Gouda, Lage Gouwe 134 - Evangelisch-Lutherse Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam object:	Sint Joostkapel of Lutherse Kerk
Genootschap:	Protestantse Kerk in Nederland
Provincie:	Zuid-Holland
Gemeente:	Gouda
Plaats:	Gouda
Adres:	Lage Gouwe 134
Postcode:	2801 LK
Sonneveld-index:	01885
Jaar ingebruikname:
Architect:
Huidige bestemming:	Evangelisch-Lutherse kerk
Monument status:	Rijksmonument 16795

Geschiedenis

Historische middeleeuwse kapel met torentje op de voorgevel.

De Sint-Joostkapel (ook Joostkapel) is sinds 1682 de Evangelisch-Lutherse Kerk op de hoek van de Lage Gouwe en de Groenendaal in Gouda.

De Sint-Joostkapel dateert uit de 15e eeuw. De kapel was gewijd aan Sint Joost, de patroonheilige van de turf- en zakkendragers in Gouda. Hij werd aangeroepen als voorspraak en hulp bij aanstaande bevallingen.

Na de hervorming in 1572 werd de kapel eerst gebruikt als turfschuur en vanaf 1577 als opslagruimte voor brandemmers en ladders. In 1680 werd het gebouw, exclusief de toren met klok, door het stadsbestuur voor 400 dukatons verkocht aan de Evangelisch-Lutherse Gemeente. Zij restaureerden het gebouw en namen het in 1682 officieel als kerk in gebruik.

In de jaren 1762, 1790, 1806, 1838 en 1869 werd het kerkgebouw gerestaureerd. Tijdens de restauratie van 1838 zijn de vensters vergroot en zijn de gebrandschilderde ramen verkocht. Tijdens de restauratie van 1869 is de toren afgebroken omdat de straat voor de kerk werd verlaagd om plaats te maken voor een beweegbare brug over de Gouwe. De meest omvangrijke restauratie is die van 1957. De kerk werd nagenoeg geheel afgebroken en opnieuw opgebouwd. Aan de voorgevel toont een blind raam de plaats van de vroegere kerktoren. De nieuwe voorgevel werd bekroond met een uitspringend torentje.

Tegenwoordig wordt in de Sint-Joostkapel om de week op zondagmorgen een Evangelisch Lutherse eredienst gehouden. De Sint-Joostkapel is daarnaast te huren voor huwelijks- en uitvaartdiensten en kleine concerten.

(Bron:Wikipedia)

Monumentomschrijving Rijksdienst

Voormalige Sint-Joostkapel (sinds 1681 Lutherse Kerk). ZAALKERK met driezijdige koorsluiting op de hoek van het Groenendaal. In 1838 in neo-gotische trant verbouwd; gereconstrueerd ca. 1957. Boven de westelijke gevel uitgekraagd torentje, aangebracht bij de restauratie. Houten tongewelf. Inventaris: kansel met rijk Lod.XIV-snijwerk op het klankbord; twee koperen lezenaars; gesneden gezangborden (Lod.XIV); kroon; doophekken. Klokkenstoel met klok van A. van den Ghein, 1788, diam. 36,7 cm.

Orgel

Orgel met twee manualen en pedaal, gebouwd door Maarschalkerweerd & Zn. in 1899. Later gewijzigd door Slooff.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Ansichtkaart
Ansichtkaart
Ansichtkaart 1963 - WG
opname Mei 1993 © Jan Sonneveld Leidschendam
Opname 1996 © H.J. Douwes Amsterdam
Mei 2014
Foto:A.E.v.Kooten, Ermelo (2016)
Foto:A.E.v.Kooten, Ermelo (2016)
Foto:A.E.v.Kooten, Ermelo (2016)
Ansichtkaart
Kopie van Streekarchief Midden-Holland. St.Joostkapel-Zwaan op de torenspits 18-05-2021.
Kopie van Streekarchief Midden-Holland.De letters verwijzen naar de 95 stellingen van Luther. . Elke letter staat voor de beginletter van één stelling 09-02-2023.