Handelingen

Barger-Compascuum, Verlengde Oosterdiep Westzijde 65 - Jozef

Uit Reliwiki


Algemene gegevens
Genootschap : Rooms Katholieke Kerk
Gemeente : Emmen
Plaats : Barger-Compascuum
Adres : Verlengde Oosterdiep Westzijde 65
Provincie : Drenthe
Jaar ingebruikname : 1925
Huidige bestemming: kerk
Naam kerk : Jozef
Architect : Cuypers, J.Th.J. en P.Jr
Monument-status: Rijksmonument


Geschiedenis

Kerk in neogotisch-expressionalistische stijl, ontworpen door J.Th.J. Cuypers en zijn zoon P. Cuypers jr. Oorspronkelijk priesterkoor en schip met vier traveeën, zonder toren maar met dakruiter aan de westzijde.

In 1952 is de kerk één travee in dezelfde stijl naar het westen uitgebreid en voorzien van een overdwars geplaatste toren met zadeldak, naar ontwerp van architect Starmans. Het kleurverschil in de dakpannen geeft nu nog duidelijk aan hoe groot de oorspronkelijke kerk is geweest. Het zadeldak van het schip vertoont een lichte kromming en is aan weerszijden voorzien van twee lichtinlaten in de vorm van dakkapellen. Zwarte baksteenlabrisering rondom de vensters en ter hoogte van de vloer van de kerk. Rechtgesloten koor met opklimmende gotische raamvormen. Ook dit dak heeft een lichte kromming. Pastorie en school van dezelfde architecten in passende stijl. Kleurig baksteeninterieur.


Inleiding

RK kerk "Heilige Jozef", gebouwd in 1923 in opdracht van het Kerkbestuur van Bargercompascuum. Het ontwerp in traditionalistische stijl is van J. Cuypers uit Amsterdam. De toren is later gebouwd i.v.m. geldgebrek.

In 1952 is de kerk geheel in stijl verlengd met één travée naar ontwerp van J. Starmans uit Utrecht. Het ontwerp van Starmans vertoont stylistische invloed van het werk van Kropholler.

In het dakvlak zijn dakkapellen aangebracht.

De bescherming betreft het hoofvolume, de detaillering van de gevels en het authentieke en gave interieur.


Omschrijving

Driebeukige basiliek van vijf traveeën. Opgetrokken in baksteen met een trasraam onder een, aan de onderzijde naar binnen gewelfd zadeldak met tweemaal vijf steekkappen gedekt met OH pannen. Boven de oostelijke topgevel van het schip een kruisvormige smeedijzeren bekroning. Rondomlopende gootlijst.

Toegang in aanbouw onder schildkap vanwaaruit de dwarsgeplaatse toren onder zadeldak oprijst. Entree aan de voet van de toren met stoep onder spitsboogvormige archivolten. Daarboven een roosvenster. Onder de kap vijf spitsboogvormige galmgaten, in de zijgevels twee. Boven de galmgaten wijzerplaten. Aan weerszijden van de toren in de voorgevel van de aanbouw vijf spitsboogvensters. In de oksel een aanbouw met een opgeklampte deur met visgraatmotief. De gevel tussen aanbouw en scheep heeft schouderstukken. De absis is rechthoekig onder een zadeldak. In de topgevel een vijflicht spitsboogvenster. In de noordelijke oksel van absis en schip de aangebouwde bijsacristie onder schilddak. In de zuidelijke oksel de doorgang naar de sacristie onder een deels schuin, deels plat dakvlak. Het tussenlid tussen kerk en pastorie, deels een deel twee bouwlagen met platte daken, huisvest de sacristie. In het tussenlid in de oksel een deur met gekoppeld tweeruits venster en een tweeruits venster met bovenlicht, zoals in de voorgevel van de pastorie. Aan de buitenzijde van het tussenlid een deur en een vierlicht venster, op de verdieping twee tweeruits venster.

In de zijgevels op traveescheidingen steunberen. Per travee een topgevel met een gekoppeld drielicht van spitsboogvensters onder een gelobde waterlijst. Op de even traveeën uitbouwen onder platdak met drie sleufvenster, die plaats bieden aan de biechtstoelen.


Interieur

Open dakstoel met aan de onderzijde gebogen houten vakwerk spanten. Spitsbogen van schoon metselwerk tussen schip en zijbeuken. Tegen de pilaren vanwaaruit de spanten ontspringen beeldhouwwerk op consoles. Originele banken en bankenplan. Altaar jaren '60.


Waardering

Kerk van cultuur-, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang:

- als nucleus van Rooms Katholiek leven

- vanwege de beeldbepalende ligging centraal in Barger Compascuum

- vanwege de kwaliteit van het ontwerp

- vanwege de gaafheid.