Heerlen, Beersdalweg 62 - Antonius van Padua

Algemene gegevens
Genootschap :	Rooms Katholieke Kerk
Gemeente :	Heerlen
Plaats :	Heerlen
Adres :	Beersdalweg 62
Provincie :	Limburg
Jaar ingebruikname :	1929
Huidige bestemming :	kerk
Naam kerk :	Anthonius van Padua
Architect :	Peutz, F.P.J.
Monument-status :	Rijksmonument
Inventarisatienummer :	12867

Geschiedenis

Met klooster, paters Fransiscanen.

Inleiding

ROOMS-KATHOLIEKE KERK ter ere van Sint Antonius van Padua, gebouwd in 1929 naar een ontwerp van architect F.P.J. Peutz. De bouwstijl van de kerk is traditionalistisch met invloed van de Neo-Gotiek. De kerk is aan de rechterzijde verbonden met het klooster van de Franciscanen. De kerk werd gebouwd voor de geestelijke verzorging van de mijnwerkers in de Huskenskolonie. Deze kolonie is inmiddels afgebroken.

Met het oog op gevaar voor mijnscheuren werden ijzeren kapspanten toegepast in plaats van houten spanten.

Beeld links naast de entree van de kerk is afkomstig van de Sint Franciscus van Assisië-kerk aan de Laanderstraat in Heerlen.

Omschrijving

Eenbeukig halfvrijstaand kerkgebouw. Haaks op de linkerzijgevel en de rechterzijgevel ter hoogte van de absis een aanbouw van een kinderkapel. Kerkgebouw aan de rechterzijde verbonden met kloostergebouw der Franciscanen.

Het toegepaste bouwmateriaal is baksteen. Verspringende zadeldaken gedekt met Hollandse pannen.

Dak ter hoogte van de absis bekroond met slanke vieringstoren en voorzien van ramen met bladlancetten. Klokkenstoel met gelui bestaande uit twee klokken van onbekende gieters, diam. resp. 70 cm en 79 cm.

Vooruitspringend INGANGSPORTAAL met trapsgewijs terugspringend spitsboogvormig metselwerk. Frontgevel van portaal met schouderstukken, en topgevel met sluitsteen in kunststeen. Drie toegangstreden in baksteen. In dit portaal vier rechthoekige houten deuren met kleine panelen, waarvan twee deuren in de zijwanden. Twee toegangsdeuren terugliggend en met omlijsting in hardsteen en gescheiden door sculptuur in hardsteen met een voorstelling van Sint Antonius vervaardigd door Charles Vos. Aan de bovenzijde van deze twee deuren in timpaan eveneens een sculptuur in hardsteen met een voorstelling van Christus. Muren rond de entree bekleedt met platen hardsteen. Portaal met plafond met baksteen kruisribgewelf. Aan weerszijden van de toegang en in de zijgevels van het portaal smalle hoge venstertjes.

Aan bovenzijde van het portaal in de topgevel van het middenschip een rond glas-in-lood venster.

ZIJGEVELS van de kerk tellen zes venstertraveeën gescheiden door lisenen in baksteen. In elke travee een driedelig glas-in-lood venster met een stompe spitsboogvorm. Onder de dakrand een bloktand versiering in baksteen.

De zijgevels van de twee kinderkapellen tellen drie venstertraveeën. In elke travee drie rechthoekige glas-in-lood vensters. Aan de benedenzijde van de vensters afgeschuind metselwerk.

In de kopgevel van de kinderkapel aan de linkerzijde van de absis een rechthoekige houten deur met aan de bovenzijde een spitsboogvormige nis met hierin gekleurd ceramiek met een voorstelling van Sint Barbara, patrones van de mijnwerkers. In de kopgevel van de kinderkapel aan de rechterzijde van de absis een spitsboogvormige nis aan de bovenzijde van de deur met hierin gekleurd ceramiek met een voorstelling van Sint Bernardus. Aan de bovenzijde van de deur een rond glas-in-lood venster.

Kopgevel van beide kinderkapellen met schouderstukken en topgevelbekroning in kunststeen.

Het absisgedeelte bezit een hoger dak bekroond met torentje. In de zijgevels van dit gedeelte, boven de kinderkapellen een groot glas-in-lood venster met baksteen tracering en met een stompe spitsboogvorm. De venstertracering heeft een bloem/blad-vorm.

Aan de achterzijde van de absis een uitbouw met schuin dak. In de oksel van deze uitbouw en de kinderkapel aan de linkerzijde een kleine sacristie-ruimte met lessenaarsdak. Dak van sacristie-ruimte verdiept gelegen. Sacristieruimte met rechthoekige houten deur met aan weerszijden een rechthoekig venster met tralies. In de oksel van deze uitbouw en de kinderkapel aan de rechterzijde een uitbouw met lessenaarsdak met hierin de verwarmingsketel.

Van het INTERIEUR zijn onder meer van belang: kerkvloer met leisteen tegels; spits toelopend houten plafond rustend op stalen balken, op deze stalen balken schilderingen van Charles Eijck met voorstellingen van engelen. Vensters in de zijgevels gebrandschilderd door Charles Eyck. Tegen de zijgevels veertien kruiswegstaties in verglaasde keramiek vervaardigd door Charles Vos. Altaarvloer van omstreeks 1970. Vóór het altaargedeelte een grote spitsboog in baksteen ; altaargedeelte met kruisribgewelf; achter het altaar een muurschildering door Charles Eyck. Hoofdaltaar en beide zij-altaren in grijs-bruine marmer. Hoofd-altaar met hierop een tabernakel en kruis in koper, en koperen kandelaars. Maria-altaar aan de linkerzijde met hierop een beeld in keramisch materiaal.

Aan het plafond ter hoogte van het hoofd-altaar een afbeelding van Maria op een houten paneel met hieromheen een stralenkrans in hout. In de zijgevels van het hogere altaargedeelte twee grote glas-in-lood vensters met aan de linkerzijde een Christusraam en aan de rechterzijde een Maria-raam. Beide vensters naar een ontwerp van Charles Eyck.

In de voormalige kinderkapellen aan de linker- en rechterzijde van het altaar in beide zijgevels negen glas-in-lood vensters naar een ontwerp van glazenier René Smeets. In de achterwand een rond glas-in-lood venster naar een ontwerp van René Smeets. Vloer in deze ruimten van omstreeks 1970. Het oxaal rust op een drietal spitsbogen in baksteen. Onder het oxaal aan de linkerzijde een Barbara-beeld van Charles Vos. In de baksteen balustrade van het oxaal op de hoeken aan beide zijden een sculptuur in steen van Charles Vos. Onder het oxaal een tweetal beelden in keramiek van Charles Vos. Boven het oxaal een rond glas-in-lood venster van glazenier Hub Levigne van omstreeks 1950.

De doopkapel rechtsachter in de kerk door smeedijzeren hek afgescheiden van kerkruimte. In de doopkapel een doopvont met kuip in bruine marmer en met koperen deksel. Achter de doopvont aan de wand een Calvariegroep in keramisch materiaal.

De oorspronkelijke doopkapel bevond zich in een ruimte tussen kerk en klooster bij de verbindingsgang. Deze ruimte is thans niet meer als zodanig in gebruik.

Waardering

Het kerkgebouw is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke en typologische ontwikkeling.

Het kerkgebouw met klooster bezit architectuurhistorische waarde vanwege het bijzonder belang voor de geschiedenis van de architectuur, als voorbeeld van een "Gesamtkunstwerk" binnen het oeuvre van architect F.P.J. Peutz, wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp en de ornamentiek. Ensemblewaarde ontleent het kerkgebouw aan de situering: aan de rechterzijde verbonden met het klooster van de Franciscanen en in de directe nabijheid van de voormalige mijnwerkerskolonie Husken, welke inmiddels is afgebroken, en daarmee van belang voor het aanzien van dit deel van de gemeente Heerlen. Het kerkgebouw is van algemeen belang wegens de architectonische gaafheid van het exterieur en een het interieur; vanwege de belangwekkende inrichting met werk van een keur van Limburgse kunstenaars o.a. Ch. Eyck, Ch. Vos, R. Smeets en H. Levigne; en de hoge mate van architectuurhistorische zeldzaamheid.

Algemene gegevens
Genootschap :	RK klooster
Gemeente :	Heerlen
Plaats :	Heerlen
Adres :	Beersdalweg 64
Provincie :	Limburg
Jaar ingebruikname :	1929
Huidige bestemming :	kerk
Naam kerk :	Anthonius van Padua
Architect :	Peutz, F.P.J.
Monument-status :	Rijksmonument

Inleiding Klooster

In 1929 in de stijl van het Traditionalisme gebouwd KLOOSTER ter ere van Sint Antonius van Padua. In het klooster is tevens een pastorie ondergebracht. Klooster en pastorie zijn gebouwd naar een ontwerp van architect F.P.J. Peutz.

Het klooster is tegen de rechterzijgevel van de kerk ter ere van Sint Antonius van Padua gebouwd.

Aan de binnenplaatszijde van het klooster is een aanbouw in een bouwlaag met plat dak gerealiseerd. Deze aanbouw is uitgesloten van bescherming. De aanbouw aan de rechterzijgevel in een bouwlaag met zadeldak is eveneens uitgesloten van bescherming. Dit geldt eveneens voor de aanbouw met plat dak aan de achtergevel.

Omschrijving Klooster

Kloostergebouw op L-vormige plattegrond. Samen met het middenschip en de rechter kruisarm van de kerk vormt het klooster een carré-vormig gebouw rond een kleine binnenplaats.

Het kloostergebouw telt twee bouwlagen en een dakverdieping. Zadeldaken met Hollandse pannen. Dakvensters van omstreeks 1990. (...) houten vensters en deuren. In de frontgevel vensters met kunststof kozijnen. Het toegepaste bouwmateriaal is baksteen en kunststeen.

Rechterdeel FRONTGEVEL vooruitspringend en uitlopend in een topgevel. Topgevel met kunststenen schouderstukken en sluitsteen, en vlechtingen als muurafdekking.

In linkerdeel van vooruitspringend geveldeel een portiek met aan twee zijden een spitsboogvormige toegang. Rechthoekige houten toegangsdeur met aan weerszijden en aan bovenzijde smalle vensters met kleine glazen bouwstenen. Venstertje aan bovenzijde in een trap-vorm.

Aan de rechterzijde van de entree een klein smal venster en in de topgevel twee smalle hoge vensters. Venster met baksteen dorpelstenen en strek.

In de RECHTERZIJGEVEL vensters met houten kozijnen en met authentieke roedeverdeling. Aan het middendeel van de rechterzijgevel in de eerste bouwlaag een aanbouw in een bouwlaag met een zadeldak met Hollandse pannen. Aan de ACHTERGEVEL van de kloostervleugel een aanbouw van omstreeks 1980in een bouwlaag met plat dak.

In de achtergevel kunststof vensterkozijnen.

Achtergevel uitlopend in een topgevel met kunststenen schouderstukken en sluitsteen.

Achtergevel van kloostervleugel en de rechterkruisarm van de kerk met elkaar verbonden door een kloostergang in een bouwlaag met plat dak.

Van het INTERIEUR van het klooster is het volgende van belang.

Ontvangsthal met tegelvloer met rode en zwarte tegels. Authentieke voordeur met rondom venstertjes met gekleurde glazen bouwstenen.

Waardering Klooster

Het kloostergebouw is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke en typologische ontwikkeling.

Het kloostergebouw met kerk bezit architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een "Gesamtkunstwerk" binnen oeuvre van architect F.P.J. Peutz. Ensemblewaarde ontleent het kloostergebouw aan de situering: aan de linkerzijde verbonden met de kerk ter ere van Sint Antonius van Padua en in de directe nabijheid van de voormalige mijnwerkerskolonie Husken, welke inmiddels is afgebroken, en daarmee van belang voor het aanzien van dit deel van de gemeente Heerlen.