Brontekst bekijken van Barger-Compascuum, Verlengde Oosterdiep Westzijde 65 - Jozef

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:RK]]
[[Categorie:Barger-Compascuum]]
[[Categorie:Gemeente Emmen]]
[[Categorie:Provincie Drenthe]]
[[Categorie:Joseph Cuypers (1861 - 1949)]]
[[Categorie:Pierre Cuypers Jr (1891 - 1982)]]


{{#display_map:7884RK Verlengde Oosterdiep Westzijde 65 Barger-Compascuum, Netherlands|type=hybrid}}

{|
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Heilige Jozef
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | (RKK) Rooms-Katholieke Kerk in Nederland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Drenthe
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Emmen
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Barger-Compascuum
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Verlengde Oosterdiep Westzijde 65
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 7884RK
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 1924
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Cuypers, J.Th.J. & P.J.J.M.
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Sonneveld-index:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 13835
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|510937}}
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Bouwjaar:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1923-1925
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Type:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Functie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Religieus
|}


==Geschiedenis==
Belangrijke kerk in neogotisch-expressionistische stijl, ontworpen door Joseph Cuypers (1861 - 1949) en zijn zoon Pierre Cuypers Jr (1891 - 1982) Oorspronkelijk priesterkoor en schip met vier traveeën, zonder toren maar met dakruiter aan de westzijde. 

In 1952 is de kerk één travee in dezelfde stijl naar het westen uitgebreid en voorzien van een overdwars geplaatste toren met zadeldak, naar ontwerp van architect Starmans. Het kleurverschil in de dakpannen geeft nu nog duidelijk aan hoe groot de oorspronkelijke kerk is geweest.
Het zadeldak van het schip vertoont een lichte kromming en is aan weerszijden voorzien van twee lichtinlaten in de vorm van dakkapellen. Zwarte baksteenlabrisering rondom de vensters en ter hoogte van de vloer van de kerk. Rechtgesloten koor met opklimmende gotische raamvormen. Ook dit dak heeft een lichte kromming. Pastorie en school van dezelfde architecten in passende stijl.
Kleurig baksteeninterieur. 

==Monumentomschrijving Rijksdienst==
RK kerk "Heilige Jozef", gebouwd in 1923 in opdracht van het Kerkbestuur van Bargercompascuum. Het ontwerp in traditionalistische stijl is van Joseph Cuypers (1861 - 1949) uit Amsterdam. De toren is later gebouwd i.v.m. geldgebrek.

In 1952 is de kerk geheel in stijl verlengd met één travée naar ontwerp van J. Starmans uit Utrecht. Het ontwerp van Starmans vertoont stylistische invloed van het werk van Kropholler. In het dakvlak zijn dakkapellen aangebracht. De bescherming betreft het hoofvolume, de detaillering van de gevels en het authentieke en gave interieur.

====Omschrijving====
Driebeukige basiliek van vijf traveeën. Opgetrokken in baksteen met een trasraam onder een, aan de onderzijde naar binnen gewelfd zadeldak met tweemaal vijf steekkappen gedekt met OH pannen. Boven de oostelijke topgevel van het schip een kruisvormige smeedijzeren bekroning. Rondomlopende gootlijst.

Toegang in aanbouw onder schildkap vanwaaruit de dwarsgeplaatse toren onder zadeldak oprijst. Entree aan de voet van de toren met stoep onder spitsboogvormige archivolten. Daarboven een roosvenster. Onder de kap vijf spitsboogvormige galmgaten, in de zijgevels twee. Boven de galmgaten wijzerplaten. Aan weerszijden van de toren in de voorgevel van de aanbouw vijf spitsboogvensters. In de oksel een aanbouw met een opgeklampte deur met visgraatmotief. De gevel tussen aanbouw en scheep heeft schouderstukken. De absis is rechthoekig onder een zadeldak. In de topgevel een vijflicht spitsboogvenster. In de noordelijke oksel van absis en schip de aangebouwde bijsacristie onder schilddak. In de zuidelijke oksel de doorgang naar de sacristie onder een deels schuin, deels plat dakvlak. Het tussenlid tussen kerk en pastorie, deels een deel twee bouwlagen met platte daken, huisvest de sacristie. In het tussenlid in de oksel een deur met gekoppeld tweeruits venster en een tweeruits venster met bovenlicht, zoals in de voorgevel van de pastorie. Aan de buitenzijde van het tussenlid een deur en een vierlicht venster, op de verdieping twee tweeruits venster.

In de zijgevels op traveescheidingen steunberen. Per travee een topgevel met een gekoppeld drielicht van spitsboogvensters onder een gelobde waterlijst. Op de even traveeën uitbouwen onder platdak met drie sleufvenster, die plaats bieden aan de biechtstoelen.
====Interieur====
Open dakstoel met aan de onderzijde gebogen houten vakwerk spanten. Spitsbogen van schoon metselwerk tussen schip en zijbeuken. Tegen de pilaren vanwaaruit de spanten ontspringen beeldhouwwerk op consoles. Originele banken en bankenplan. Altaar jaren '60.
====Waardering====
Kerk van cultuur-, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang:
* als nucleus van Rooms Katholiek leven
* vanwege de beeldbepalende ligging centraal in Barger Compascuum
* vanwege de kwaliteit van het ontwerp
* vanwege de gaafheid.

==Orgel==
In 1959 is het orgel geplaatst in de St. Josephkerk door Gebr. Vermeulen, waarschijnlijk is het orgel ouder.
== In de media ==
* Uit ''Het Centrum'', 10 Juli 1925.

Dinsdag 11 juli e.k. zal Z.D.H. Mgr. de Aartsbisschop de nieuwe, verleden jaar reeds in gebruik genomen R.K. Kerk, consacreeren. Mgr. zal Dinsdagmorgen omstreeks acht uur te Bargercompascuum arriveeren, na den nacht te Klazienaveen te hebben doorgebracht. Er wordt reeds hard gewerkt, om Mgr. feestelijk te ontvangen.

* Uit ''Het Centrum'', 16 Juli 1925.

Dinsdag heeft Mgr. de Aartsbisscnop van Utrecht onder groote belangstelling van de parochianen van Bargercompascuum en van de geestelijkheid uit den Zuid-Oosthoek van Drenthe de nieuwe kerk in genoemde parochie geconsacreerd. 

Mgr. arriveerde om acht uur in de parochie en werd verwelkomd door een aantal ruiters op versierde paarden en op versierde rijwielen gezeten wielrijders. Voorafgegaan door dit eere-escorte begaf Mgr. zich naar de kerk en verrichte de consecratieplechtigheden, waarbij vele Parochianen aanwezig waren. Na afloop daarvan droeg de Hoogeerwaarde heer Deken van Klazienaveen de plechtige H. Mis op, waarbij hij geassisteerd werd door de beide oud-kapelaans van deze Parochie, Geelen en Veltman, de eerste diaken en de tweede als subdiaken. Pastoor J.W. Balk van Veldhunten hield de feestpredikatie, waarbij hij aanspoorde tot dankbaarheid aan God, den Aartsbisschop en den Pastoor van de Parochie. Deze beide laatsten hebben met den zegen en hulp van de Eerste veel gedaan om deze nieuwe kerk tot stand te doen komen. Als de aanwezigen de geboden van God en van de H. Kerk naleven, wordt die dankbaarheid het best getoond. 

Na afloop der H. Mis werd het Te Deum Laudamus en het lied van lof en dank gezongen, waarna allen zich rondom den pastorietuin opstelden. Muziek en aanwezigen zetten het lied „Aan U o Koning der Eeuwen" in en, nadat Mgr zegenend naar buiten was gekomen „Roomsche Blijdschap". Mgr. dankte voor de hem gebrachte hulde en zei dat niemand vroeger had kunnen denken dat de toestanden in Bargercompascuum zoo zouden veranderen als zij veranderd zijn het houten kerkje moest worden vervangen door een ruime, kerk, welke wel sober maar toch mooi en ruim is. Hij spoorde aan om steeds naar het vermanend woord van den Pastoor, aan wien de parochie zooveel te danken heeft, te luisteren. Spontaan zongen de aanwezigen: Lang zal hij leven, waarna Mgr. zich met den rustenden kerkmeester J.B. Wilken, welke de oprichting der Parochie nog heeft mede gemaakt, onderhield en tevens met de verpleegster van het Wit-Gele-Kruis. 's Namiddags deden ruiters en wielrijders Mgr weer uitgeleide, terwijl het kerkbestuur gezeten op een versierde boerenwagen in den stoet medereed. Op deze wagen had ook de rustende Kerkmeester J.B. Wilken plaats genomen. Mgr. dankte muziek en anderen, toen zij hem verlieten, nogmaals voor de gebrachte hulde.

==Externe links==
*[http://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Josephkerk_(Barger-Compascuum) De kerk op Wikipedia]
*[https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Heilige_Jozef,_Barger-Compascuum Meer afbeeldingen op Wikimedia]

== Afbeeldingen ==
====Exterieur====
<Gallery>
Afbeelding:Barger-compascuum vml RK kerk.jpg
Afbeelding:Barger-compascuum RK St.Jozefkerk.jpg
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef10.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef9.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
afbeelding:Bargercompas_rkjozef_exterieur01.jpg
afbeelding:Bargercompas_rkjozef_exterieur02.jpg
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef11.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
afbeelding:Bargercompas_rkjozef_exterieur03.jpg
afbeelding:Bargercompas_rkjozef_exterieur04.jpg
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef12.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
afbeelding:Bargercompas_rkjozef_exterieur05.jpg
afbeelding:Bargercompas_rkjozef_exterieur06.jpg
</gallery>

====Interieur====
<gallery>
afbeelding:Bargercompas_rkjozef_interieur01.JPG
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef5.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef8.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef2.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef4.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
Afbeelding:Barger Compascuum, St. Jozef7.JPG| opname 27-08-2006. foto H.E. Wesselink
Bestand:Barger-Compascuum St Josephkerk 001.jpg
Bestand:Barger-Compascuum St Josephkerk 002.jpg 
Bestand:Barger-Compascuum St Josephkerk 003.jpg
Bestand:Barger-Compascuum St Josephkerk 005.jpg
Bestand:Barger-Compascuum St Josephkerk 006.jpg
Bestand:Barger-Compascuum St Josephkerk 011.jpg 
Bestand:Barger-Compascuum St Josephkerk 012.jpg 
</Gallery>