Borne, Ennekerdijk 17 - Synagoge
Uit Reliwiki
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Genootschap: | Nederlands Israëlitisch |
| Provincie: | Overijssel |
| Gemeente: | Borne |
| Plaats: | Borne |
| Adres: | Ennekerdijk 17 |
| Postcode: | 7622ED |
| Inventarisatienummer: | 00119 |
| Jaar ingebruikname: | 1843 |
| Architect: | |
| Huidige bestemming: | culturele bestemming |
| Monument status: | Rijksmonument 9919 |
Geschiedenis
Historische synagoge. Buiten gebruik in 1964. In 1985 zorgde de Stichting De Bornse Synagoge voor een volledige restauratie van de in enig verval geraakte synagoge. Het gebouw heeft een culturele bestemming gekregen.
In 1842 werd aan de Ennekerdijk een synagoge gebouwd die blijkens de gevelsteen een jaar later in gebruik genomen werd. Binnen de joodse gemeente van Borne bestond een godsdienstig genootschap dat zich bezig hield met de studie van de Tora en zorg droeg voor de begrafenissen. Een vrouwengenootschap zorgde voor het onderhoud van de synagoge en de rituele voorwerpen. In 1897 werd een joodse school in gebruik genomen.
Na de Tweede Wereldoorlog werd de synagoge aanvankelijk gerestaureerd, maar het gebouw kreeg al spoedig een andere bestemming. In 1985 zorgde de stichting De Bornse Synagoge voor een volledige restauratie van synagoge, ritueel bad, school en onderwijzerswoning. De gebouwen hebben een culturele bestemming gekregen. Het voormalige joodse schooltje in de Oude Kerkstraat was eerst als slagerij en later als schuur in gebruik. In oktober 1998 werd het gesloopt, onder de voorwaarde dat het in de oude vorm herbouwd zou worden. Hiermee is in 2003 een begin gemaakt. De nieuwbouw zal de bestemming van woonhuis krijgen.
(Prentbriefkaart van Oud-Borne met links de joodse school, ca. 1920)
In 1960 werd de oudste joodse begraafplaats geruimd en werden de stoffelijke resten overgebracht naar de joodse begraafplaats aan de Prins Hendrikweg nabij de Twijnderstraat. Het onderhoud van de joodse begraafplaats berust bij de plaatselijke gemeente. Deze joodse begraafplaats staat op de Rijksmonumentenlijst, nr. 9932. Een gedenksteen op de begraafplaats en een monument in het stadje herinneren aan de omgebrachte plaatsgenoten.
Het dorp Borne dankt zijn ontwikkeling grotendeels aan de joodse familie Spanjaard (Salomon Jacob en zijn zonen Levie Salomon en Jacob Salomon) die er een bloeiende textielindustrie opzette. Rond 1910 bereikte de joodse gemeente van Borne zijn grootste omvang, daarna nam het aantal leden langzaam af.
- (Bron:Joods Historisch Museum)
Monumentomschrijving Rijksdienst
Voormalige Synagoge. Gebouwd in 1842. Een jaar later in gebruik genomen. Eenvoudig gebouwtje met rechte gevel waarin twee spitsboogvensters aan de straatzijde
Externe links
- Synagoge_(Borne) De synagoge op Wikipedia
- Meer afbeeldingen op Wikimedia
Afbeelding
na restauratie 1985
