoreerd, zo besloot het gemeentebestuur onlangs. B en W van Alphen aan den Rijn wilden de kerk niet als beschermd gemeentelijk monument aanwijzen, omdat dan de geplande sloop van de kerk niet kon doorgaan; de verwachtingen die het gemeentebestuur namelijk bij de projectontwikkelaars Green en Bogor gewekt heeft over de nieuwbouw van zevenentwintig zorgwoningen en vijfendertig appartementen op die plaats, achtte het gemeentebestuur belangrijker. De financiële nadelen voor de projectontwikkelaars zouden onevenredig groot zijn ten opzichte van het maatschappelijk belang dat zou worden gediend met de aanwijzing van de Salvatorikerk als gemeentelijk monument, al stamt de kerk uit de Wederopbouwperiode (ze werd in 1959 gebouwd). Zowel de sinds 2006 buiten gebruik zijnde kerk als het aangrenzende uitvaartcentrum aan de Ambonstraat worden gesloopt. Wel moet projectontwikkelaar Green Real Estate het orgel en het grote muurmozaïek van de kerk beschermen, zo besloot het gemeentebestuur. De sloop zal in de tweede helft van 2018 plaatsvinden.

Afbeeldingen