Brontekst bekijken van Bavel, Jack van Gilsplein 1 - Kapel St. Brigidaklooster

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:RK kloka]]
[[Categorie:Bavel]]
[[Categorie:Gemeente Breda]]
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]

{{#display_map: Jack van Gilsplein 1 Bavel, Nederland|type=hybrid}}

{{infobox kerk 
| provincie                  = Noord-Brabant
| gemeente                   = Breda
| plaats                     = Bavel
| adres                      = Jack van Gilsplein 1
| bouwjaar                   = 1922
| oorspronkelijke_bestemming = rooms-katholiek klooster/kleuterschool 
| huidige_bestemming         = cultureel centrum
| architect                  = Dom Paul Bellot OSB
| monumentstatus             = rijksmonument {{Rijksmonument|519046}}
| idnr                       = 17775
}}

== Geschiedenis ==
[[Bestand:Bavel, Kloosterstraat 5 - aa(s)01102012jk.jpg|thumb|right|250px|Bavel, gemeente Breda, voormalig Brigidaklooster; jk 01-10-2012]]
Het klooster te Bavel wordt in 1923 gebouwd onder architect Dom Bellot osb. Het is bestemd voor de Franciscanessen van Mariadal. De zusters beginnen met een bewaarschool en een naaischool en in 1930 met de Sint Brigidaschool voor lager onderwijs voor meisjes. 

Later zijn de zusters ook werkzaam op de landbouw- en huishoudschool, waarvan ze middels gebouwen en financiën de oprichting mogelijk maken. Daarnaast werkt een zuster in de wijkverpleging. 

In 1995 vertrekken de zusters uit het pand en komt het ter beschikking als studentenhuisvesting.

Nadat in 2010 een provinciale subsidie beschikbaar komt wordt het complex van klooster en kapel gerestaureerd en krijgt het complex een commercieel-artistieke bestemming.

==Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed==
KLOOSTER/KLEUTERSCHOOL annex "WIT-GELE-KRUISGEBOUW" Bethanië" van de Zusters Franciscanessen, gebouwd in 1922 in Expressionistische stijl, in opdracht van de parochie O.L. Vrouwe ten Hemelopneming. Het ontwerp is van de Franse Benedictijner monnik-architect Paul Bellot. Aanvankelijk is het klooster gebouwd voor twaalf zusters, in 1940 uitgebreid tot veertien. De zusters behoorden tot een onderwijscongregatie waarvan het moederhuis gevestigd is in "Mariadal" te Roosendaal. Het klooster staat aan de Kloosterstraat pal tegenover de parochiekerk in de kom van Bavel met de korte voorgevel op het zuiden. Het klooster ligt vrijstaand op het erf. Aan de voorkant een smal erf afgesloten door een laag muurtje met hekwerk. Aan de westkant van het huis op de begane grond achter de eerste raam- en deurtravee bevond zich tot de uitbreiding van 1940 de vestiging van het Wit Gele Kruis. In de zestiger jaren kregen zij een eigen onderkomen op een nieuwe lokatie.

====Omschrijving====
Het bakstenen klooster heeft een U-vormige plattegrond met twee bouwlagen voorzien van samengestelde schild- en zadeldaken met in de oostgevel een gemetselde topgevel boven kapel en kleuterschool. Centraal tussen de U-vorm van het klooster een eenlaags gedeelte onder plat dak waarin de beide keukens. Het klooster bestaat uit een voor-, midden- en achterbouw. In de voorbouw, die hoger is opgetrokken dan de overige gedeelten bevinden zich o.a. op de begane grond de entree, kamer overste en spreekkamer en op de verdieping de kapel en ziekenkamer, alle herkenbaar aan de variatie in raamtypen. In de middenbouw beneden de refter, recreatiezaal, de keuken en spoelkeuken met boven de slaapkamers. In de achterbouw de kleuterschool op de begane grond en boven de droogzolder, logeer- en badkamer. De architectuur is eenvoudig van opzet. Het muurwerk bestaat uit machinale baksteen gemetseld in kruisverband, met meerkleurige baksteen in de bogen. In de penanten naast de muuropeningen siermetselwerk.
 
Boven de vensters betonlateien met een oppervlaktebehandeling van uitgewassen grind. 

De daken zijn belegd met rode en aan de dakranden grijze in de mozaïek gelegde opnieuw verbeterde Hollandse pannen. Boven de voordeur een kleine houten luifel met in een nis een beeld van de H. Franciscus. Typerend voor de stijl van Dom Bellot zijn de vermaarde keperbogen met vallende tand en het baksteensiermetselwerk. In de kleuterschool komt dit goed tot uiting. De ingangspartij is daarentegen voorzien van een grote segmentboog. Het schansmuurtje voor het klooster bestaat uit een gemetseld muurtje met hierbovenop een smeedijzeren spijlen hekwerk. Het interieur is vrijwel authentiek. De gangen, traphal en kapel zijn gestuct met lambrizering van baksteen en horizontale rand, met accenten van geglazuurde baksteen. De lange gang heeft een onderverdeling in muraal- en segmentbogen gedragen door liseenachtige pilasters. In het klaslokaal drie erkers met zitnissen.

====Waardering====
* Het klooster met de inpandige kleuterschool is van algemeen belang. 
* Het heeft cultuurhistorische waarde als toonbeeld van de ontwikkeling van de katholieke congregaties in het interbellum en als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het kleine congregatieklooster. 
* Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stijl en als voorbeeld van het werk van de monnik-architect Bellot. 
* Het is gaaf bewaard gebleven en een zeldzaam specimen van het werk van Bellot.

== MIP omschrijving ==
* Bouwperiode: 1920
* Gevels en materialen:Bakstenen gevel, deels risaliserend met topgevel en heiligenbeelden in nissen.Eenvoudige baksteenversiering.
* Vensters en deuren: Samengestelde ramen. Ingang met luifel.
* Dak en bedekking: Schilddak gedekt met verbeterde Hollandse pannen.
* Bijgebouwen: Latere aanbouw ca. 1950 in dezelfde trant. IJzeren sierhek.

==Externe links==
* {{Wikimedia|Brigidaklooster_(Bavel)}}

== Afbeeldingen ==
====Exterieur====
<Gallery>
afbeelding:Bavel_convent_exterieur01.jpg
afbeelding:Bavel_convent_exterieur02.jpg
afbeelding:Bavel_convent_exterieur03.jpg
afbeelding:Bavel_convent_exterieur04.jpg
Bestand:Bavel, Kloosterstraat 5 - ab(s)01102012jk.jpg|jk 01-10-2012
Bestand:Bavel, Kloosterstraat 5 - ac(s)01102012jk.jpg|jk 01-10-2012
Bestand:Bavel, Kloosterstraat 5 - ad(s)01102012jk.jpg|jk 01-10-2012
Bestand:Bavel, Kloosterstraat 5 - ae(s)01102012jk.jpg|jk 01-10-2012

</Gallery>