Handelingen

Hoofdpagina

Uit Reliwiki

Versie door JvN (overleg | bijdragen) op 8 nov 2023 om 07:30 (correctie)

Welkom bij Reliwiki

Reliwiki, de Nederlandse database over religieuze gebouwen, is gemaakt en wordt steeds verder aangevuld en verbeterd door gebruikers zoals u. Ruim 2.050 gebruikers hebben zich al aangemeld en samen hebben ze meer dan 118.000 foto's geüpload! En toch zijn er nog gebouwen met weinig informatie. Voeg uw informatie en foto’s gemakkelijk toe en draag zo bij aan de kennis van en waardering voor religieuze gebouwen.

Steun Reliwiki! Voor de hosting en het onderhoud van deze site die gerund wordt door vrijwilligers is geld nodig. Ondersteun Reliwiki met uw bijdrage op NL86 TRIO 0198 3859 94 (Triodos Bank) ten name van Stichting Reliwiki. Uw schenking is fiscaal aftrekbaar. Doe het vandaag nog en houd Reliwiki en al haar data toegankelijk voor iedereen!

Nieuwsberichten

Graffiti in Groninger kerken onderzocht

Bij een bezoek aan een kerk zal je oog er niet op vallen: graffiti. Maar als je er eenmaal op gaat letten dan ontdek je het overal. Ingekraste tekeningen in muren en balken, soms verborgen achter spinnenwebben. Volgens landschapshistoricus Laura Ietswaart is het de moeite waard om er in een kerk naar op zoek te gaan, omdat het veel zegt over de mensen die de kerk bouwden en er naartoe gingen.

Ietswaart heeft onderzoek gedaan in oude Groninger kerken en heeft hier meer dan 900 stuks graffiti genoteerd. Ze onderscheidde drie hoofdgroepen: constructie graffiti als gevolg van de bouw en inrichting van de kerk, institutionele en administratieve graffiti door geestelijken en mensen werkzaam in de kerk. De grootste groep vormt de bezoekersgraffiti. Heel bijzonder was de vondst van graffiti in de Ludgerkerk in Garnwerd, waar twee panelen met gedichten gevonden zijn. Ietswaart hoopt dat haar onderzoek bijdraagt bij het inzien van de waarde van kerkgebouwen en het behoud ervan.

Boodschappen doen onder hoge bogen

De Theresiakerk aan de Apeldoornselaan in Den Haag wordt binnenkort een nieuwe vestiging van supermarktketen Hoogvliet. De kerk, ontworpen in de stijl van de Nieuwe Haagse School, staat al ruim vijftien jaar leeg en dreigde te worden gesloopt. Nieuwbouw zou hiervoor in de plaats komen. Na protest daartegen is de ontwikkelaar met vertegenwoordigers uit de wijk gaan werken aan een nieuw plan.

Het grootste deel van het kerkgebouw en de voormalige pastorie wordt volgens het ontwerp ingenomen door een vestiging van Hoogvliet. Hiernaast zal er ruimte gecreëerd worden voor buurtbewoners om elkaar te ontmoeten. Er zal zoveel mogelijk worden gestreefd naar het behoud van de bestaande historische elementen in de Theresiakerk, zoals het glas in lood, bijzondere metselwerkverbanden, gewelven en kolommen. Een bijeenkomst over het voorlopig ontwerp wordt binnenkort gepresenteerd bij een inloopbijeenkomst.

'Fashion for God' nieuwe tentoonstelling Museum Catharijneconvent

Reis terug in de tijd naar de Republiek van de zeventiende en achttiende eeuw, toen katholieken niet meer in het openbaar mochten samenkomen. Achter de gesloten deuren van schuilkerken trokken ze alles uit de kast om toch hun geloof uit te dragen. Rijkversierde kerkelijke gewaden werden uitingen van stil verzet, maar ook van de eigen agenda van de vrouwelijke makers. De voorgangers droegen ‘fashion for god’; dé manier om in tijden van verdrukking toch de eigen identiteit uit te stralen.

Na uitvoerig onderzoek kan Museum Catharijneconvent het fascinerende verhaal vertellen dat schuilgaat achter deze unieke kunstwerken. Een verhaal met vrouwen in een bepalende rol; als makers én als schenkers. Meer informatie is te vinden op de website.

Middeleeuwse scheepslading terug gevonden

Tijdens booronderzoek in Almere Pampus hebben archeologen een middeleeuws houten kerkkapconstructie opgespoord. Het gaat om een ‘bouwpakket’ van minstens tachtig balken die samen een kap vormen van circa 9 bij 22 meter. Vermoedelijk was het in de 15e eeuw over het water onderweg naar Franeker, maar is de lading tijdens de reis van boord gevallen of met het schip vergaan. De onderdelen van de middeleeuwse kerkkap waren in de jaren ’80 al ontdekt tijdens archeologische opgravingen van scheepswrakken op het kavel in Almere. De balken werden toen herbegraven om uitdroging van het hout te voorkomen, maar de exacte locatie van de herbegraving is niet goed bewaard gebleven.

Op basis van oude luchtfoto’s, overzichtstekeningen en beschrijvingen van de toenmalige archeologen werd de vermoedelijke verblijfplaats in kaart gebracht en werd booronderzoek verricht. Daarbij werd al snel op plastic en hout gestuit, precies zoals verwacht. Op oude foto’s was al te zien dat de kerkkap was herbegraven en afgedekt met landbouwplastic. Het is uniek om een houten kerkkap als scheepslading in zijn geheel terug te vinden. De gemeente laat aanvullend onderzoek doen om de precieze datering van het hout te kunnen bepalen en meer duidelijkheid te krijgen over het schip waarmee het vervoerd werd.

Amsterdamse Obrechtsjoel na twee jaar heropend

Twee jaar duurde de restauratie, maar nu is de Raw Aron Schuster Synagoge in Amsterdam-Zuid eindelijk weer formeel in gebruik. Deze synagoge, in de volksmond ook wel bekend als de Obrechtsjoel, was toe aan een uitvoerige renovatie. Door zijn hoekige, sobere en kubistische karakter, maakt het gebouw een gesloten uitstraling. Ramen konden niet open, vluchtwegen waren niet op orde en de akoestiek was dramatisch voor het gesproken woord. Daarnaast was het metsel- en voegwerk op diverse plekken verweerd en beschadigd. Het gebouw technisch op orde brengen was dus hard nodig.

De renovatie ging in april 2023 van start. Hierna zijn het dak en de plafondisolatie sterk verbeterd en is in de kelder een nieuwe luchtbehandelingsinstallatie toegevoegd die verse lucht injecteert. 200 vierkante meter geluiddempend materiaal moet het geluid minder laten kaatsen. Het meest in het oog springend is de aanpak van het gebrandschilderde glas; dat werd overal gereinigd en nagelopen op breukjes, die hersteld zijn. Als de staat erg slecht was, dan werden de panelen uitgenomen en in het atelier van de glazenier volledig uit elkaar gehaald en opnieuw verlood.

De Obrechtsjoel is het meesterwerk van de orthodox-Joodse architect Harry Elte. Hij liet zich inspireren door Frank Lloyd Wright, wat te zien is aan de compositie van baksteen volumes, een sterk uitkragende dakrand en het gesloten karakter van het gebouw. Het interieur vertoont echter weer invloeden van de Amsterdamse School en Elte’s leermeester Hendrik Berlage. Het gebouw is aangewezen als rijksmonument. Architect Berend van der Lans en bestuurslid van de RAS Synagoge Paula Blocq, namen gezamenlijk naar aanleiding van de renovatie initiatief tot een publicatie over de Obrechtsjoel. Daarmee wilden ze onder andere het prachtige gebouw ‘vastleggen’, maar ook de architect Elte meer onder de aandacht brengen.

Nieuw op Reliwiki? Aan de slag

Start uw avontuur met Reliwiki - het is makkelijk en leuk:

Sponsoren

Reliwiki ontvangt een financiële bijdrage voor het instandhouden van de website van:

BOEilogonieuw.jpg Vrienden Van BOEi logo.jpg Vriendenloterij.jpg

Leegstandsmeldingen

Heeft u meldingen over leegstand en/of {aankomende) sluiting van religieuze gebouwen? Wij zien ze graag tegemoet via e-mail
Een overzicht van welke kerken (mogelijk) gaan sluiten of inmiddels gesloten zijn vindt u hier

ANBI-status

Reliwiki is een stichting met ANBI-status. Onze gegevens vindt u hier.

Met dank aan

BOEi Stichting BHRE
Rijksoverheid Restauratiefonds
Donatus Verzekeringen Prins Bernhard Cultuurfonds
Provincie Gelderland Provincie Noord-Brabant

Interessante links

Naast Reliwiki zijn er veel andere sites over religieuze objecten. Zie bijv. deze lijst

Overzichten

Contact

Contact maken met Reliwiki? Stuur eene-mail. We reageren zo spoedig mogelijk. Meer weten over het ontstaan en het doel van Reliwiki en over het Strategisch Plan voor het Religieus Erfgoed? Klik hier.

Facebook logo.png

Reliwiki op Facebook

Facebook logo.png

De groep Nederlands religieus erfgoed op facebook