Brontekst bekijken van Coevorden, Kerkstraat 6 - Kruiskerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:PKN]]
[[Categorie:Coevorden]]
[[Categorie:Gemeente Coevorden]]
[[Categorie:Provincie Drenthe]]


{{#display_map:52.66052,6.73959|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Kruiskerk (Stadskerk)
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Protestantse Gemeente Coevorden
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Drenthe
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Coevorden
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Coevorden
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Kerkstraat 6
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 7741JC
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sonneveld-index:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 13863
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1645
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | hervormde kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|11490}} (Kerk) {{Rijksmonument|11491}} (Toren)
|}

[[Afbeelding:13863 Coevorden PKN. Hervormde Kruiskerk 1645 Kerkstraat 6 Dr. opname 16-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (2).JPG|thumb|200px|opname 16-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.]]

==Geschiedenis==
Belangrijke historische kerk met beeldbepalende kruisingtoren, gebouwd als Protestantse, later Nederlands Hervormde, Kerk.

De grote kerk in Coevorden werd gebouwd op de plaats van een oude kerk, die wegens bouwvalligheid was gesloopt. Als grondvorm werd namelijk gekozen voor het Griekse kruis. De kerk werd opgetrokken uit Daler- en Bentheimer  stenen. De bouwperiode liep van 1639 - 1645. In de jaren 1644/45 brak er een pestepidemie in het dorp uit. Vele mensen stierven.

* 2020 - De kerk wordt mogelijk nog dit jaar overgenomen door stichting Het Drentse Landschap. De kosten voor noodzakelijk onderhoud zijn nog een struikelblok.
* 2022 - De gereformeerde en hervormde kerkgemeenschap in Coevorden gaan samen verder als protestantse gemeente. Op zondag 6 februari 2022 zal de fusie van beide kerkgemeenschappen worden bekrachtigd tijdens een feestelijke kerkdienst in de Coevorder Singelkerk. De Kruiskerk zal worden afgestoten.
* 2022 - Het heeft meer dan vijftig jaar geduurd: de fusie van de twee protestantse kerken in Coevorden. Afgelopen zondag 18 maart 2022 was het 'eindelijk' zover. Tijdens een kerkdienst in de Singelkerk werd de fusie-akte tussen beide gemeenten getekend. De hervormde en gereformeerde gemeente gaan nu verder als één protestantse gemeente te Coevorden.
* 2022 - Nadat op 20 maart 2022 in de Singelkerk te Coevorden onder het toeziend oog van de notaris de fusieakte getekend werd tussen de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente te Coevorden, zal op zondag 5 juni (eerste Pinksterdag) afscheid genomen worden van de voormalig hervormde Stadskerk in de Kerkstraat.

==Monumentomschrijving Rijksdienst==
====Kerk====
Ned. Herv. Kerk. Eenvoudige kruiskerk met aanbouwen tussen de armen uit plm. 1641-1645. Oudere zandstenen ingangen. Inventaris: preekstoel en banken uit de bouwtijd, o.a. "commandantsbank"; koperen preekstoellezenaar, barokke houten standaard met doopbekkentje, houten offerblok standaard met doopbekkentje, houten offerblok met ijzeren beslag.

====Toren====
Toren van de Ned. Herv. Kerk. Klokkenstoel met gelui van twee klokken  van Wilhelm Wegewaert, 1588, diam. resp. 73,5 cm en 83 cm. Mechanisch torenuurwerk 1895. Tweevlakkige zonnewijzer aangebracht op hoeksteen van grijze natuursteen schuin tegen de voorgevel geplaatst, Anno 1641. Gerestaureerd in 1982.

== Orgel ==
Het orgel is in 1972 gebouwd door de firma Van den Berg & Wendt (Zwolle / Nijmegen). Gebruik wordt daarbij gemaakt van enig pijpwerk en de kas van het balustrade-orgel, dat J. Proper (Kampen) in 1897 in deze kerk plaatste. Deze kas wordt van nieuwe onderkas voorzien. Adviseur is Willem Retze Talsma.
* (Meer info:[http://www.orgbase.nl/scripts/ogb.exe?database=ob2&%250=1000772&LGE=EN&LIJST=lang Orgeldatabase])

== In de media ==
* Uit ''Het Nieuws van den Dag'', 17 Juni 1896.
Te Koevorden heeft Mej. Kramer aan de Ned. Herv. kerk een geheel nieuw orgel ten geschenke gegeven. 

==Externe links==
* [https://nl.wikipedia.org/wiki/Hervormde_kerk_(Coevorden) De kerk op de Wikipedia]
* [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Kruiskerk_(Coevorden) Meer afbeeldingen op Wikimedia]
* [https://kerkfotografie.nl/hervormde-kerk-coevorden/ Meer afbeeldingen op Kerkfotografie]
* {{Wikidata|Q5079356}}

==Afbeeldingen==
====Exterieur====
<Gallery>
Bestand:Kerkc3229.jpg | Ansichtkaart - WG
Bestand:Kerkc856.jpg | Ansichtkaart - WG
Bestand:Kerkc173.jpg | Ansichtkaart - WG
Bestand:Kerkc174.jpg | Ansichtkaart - WG
Bestand:Grote Kerk te Coevorden-001.jpg
afbeelding:ID_13863_-_Coevorden_NH_Rol_247_(31).JPG
Bestand:CoevordenNH1.jpg
Afbeelding:13863 Coevorden PKN. Hervormde Kruiskerk 1645 Kerkstraat 6 Dr. opname 16-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn.JPG|opname 16-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:13863 Coevorden PKN. Hervormde Kruiskerk 1645 Kerkstraat 6 Dr. opname 16-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (3).JPG|opname 16-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:13863 Coevorden PKN. Hervormde Kruiskerk 1645 Kerkstraat 6 Dr. opname 16-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (4).JPG|opname 16-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Afbeelding:13863 Coevorden PKN. Hervormde Kruiskerk 1645 Kerkstraat 6 Dr. opname 16-05-2009 foto. Edward Ippel. Hoorn (5).JPG|opname 16-05-2009  foto. Edward Ippel. Hoorn.
Bestand:Coevorden, Kerkstraat 6 - Kruiskerk-AntonvD-2015-011.jpg|Foto:Anton van Daal (2015)
Bestand:Coevorden, Kerkstraat 6 - Kruiskerk-AntonvD-2015-012.jpg|Foto:Anton van Daal (2015)
Bestand:Coevorden, Kerkstraat 6 - Kruiskerk-AntonvD-2015-013.jpg|Foto:Anton van Daal (2015)
Bestand:Coevorden, Kerkstraat 6 - Kruiskerk-AntonvD-2015-014.jpg|Foto:Anton van Daal (2015)
</gallery>

====Interieur====
<gallery>
Afbeelding:Coevorden Herv Kerk.jpg
Afbeelding:Coevorden Kruiskerk int.jpg
Afbeelding:Coevorden Kruiskerk kansel 1974.jpg
Afbeelding:Coevorden Herv Kerk Proper orgel.jpg
Afbeelding:Coevorden Kruiskerk.jpg
Bestand:Grote Kerk te Coevorden.jpg
Bestand:CoevordenNH2.jpg
</Gallery>