Handelingen

Eindhoven, Tramstraat 37- Heilig Hart van Jezus (Paterskerk) (1898 - 2016): verschil tussen versies

Uit Reliwiki

kGeen bewerkingssamenvatting
(di)
Regel 53: Regel 53:
Buitengewoon belangrijke neogotische kerk met toren, waarop (uniek in Nederland) groot Heilig Hart beeld. Hoogte toren 66 m. Gebouwd als kloosterkerk van de Paters Augustijnen, bij het oudere klooster "Mariënhage", met daardoor als bijnamen "Paterskerk" en "Augustijnenkerk".  
Buitengewoon belangrijke neogotische kerk met toren, waarop (uniek in Nederland) groot Heilig Hart beeld. Hoogte toren 66 m. Gebouwd als kloosterkerk van de Paters Augustijnen, bij het oudere klooster "Mariënhage", met daardoor als bijnamen "Paterskerk" en "Augustijnenkerk".  


Dit was een openbare "hulpkerk", die overdag altijd open was.  
Dit was een openbare "hulpkerk", die tot 2016 overdag altijd open was.  


Laatste eucharistieviering in deze kerk zondag 28 augustus 2016.
Laatste eucharistieviering in deze kerk zondag 28 augustus 2016.
Regel 66: Regel 66:


==Herbestemd==
==Herbestemd==
De Paterskerk was een onderdeel van het klooster Marienhage. In 1898 bouwden de Paters Augustijnen  een nieuwe, openbare kerk (de Paterskerk) en richtten een school op. De leerlingen kwamen uit het hele land en werden ondergebracht in kosthuizen, waardoor het plan ontstond om een internaat te bouwen. Het internaat gaf een impuls aan het leerlingenaantal en het Augustinianum bleef daarna groeien. De studentenkapel is voltooid in 1925. Rond 1960 was het aantal leerlingen gestegen naar circa 450. Verdere vergroting van de school was op de kloosterlocatie onmogelijk geworden door uitbreidingsplannen van de gemeente Eindhoven. De gemeente verplichtte de paters een nieuwe school met kapel te laten bouwen aan de Van Wassenhovenstraat en droeg daarvan 80% van de bouwkosten. De paters stonden de gebouwen van het Augustinianum af aan de gemeente.
De Paterskerk was een onderdeel van het klooster Mariënhage. In 1898 bouwden de Paters Augustijnen  een nieuwe, openbare kerk (de Paterskerk) en richtten een school op. De leerlingen kwamen uit het hele land en werden ondergebracht in kosthuizen, waardoor het plan ontstond om een internaat te bouwen. Het internaat gaf een impuls aan het leerlingenaantal en het Augustinianum bleef daarna groeien. De studentenkapel is voltooid in 1925. Rond 1960 was het aantal leerlingen gestegen naar circa 450. Verdere vergroting van de school was op de kloosterlocatie onmogelijk geworden door uitbreidingsplannen van de gemeente Eindhoven. De gemeente verplichtte de paters een nieuwe school met kapel te laten bouwen aan de Van Wassenhovenstraat en droeg daarvan 80% van de bouwkosten. De paters stonden de gebouwen van het Augustinianum af aan de gemeente.


* (Bron:[https://www.herbestemming.nu/projecten/marienhage-eindhoven Herbestemd.nu])
* (Bron:[https://www.herbestemming.nu/projecten/marienhage-eindhoven Herbestemd.nu])


Paterskerk en Studentenkapel zijn in 2017-2019 verbouwd (c.q. verziekt) tot niet-religieuze "ceremoniehuizen", die geschikt zijn voor een trouwerij, een doop, een uitvaart en vrijwel iedere denkbare andere herdenking of festiviteit.
Paterskerk en Studentenkapel zijn in 2017-2019 verbouwd (c.q. verziekt) tot niet-religieuze "ceremoniehuizen", die geschikt zijn voor een trouwerij, een doop, een uitvaart en vrijwel iedere denkbare andere herdenking of festiviteit waartoe (ook gedeeltelijk) geestelijk kan worden. Hoewel vast goed bedoeld voor diverse (commerciële) bedrijven is de huidige bestemming heel zwaar wennen. De interieurs van de Paterskerk en van de Verrijzeniskapel zijn onaanvaardbaar aangetast.


== Monumentomschrijving Rijksdienst ==   
== Monumentomschrijving Rijksdienst ==   
==== Klooster ====
==== Klooster ====
Augustinianum. Augustijnenklooster, oorspronkelijk "Marienhage" geheten. Binnen het 19de eeuws en modern complex een vleugel van het 15e eeuws klooster, in 1628 verbouwd en nogmaals in 1632, blijkens ankers in de voor- en de zijgevel.
 
Augustinianum. Augustijnenklooster, oorspronkelijk "Mariënhage" geheten. Binnen het 19de eeuws en modern complex een vleugel van het 15e eeuws klooster, in 1628 verbouwd en nogmaals in 1632, blijkens ankers in de voor- en de zijgevel.
 
====Kerk====
====Kerk====
R.K. Heilig Hart- of Paterskerk, gebouwd in 1897-1898 in neogotische stijl.
R.K. Heilig Hart- of Paterskerk, gebouwd in 1897-1898 in neogotische stijl.



Versie van 21 jul 2021 12:29


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: H. Hart van Jezus, Augustijnenkerk, Paterskerk
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Eindhoven
Plaats: Eindhoven
Adres: Tramstraat 37
Postcode: 5611CE
Inventarisatienummer: 18491
Jaar ingebruikname: 1898
Architect: Bekkers, P.J. en Hegener, J.P.I.
Huidige bestemming: buiten gebruik 2016; ceremoniehuis
Monument status: Rijksmonument 518826

Geschiedenis

Buitengewoon belangrijke neogotische kerk met toren, waarop (uniek in Nederland) groot Heilig Hart beeld. Hoogte toren 66 m. Gebouwd als kloosterkerk van de Paters Augustijnen, bij het oudere klooster "Mariënhage", met daardoor als bijnamen "Paterskerk" en "Augustijnenkerk".

Dit was een openbare "hulpkerk", die tot 2016 overdag altijd open was.

Laatste eucharistieviering in deze kerk zondag 28 augustus 2016.

Tijdens verbouwingen 2017-2019 tot "ceremoniehuis" is het historische, neogotische interieur grotendeels onttakeld.

opname JvN 31-05-2006
opname JvN 31-05-2006
opname JvN 31-05-2006
opname JvN 31-05-2006
opname JvN 31-05-2006

Herbestemd

De Paterskerk was een onderdeel van het klooster Mariënhage. In 1898 bouwden de Paters Augustijnen een nieuwe, openbare kerk (de Paterskerk) en richtten een school op. De leerlingen kwamen uit het hele land en werden ondergebracht in kosthuizen, waardoor het plan ontstond om een internaat te bouwen. Het internaat gaf een impuls aan het leerlingenaantal en het Augustinianum bleef daarna groeien. De studentenkapel is voltooid in 1925. Rond 1960 was het aantal leerlingen gestegen naar circa 450. Verdere vergroting van de school was op de kloosterlocatie onmogelijk geworden door uitbreidingsplannen van de gemeente Eindhoven. De gemeente verplichtte de paters een nieuwe school met kapel te laten bouwen aan de Van Wassenhovenstraat en droeg daarvan 80% van de bouwkosten. De paters stonden de gebouwen van het Augustinianum af aan de gemeente.

Paterskerk en Studentenkapel zijn in 2017-2019 verbouwd (c.q. verziekt) tot niet-religieuze "ceremoniehuizen", die geschikt zijn voor een trouwerij, een doop, een uitvaart en vrijwel iedere denkbare andere herdenking of festiviteit waartoe (ook gedeeltelijk) geestelijk kan worden. Hoewel vast goed bedoeld voor diverse (commerciële) bedrijven is de huidige bestemming heel zwaar wennen. De interieurs van de Paterskerk en van de Verrijzeniskapel zijn onaanvaardbaar aangetast.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Klooster

Augustinianum. Augustijnenklooster, oorspronkelijk "Mariënhage" geheten. Binnen het 19de eeuws en modern complex een vleugel van het 15e eeuws klooster, in 1628 verbouwd en nogmaals in 1632, blijkens ankers in de voor- en de zijgevel.

Kerk

R.K. Heilig Hart- of Paterskerk, gebouwd in 1897-1898 in neogotische stijl.

P.J. Bekkers en J.P.I. Hegener. De kerk ligt op de hoek van de Tramstraat met de Kanaalstraat in het centrum van Eindhoven, nabij het beschermde Augustijnenklooster (Monumentnummer 14627) In het centrum staat de kerk van de Paters Augustijnen. De kerk is vooral bekend door de zegenende Christusfiguur op de torenspits. "Jezus Waaghals", zeggen ze in Eindhoven. De sterke vergrijzing onder de Augustijner monniken maakt een eind aan hun pastorale zorg. Voorlopig blijft de kerk wel als kerk gehandhaafd.

Omschrijving Kerk

Driebeukige neogotische KRUISKERK. Het schip telt vijf traveeën met zijbeuken, de transeptarmen zijn van twee traveeën diep. Het priesterkoor kent een vijf-achtste sluiting en is voorzien van een kooromgang, geflankeerd door sacristie en paterskoor en traptorentjes. Tegen de zijbeuken zijn uitgebouwde biechtstoelen en twee kapellen zichtbaar. Voor het schip bevindt zich een smal portaal, geflankeerd door kapellen op zeshoekige plattegrond met traptorens, de meest noordelijke daarvan is uitgebouwd tot toren met zes geledingen, bekroond door een H. Hart beeld van verguld koper (Jean Geelen). De zuidelijke kapel wordt bekroond door ingesnoerde spits.

Het geheel is uitgevoerd in baksteen onder een samengesteld zadeldak, gedekt met leien. Op de viering staat een achthoekige dakruiter. De gevels zijn voorzien van speklagen en metselmozaieken in gele strengperssteen en natuursteen elementen.

Het interieur is uitgevoerd in schoon metselwerk, in de koorsluiting is siermetselwerk aangebracht. Pijlers en scheibogen zijn van eenvoudige profielen voorzien en daarboven bevinden zich blindnissen en lichtbeukramen. Het interieur wordt overwelfd door bakstenen kruisribgewelven, in het transept is een stergewelf aangebracht.

De kerk heeft een omvangrijke Neogotische inventaris, geconcentreerd rond de voormalige Augustijnerorde en de late negentiende eeuw typerende devoties. De inventarisstukken werden tussen 1898 en 1918 vervaardigd door het Eindhovense atelier J. Custers. Het hoogaltaar met de ramen erboven stelt de Eucharistie en het H. Hart centraal. De commmuniebank bevat voorstellingen van de predikende Christus en symbolen, de preekstoel toont de westerse kerkvaders, evangelisten en de bergrede. In het koor koorbanken. In de transeptkapel vier altaren met Augustinus, Jozef, Nicolaas van Tolentino en Maria. Neogotische biechtstoelen, kerkbanken en kruisweg. In de transepten ramen van Ch. Eyck en D. Wildschut. In de kapel van O.L. Vrouw van Goeden Raad Neogotische ramen, in de Mariakapel ramen van Wildschut.

Waardering Kerk

De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden, in het bijzonder de stichting van openbare kloosterkerken en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de kloosterkerk. Het gebouw heeft architectuurhistorisch belang door de stijl en de detaillering en is van kunsthistorisch belang door de rijk gedetailleerde Neo-Gotische interieuronderdelen, welke gerelateerd zijn aan de wijze waarop de paters Augustijnen hun geloofsvisie uitdroegen. Het gebouw is tevens van belang als voorbeeld van het oeuvre van de architecten Bekkers en Hegener. Het heeft ensemblewaarden vanwege de bijzondere situering, verbonden met de ontwikkeling/uitbreiding van de stad, tot uiting komend in de uitzonderlijke en markante plaatsing van het H. Hartbeeld op de toren. Het is van belang vanwege de architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid.

Gebouwomschrijving SKKN

De Augustijnen vestigden zich in 1891 in Eindhoven, in de resterende vleugel van het historische klooster 'Mariënhage'. De oorsprong van dit klooster, waarvan ook muurresten van de kloosterkerk nog overeind stonden, ging terug tot de vijftiende eeuw. Het was in 1420 gesticht als klooster van koorheren (reguliere kanunniken), die zich in 1422 hadden aangesloten bij het kapittel van Windesheim en leefden volgens de kloosterregel van de H. Augustinus. Tot 1638 zouden zij het klooster bewonen, dat net ten noordoosten van het middeleeuwse Eindhoven lag op het grondgebied van het dorp Woensel. De gebouwen werden in 1688 door de Staten Generaal in beslag genomen en ingelijfd bij de Landsdomeinen.

Nadien diende het voormalige klooster vaak als woning voor de rentmeester van de Domeinen te Eindhoven. Ook andere particulieren bewoonden het gebouw. Enkele bijgebouwen werden in de negentiende eeuw gebruikt als textielfabriek. In 1880 werd een groot gedeelte van de middeleeuwse kloosterkerk gesloopt om plaats te maken voor een nieuw garenmagazijn. Na de dood in 1890 van de laatste particuliere eigenaar, Johanna van der Velden - Van Gennip, werden de gebouwen nog in hetzelfde jaar gekocht door de orde der Augustijnen.

Het gebouw, waarvan toen nog maar een vleugel overeind stond (de tegenwoordige 'oudbouw'), werd dus weer klooster en ging eveneens dienen als noviciaat van de orde. Op 6 maart 1891 vestigden de eerste paters zich in het klooster. Op 15 maart 1891 werd in het garenmagazijn naast het klooster voor het eerst een heilige Mis opgedragen. Nadat kort daarna het magazijn tot noodkerk was verbouwd, verrichtte de deken van Eindhoven op 26 mei van hetzelfde jaar de inwijding. Vanwege toename van het aantal fraters werd het noviciaat in 1903 overgebracht naar het klooster van de augustijnen te Witmarsum. Daar bleef deze opleiding tot 1928. Van 1928 tot 1934 was het noviciaat weer ondergebracht in Eindhoven. Ook het Philosophicum van de Nederlandse provincie der augustijnen was vele jaren gevestigd in het klooster Marienhage.

Van meet af aan bestonden er al plannen voor de bouw van een nieuwe kloosterkerk. De bouw werd gerealiseerd in de periode 1896-1898. De georienteerde kerk verrees ten zuidwesten van de historische kloostervleugel, iets ten westen van de lokatie van de middeleeuwse kloosterkapel. Architecten waren P.J. Bekkers en J. Hegener, beiden uit Amsterdam; aannemers achtereenvolgens W.H. Booms en H.J. van der Waerden. De opzichter was Louis Kooken uit Eindhoven. De eerste steen werd op 12 mei 1897 gelegd door pater Bernardus Joannes van Eert, provinciaal der Augustijnen. Op 26 mei 1898 werd de kerk ingewijd door provinciaal Van Eert, terwijl de plechtige consecratie in 1916 plaatsvond door mgr. A.F. Diepen, bisschop van 's-Hertogenbosch. De kerk werd toegewijd aan het H. Hart van Jezus. Het betreft een neogotische kruisbasiliek met zeshoekige toren ten noorden van de westgevel. De torenspits wordt bekroond door een H. Hartbeeld van vier meter hoog. Het interieur is behandeld als schoon baksteenwerk met gemetselde kruisribgewelven.

In de jaren na 1898 werd de kerk in neogotische stijl ingericht, grotendeels door het atelier van Jan Custers te Eindhoven (Stratum). De Augustijnen hadden hun karakteristieke devoties mee naar Eindhoven gebracht. Aan de westzijde van de kerk werden in de loop der jaren kapellen ingericht voor typisch Augustijnse heiligen: O.L. Vrouw van Goede Raad, de H. Rita van Cascia en de H. Nicolaas van Tolentijn. Ook O.L. Vrouw van Lourdes kreeg haar eigen kapel. Met name de devoties tot de H. Rita (met gewijde Rita-rozen) en de H. Nicolaas van Tolentijn (met bedevaarten en gewijde Nicolaas-broodjes) kenden in de eerste helft van de twintigste eeuw een grote bloei. Op 10 september 1959 brak brand uit in de kapel van Nicolaas van Tolentijn, rechts van de ingang van de kerk. De kapel brandde helemaal uit en het beeld van Nicolaas van Tolentijn was onherstelbaar beschadigd. In overleg met de Eindhovense architect Jos de Haan werd een ontwerp gemaakt voor een nieuwe kapel, dat met aanpassingen in 1960 werd uitgevoerd door aannemer Van Aspert.

In 1898 richtten de Augustijnen in de voormalige noodkerk het "Gymnasium Augustinianum" op. Op 3 oktober van dat jaar ging het Gymnasium van start. In Eindhoven was het Gymnasium van de Augustijnen de eerste katholieke middelbare opleiding, naast de al bestaande openbare H.B.S. In de periode 1913-1924 verrezen de schoolgebouwen verrezen aan de Kanaalstraat ten oosten van de kloosterkerk. Meest opmerkelijk waren de nieuwe kapel en de nieuwe vleugel aan de Kanaalstraat, beide ontworpen door Dom Paul Bellot en daterend uit 1924. In 1928 werd een scheiding tussen het Gymnasium en het klooster Mariënhage doorgevoerd. De paters die betrokken waren bij het Gymnasium vormden een nieuw convent, dat de naam Onze Lieve Vrouw van Troost kreeg. Eindhoven had zodoende twee Augustijnenkloosters, die naast elkaar waren gelegen. Door de nieuwbouw van het Gymnasium nabij de Geldropseweg werd het convent van O.L. Vrouw van Troost in 1959 verhuisd naar de Van Wassenhovestraat. In 1979 werd dat klooster opgeheven en werden de paters en broeders weer overgeplaatst naar klooster Mariënhage. In 1976 droegen de Augustijnen het bestuur van het Gymnasium over aan de "Stichting voor Katholiek Onderwijs Augustinianum".

In 1929 maakte architect A.J. Prinsenberg uit Overveen een tekening voor een nieuw te bouwen kloostervleugel (de noordvleugel). Uiteindelijk werd die pas in 1935 gebouwd en in 1936 in gebruik genomen. Op dit moment (2006-2007) wordt deze woonvleugel geheel gerenoveerd. Tenslotte verrees enkele jaren geleden de nieuwe zuidvleugel, die onderdak ging bieden aan het Augustijns Instituut, in 1989 door de Nederlandse Provincie van de Orde der Augustijnen opgericht met als doel de belangstelling voor en de bestudering van Augustinus' spiritualiteit in het Nederlands taalgebied te stimuleren. Het instituut bestaat uit de centrale bibliotheek van de Nederlandse provincie der Augustijnen en het studiesecretariaat. Tevens is in de nieuwe vleugel het museum van de orde ondergebracht.

Op dit moment bestaat het klooster "Marienhage" uit de historische, deels middeleeuwse, oudbouw met een voorgevel uit 1628, waarop haaks de noordvleugel uit 1936 en de moderne zuidvleugel zijn gebouwd. Ten zuidwesten van de zuidvleugel staat de neogotische kloosterkerk. In de binnentuin tussen de kloostervleugels bevindt zich het kloosterkerkhof, dat dienst doet voor Augustijnen van de gehele Nederlandse provincie. Het kloosterterrein is inmiddels geheel door bebouwing omgeven en maakt deel uit van het centrum van Eindhoven.

Orgels

Hoofdorgel

Neogotisch orgel van M. Maarschalkerweerd gebouwd in 1906.

Flentrop koororgel

In het koorgedeelte staat een Flentrop orgel, bouwjaar is niet bekend.

In de media

  • Uit Eindhovens Dagblad, 1 april 2011.

Er hangen donkere wolken boven de Paterskerk in Eindhoven. De kerk verloedert en vanaf mei worden er geen diensten meer gehouden door de Binnenstadsparochie. Ernstig zorgen maakt hij zich over de toekomst van de Paterskerk in Eindhoven. Volgens Paul Clement van de Orde van Augustijnen, eigenaar van het monument, is de kerk ten dode opgeschreven als er niet snel iets gebeurt.

Onlangs werd voor de tweede keer een verzoek voor rijkssubsidie afgewezen en woensdag maakte de Binnenstadsparochie Eindhoven bekend dat er vanaf 7 mei geen gebruik meer gemaakt wordt van de Paterskerk. Alle diensten vinden dan voortaan plaats in de Catharinakerk. Volgens een woordvoerder is het niet langer verantwoord om de hoge kosten voor de twee kerkgebouwen te blijven maken. De inkomsten zijn sterk gedaald, wat er mede voor zorgde dat er over 2009 en 2010 een tekort geboekt werd van 175.000 euro.

Ondanks de teleurstelling over het besluit, is dit volgens Clement wel in goed overleg met de Binnenstadsparochie gedaan. "De cijfers liegen niet, dus wij kunnen het wel begrijpen. Dat maakt het echter niet minder treurig."

Het bestuur van de Paterskerk doet al jaren verwoede pogingen om in aanmerking te komen voor een rijkssubsidie. Omdat deze nu voor de tweede keer is afgewezen, moeten ze weer minimaal een jaar wachten.

Een nieuwe aanvraag is wel al de deur uit. De subsidie is hard nodig om de broodnodige restauratie van het pand mogelijk te maken. De kosten hiervan bedragen ongeveer zes miljoen euro. Het rijk zou hiervan het grootste deel moeten ophoesten. Op korte termijn heeft Clement zijn hoop gevestigd op een andere subsidie die is aangevraagd. Het gaat dan om een subsidie om de meest acute reparaties uit te kunnen voeren. Als ook deze subsidie niet wordt toegewezen, moet het bestuur zich beperken tot mankementen die de veiligheid in gevaar brengen.

  • Uit Eindhovens Dagblad, 23 oktober 2015

Paters vertrekken uit Eindhovense Paterskerk

Dela wil met de Paterskerk aan de Tramstraat in Eindhoven in de toekomst ruimte bieden voor niet-kerkelijke afscheidsbijeenkomsten. Dat vindt het bisdom 'verwarrend' en onwenselijk. In de leer van de katholieke kerkautoriteit past het niet dat de eredienst gehouden wordt in een kerkgebouw dat niet meer van de kerk is en waarin ook nog eens andere ceremoniële vieringen plaatsvinden.

Met rector (pastor) Joost Koopmans (71) als voorganger hadden de Augustijnen eigenlijk nog graag een tijdje door willen gaan met de vieringen in hun eigen kerk. Ook al zou die kerk dan een andere eigenaar hebben. Helaas, het bisdom besliste anders.

Mogelijkheden Rector Koopmans heeft veel vertrouwen in een groepje trouwe, jonge kerkbezoekers. Hij ziet wel mogelijkheden om enkelen van hen te trainen in het leiden van de vieringen. Dat zouden dan 'lekenbijeenkomsten' zijn die georganiseerd worden door de zelfstandige geloofsgemeenschap die zich nu aan het vormen is: "Het is mooi om te zien dat mensen die eerst passieve kerkbezoekers waren, nu opstaan", zegt Koopmans. Een tiental gelovigen staat nu aan het begin van dat traject.

Ook plaatsvervangend provinciaal Louis Mulder behoudt zijn positieve insteek. Dat komt, zo zeggen de heren, door de kloosterregel van de Augustijnen die zij beiden omarmen: "Eén van hart en één van ziel. Omdat je samen op weg wil naar God". "En dat samen is dan ook samen met anderen", zegt Mulder. En hij verwijst trots naar 'zijn' gastvrije kerk waarin momenteel een van de DDW-tentoonstellingen plaatsvindt.

  • Uit Eindhovens Dagblad, 3 juni 2016

Een historisch stukje Eindhoven wacht een nieuw leven. Dela kan verder met zijn plan om de Paterskerk en het klooster Mariënhage in het centrum een nieuwe bestemming te geven. De plannen voor herontwikkeling van kloostercomplex Mariënhage en de Paterskerk in Eindhoven zijn definitief rond.

Uitvaartcoöperatie Dela gaat de gebouwen na een jaar uitstel alsnog aankopen en een andere invulling geven, met hulp van de gemeente.

Voorwaarde is wel dat de raad van Eindhoven instemt met het collegevoorstel om hier geld in te steken. De gemeente Eindhoven heeft over 2015 netto circa tien miljoen euro overgehouden, zo blijkt uit de jaarrekening. Daarvan wil het college 1,6 miljoen euro bestemmen voor de gebiedsontwikkeling Mariënhage.

"De Dela heeft een fantastisch plan gemaakt, dat van grote waarde is voor de Eindhovense binnenstad", zegt wethouder Mary-Ann Schreurs. "Wij als gemeente willen hieraan bijdragen. Ook de provincie denkt positief mee."

Schreurs: "Het gaat om een investering: dat geld komt op termijn terug naar de gemeente, bijvoorbeeld via ozb-opbrengst en via toeristenbelasting die het nieuwe hotel zal opleveren. We komen op heel korte termijn met een uitgewerkt voorstel aan de raad."

  • Uit Eindhovens Dagblad, 8 juni 2016

Nieuwe toekomst voor klooster Mariënhage Eindhoven; 22,5 miljoen voor restauratie en verbouwing

Een deel van het Eindhovense kloostercomplex Mariënhage wordt omgebouwd tot hotel, congresruimte en restaurant. De Paterskerk wordt ceremonieruimte (net als de bovenverdieping van de Kapel), ook als de paters weg zijn zullen hier bruiloften en uitvaartdiensten worden gehouden.

Woensdagmiddag presenteerde Edzo Doeve, directievoorzitter van uitvaartcoöperatie Dela, samen met cultuurwethouder Mary Ann Schreurs, gedeputeerde Henri Swinkels en vicaris provinciaal Louis Mulder van de Augustijnen het plan voor de herontwikkeling.

Plan

Op de begane grond van de Kapel komt een restaurant. De gebouwen tussen Kapel en Paterskerk, waaronder de voormalige school, worden omgebouwd tot een hotel met 66 kamers en congresruimte. Dela hoopt binnenkort bekend te maken wie de exploitant wordt.

Direct naast de achterkant van de kerk aan de Kanaalstraat komt een grote glazen entree, via welke alle Eindhovenaren straks toegang hebben tot het terrein, inclusief de nu nog besloten kloostertuin aan de Dommel. De Paterskerk zelf krijgt volgens het (voorlopige) ontwerp van de Eindhovense architecten Bert Dirrix en Arie van Rangelrooy aan de noordzijde een glazen aanbouw.

Kosten

Als de raad in juli instemt met de gemeentelijke bijdrage kan alles eind 2018 klaar zijn. De totale kosten van restauratie en verbouwing zijn 22,5 miljoen euro. Provincie en gemeente betalen hiervan 3,6 miljoen euro. Doeve: „Dela steekt zijn nek uit, maar provincie en gemeente doen dat ook.” Bij de financiering van de resterende 19 miljoen krijgt Dela ook steun van de overheid. „We kunnen vijf miljoen lenen van de provincie en vijf miljoen van het Nationale Restauratiefonds.”

Louis Mulder ziet de nieuwe toekomst voor Mariënhage met vertrouwen tegemoet. „Dit is nooit een naar binnen gekeerd klooster geweest. Dela heeft nu een plan gemaakt waarbij Mariënhage een plek van ontmoeting blijft, voor de hele stad. Het verhaal gaat door, dat maakt het afscheid minder pijnlijk.”

Woontorens

De paters sluiten per 1 september de kerk en vertrekken naar verwachting begin volgend jaar naar een van de in aanbouw zijnde woontorens van de Archipel in Gestel. Dela is nog met hen in gesprek over overname van het door hen bewoonde (noordelijke) deel van het complex. Dat is nu nog niet in het herontwikkelingsplan opgenomen.

Voor een impressie van kloostercomplex Mariënhage zie de website.

  • Uit Studio040.nl, d.d. 29 augustus 2016

Honderden mensen waren er gisteren bij om de kerk een laatste eer te bewijzen. Vooral ouderen, maar ook jongeren. De Paterskerk is overgenomen door DELA. De Eindhovense uitvaartorganisatie gaat de kerk, het voormalige Augustinianum en het klooster een tweede leven geven. Het complex doet straks dienst als congrescentrum met hotel en restaurant. Op de plek kan straks ook worden gerouwd en getrouwd. Veel kerken in Eindhoven sluiten de deuren. In totaal sluit het bisdom in Den Bosch tien kerken in Eindhoven, omdat het aantal gelovigen afneemt en de gebouwen te duur zijn in onderhoud.

  • Uit Heemschut, 11 augustus 2017

Heemschut en Cuypersgenootschap vrezen voor interieur monumentale Paterskerk Eindhoven

Paterskerk Eindhoven

Erfgoedvereniging Bond Heemschut en het Cuypersgenootschap vrezen voor het interieur van de Paterskerk in Eindhoven in de plannen van DELAmondo voor het Rijksmonument. Gezamenlijk dienden beide erfgoedverenigingen deze week bezwaar in bij de gemeente Eindhoven. DELAmondo wil van de kerk een ceremoniehuis maken, maar brengt daarmee het interieur onherstelbare schade toe.

“We zijn allereerst verheugd dat er een goede herbestemming komt voor het kloostercomplex Mariënhage en de Paterskerk nadat het complex is verlaten door de paters Augustijnen. Zo wordt ongewenste leegstand en verval voor dit monumentale complex voorkomen. Onze zienswijze betreft in hoofdzaak de plannen tot herbestemming en herinrichting van de Paterskerk”, zo vertelt Leo Dubbelaar namens Heemschut en het Cuypersgenootschap.

Want Heemschut en het Cuypersgenootschap zijn geschrokken van het verwijderen van delen van het monumentale kerkinterieur, nog voordat de vergunning is verleend. Zo zijn uit de kerk al de kerkbanken en de kruiswegstaties verdwenen.

Ook maken Heemschut en Cuypersgenootschap bezwaar tegen het grotendeels verder verwijderen van het interieur in de plannen van DELAmondo. Zo dreigen onder meer het hoogaltaar, de kruisweg, onderdelen van de communiebank, preekstoel en biechtstoelen te verdwijnen. “Door de voorgenomen verwijdering van de belangrijkste interieuronderdelen treedt niet slechts een onacceptabel verlies van kunst- en cultuurhistorische waarden op, maar verliest het monument bovendien zijn essentie”, aldus Leo Dubbelaar.

Bijzonder schrijnend is de voorgenomen verwijdering van het orgel uit de Paterskerk – dat niet alleen qua ontwerp van de orgelkas maar ook voor wat betreft de klankkleur speciaal op de architectonische ruimte van de Paterskerk is afgestemd.

Opvallend is dat de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) dan ook grotendeels negatief heeft geadviseerd over de plannen, maar dat dit advies ontbrak bij de ter inzage legging van de plannen. “Het negatieve advies van de RCE is overtuigend gemotiveerd: biechtstoelen, entreepartij aan de Kanaalstraat, hoogaltaar, preekstoel en orgel dienen naar het oordeel van de RCE in situ behouden te blijven.”

Leo Dubbelaar: “Er zijn in het land tal van voorbeelden van kerken waarbij het interieur bewaard is gebleven, terwijl er een goede herbestemming heeft plaatsgevonden.”

Heemschut en het Cuypersgenootschap roepen de gemeente Eindhoven dan ook op, op te treden tegen de verwijdering van de kerkbanken en kruiswegstaties. Heemschut en het Cuypersgenootschap hopen dat de gemeente niet meewerkt met de verdere aantasting van dit bijzondere kerkinterieur. Zo staat in de zienswijze die is ingediend nu de gemeente de plannen ter inzage heeft gelegd.

  • Uit NOS Nieuws • Binnenland • 08-11-2019, 22:28

Klooster in Eindhoven heeft nieuwe functie: 'Gelukkig geen sportschool'

Het klooster Mariënhage staat op de oudste plek in Eindhoven. Maar het kon zijn functie als klooster en kerk niet behouden, omdat de kerkgangers wegblijven en het aantal paters afneemt. Uitvaartverzekeraar Dela heeft het kloostercomplex gekocht en na zeven jaar renoveren is het oudste stukje Eindhoven voor iedereen weer open.

Het eeuwenoude klooster, waarvan de historie teruggaat tot de oorsprong van de stad in de 11e eeuw, werd de afgelopen 125 jaar bewoond door de Orde der Augustijnen. Nu zit in het complex onder meer een hotel, een ceremoniehuis, waar bruiloften en uitvaarten georganiseerd kunnen worden, en een brasserie.

"We zijn heel erg blij met deze herbestemming van onze kerk", zegt pater Pierre Stikkelbroeck in het NOS Radio 1 Journaal. "Dela heeft met alle respect de waarde en de betekenis van het gebouw bewaard. En al hun ceremonies, hoewel ze niet meer confessioneel getint zullen zijn, zijn werkelijk met hetzelfde respect voorzien."

Paters Louis Mulder en Pierre Stikkelbroeck laten zien hoe het kloostercomplex er nu uit ziet en ze zijn blij met het eindresultaat:

'Je kan hier een kleine begrafenis organiseren, of een feestje geven' .

Het geeft een goed gevoel dat wij nog een tijdje onder de grond aanwezig mogen zijn ―pater Louis Mulder.

Stikkelbroeck is dus blij het met eindresultaat, toch doet het hem ook wel een beetje pijn. "Ik heb er veel moeite mee. Maar als ik om mij heen zie dat kerken in trampolinepaleizen, supermarkten of sportscholen veranderen, dan zie je dat die gebouwen zo veel aan waarde en betekenis verliezen, dat er geen verwijzing meer is naar wat het is geweest. En hier is dat niet het geval. Dela noemt het ook nog steeds de Paterkerk."

Wat Stikkelbroeck betreft is Eindhoven een voorbeeld van hoe er met kloosters en kerken omgegaan moet worden, als ze een nieuwe functie krijgen. "Ik zou tegen iedereen willen zeggen die met hetzelfde probleem zit waar wij mee zaten: kom eens kijken om te zien hoe mooi het is opgelost."

Toch is nog een klein gedeelte van het complex in het bezit van de paters, namelijk het kerkhof. Daar liggen zo'n 170 Augustijnen begraven en te zijner tijd worden de 21 overgebleven Augustijnen daar ook begraven. "Het geeft een goed gevoel dat wij dus nog een tijdje onder de grond aanwezig mogen blijven. Het is een voorrecht dat we op die unieke plek hebben mogen werken en leven, en uiteindelijk te mogen rusten", zegt pater Louis Mulder.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur

De na brand in 1959 in moderne stijl herstelde St. Nicolaaskapel, rechtsachter (bij betreding kerk meteen rechts).