Dordrecht, Vriesestraat 22 - Trinitatiskapel

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Trinitatiskapel
Genootschap:	PKN Evangelisch Lutherse kerk
Provincie:	Zuid-Holland
Gemeente:	Dordrecht
Plaats:	Dordrecht
Adres:	Vriesestraat 22
Postcode:	3311NR
Sonneveld-index:	01782
Jaar ingebruikname:	1690
Architect:
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 13949

Geschiedenis

Historische kapel, diverse keren verbouwd.

Oorspronkelijk was dit een kapel van het Blindeliedengasthuis, dat in 1629 afgebroken werd. De in 1618 in Dordrecht gestichte Lutherse Gemeente kreeg in 1689 het kerkgebouw van de gemeente aangeboden. De eenvoudige, laatgotische kapel was in de tussenliggende jaren gebruikt als stadskisthuis en voor het opslaan van turf. In de zeventiende eeuw werden voor- en zijgevel van dit rijksmonument van een pleisterlaag voorzien, welke gedeeltelijk is verwijderd bij de restauratie van 1963. Het Wolfferts-orgel uit 1779, met delen uit 1733, heeft twee klavieren. De preekstoel is in Lodewijk XVI-stijl.

Gasthuis gesloopt in 1629. Kerk bleef staan.

2021 - Evangelisch-Lutherse gemeente Dordrecht beraadt zich op toekomst na 331 jaar diensten in Trinitatiskapel. De Evangelisch-Lutherse Gemeente Dordrecht die al vanaf 1690 te vinden is in de Trinitatiskapel zit in zwaar weer.
2022 - De kapel - nu Trinitatiskapel genoemd - wordt tegenwoordig gedeeld met de Waalse gemeente en de Evangelische Broedergemeente, en daarnaast gebruikt voor lezingen en concerten.

Orgel

In 1733 bouwde Vitus Wichleben een orgel in de Lutherse Kerk, een werk dat met veel problemen gepaard ging, zodat het uiteindelijk door ene N. Smit is voltooid. Dit instrument werd afgebroken in 1778 en vervangen door een éénklaviers orgel van Wolfferts. Hij maakte hierbij gebruik van enkele stemmen uit het oude orgel. Het front is ontworpen door Jan van Galen. Op 24 januari 1779 nam men het in gebruik. Twee jaar later maakte Wolfferts een tweede manuaal als bovenwerk. Het pedaal bleef aangehangen. Reparaties werden uitgevoerd door P.J. Geerkens in 1823 en door A. van den Haspel in de jaren 1872-1874. Van den Haspel (van de firma Schölgens & Van den Haspel) wijzigde de dispositie, verplaatste de klaviatuur, vergrootte omvang van de klavieren (van c naar f). De Hoofdwerklade is uit 1874. De firma Standaart pneumatiseerde de transmissie in 1907 en in 1927 werkte de firma Van den Bijlaardt aan het orgel. In 1953 is het orgel gerestaureerd door Van Vulpen, waarbij enige wijzigingen werden uitgevoerd. Op de vrije plaats van het Bovenwerk plaatsten zij een Dulciaan 8'. Op 9 november 1954 werd het weer in gebruik genomen met een concert door Feike Asma. Na de kerkrestauratie van 1963 tot 1965 plaatste Flentrop het instrument weer in 1965 in de kerk. Hierbij werd de intonatie herzien. Op 11 juli 1965 is het weer in gebruik genomen. Vanaf 1987 werd gewerkt aan de voorbereiding van een technische restauratie door Flentrop. Adviseur was Klaas Bolt. Deze werkzaamheden waren in 1992 afgerond. In 2018-2019 is het orgel gerestaureerd door Henk van Eeken. Onder advies van Wim Diepenhorst zijn de werkzaamheden uitgevoerd, waarbij met name wijzigingen aan het pijpwerk uit de twintigste eeuw zijn hersteld naar de situatie van 1874 en de intonatie deels is herzien. De windlade van het pedaal ook werd gerestaureerd. Op 26 mei 2019 nam men het instrument weer in gebruik.

(Bron:Orgeldatabase)

Monumentomschrijving Rijksdienst

EVANGELISCH LUTHERSE KERK. Oorspronkelijk kerk van het Blindeliedengasthuis op de hoek van de Blindeliedengasthuisstraat. Eenvoudige, laat gotische ZAALKERK met driezijdige sluiting, lengte vijf traveeën, overdekt door een tongewelf met trekbalken, waarvan alleen die in het koor nog sleutelstukken hebben. Het gasthuis werd gesloopt in 1629; de kerk werd tot bedehuis voor de Lutherse Gemeente ingericht in 1689. Alleen het koor heeft steunberen. Gepleisterde gevels. Voorgevel (1679) met Vingboonshalsgevel, gepleisterd en gemoderniseerd in XIX. Klokkenstoel met klok van onbekende gieter, diam. 30 cm.

Inwendig: in de absis orgelkas en kansel, rijk gesneden in Lodewijk XVI stijl (1779). Tweeklaviers orgel, in 1779 gemaakt door A. Wolfferts. Koperen lezenaar en kandelaars. Twee eenvoudige koperen kroontjes. Op het koornok een gotisch smeedijzeren kruis. Orgel van A. Wolfferts 1779.

Fraai gebouw van algemeen belang wegens oudheidkundige en kunsthistorische waarde.