Brontekst bekijken van Koewacht, Kerkplein 2 - Sint Philippus en Jacobuskerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Gemeentelijk monument]]
[[Categorie:RK]]
[[Categorie:Koewacht]]
[[Categorie:Gemeente Terneuzen]]
[[Categorie:Provincie Zeeland]]
[[Categorie:Bisdom Breda]]
[[Categorie:Wolter te Riele (1867 - 1937)]]

{{#display_map:51.22720,3.97622|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Sint Philippus en Jacobuskerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rooms Katholieke Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Zeeland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Terneuzen
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Koewacht
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Kerkplein 2
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 4576AS
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sonneveld-index:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 06564
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1922
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Wolter te Riele (1867 - 1937)
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeentelijk monument
|}

== Geschiedenis ==
[[Afbeelding:Koewacht HH Philippus en Jacobus- Kerken in het Bisdom Breda-Ton van Nijnatten Buijten en Schipperheijn B.V., Drukkerij.jpg|thumb|250px|Plattegrond. Bron: Kerken in het Bisdom Breda, Auteur: Ton van Nijnatten. Uitgeverij: Buijten en Schipperheijn B.V. juni 2004.]]
Karakteristiek, en dus interessant, kerkgebouw van architect Wolter te Riele (1867 - 1937). De driebeukige hallenkerk met terzijde staande toren bij het koor toont, zowel in de centraliserende plattegrond als in de opzet, gelijkenis met de eveneens door Wolter te Riele (1867 - 1937) ontworpen r.-k. St. Gertrudiskerk in Utrecht uit dezelfde periode.
==== Geschiedenis vervolg ====

Na de Tachtigjarige Oorlog mocht de Rooms-Katholieke godsdienst in de Republiek niet openlijk worden beleden. De katholieken moesten daarvoor naar de kapellen in het Spaans gebied (het huidige België). Op (Belgisch) Koewacht is in 1687 ook een kapel opgericht op de plaats van het dan reeds geslechte ‘fort van den Coewacht’; later is de kapel vervangen door een kerk. Tot in de Eerste Wereldoorlog (1915) zijn de katholieken van Nederlands Koewacht naar de kerk op Belgisch Koewacht gegaan. Toen de Duitse bezetters de grens met prikkeldraad (onder stroom) afsloten (België was bezet en Nederland was neutraal en bleef buiten de oorlog), werd op Nederlands Koewacht een [[Koewacht, Kerkplein 2 - Philippus en Jacobus (1916 - 1922)|houten noodkerk]] gebouwd die in 1921/1922 is vervangen door de [[Koewacht, Kerkplein 2 - Sint Philippus en Jacobuskerk|huidige kerk.]]

== Gebouwomschrijving SKKN == 
Deze alinea staat ook bij, en gaat voornamelijk over, de Vlaamse kerk in Koewacht-Moerbeke.

'''In 1713 gebouwd op Belgisch grondgebied''' met behulp van gelden, door Nederlanders bijeengebracht. Door Mgr. Phillippus van der Voet, de bisschop van Gent, op 17 febr. 1714 gewijd. In 1850 vergroot met aanbouw van een driebeukig schip en een koor in waterstaatsstijl. Tijdens de oorlogsperikelen in België gedurende de Eerste Wereldoorlog kon van kerkgang geen sprake meer zijn. '''Op Nederlands grondgebied''' werd toen een [[Koewacht, Kerkplein 2 - Philippus en Jacobus (1916 - 1922)|'''houten noodkerk''']] in gebruik gesteld. De kerkgoederen uit de oorspronkelijke kerk werden echter wel meegenomen. De voorwerpen op deze lijst zijn merendeels uit die periode afkomstig. In 1922 is op die plaats een [[Koewacht, Kerkplein 2 - Sint Philippus en Jacobuskerk|nieuwe kerk]] gebouwd. Pastoor M.J. Swagemakers was de bouwpastoor. De architect Wolter te Riele, aannemers Gebr. v.d. Heijden uit Maurik, uitvoerder Lambertus Boon uit Apeldoorn. '''De kerk op Belgisch grondgebied is nog steeds in gebruik'''.

== Recente geschiedenis ==
De bisschop van Breda heeft in 2015 besloten dat de kerk open mag blijven, net als die in Hulst, Kloosterzande en Clinge. De basiliek in Hulst is de enige die als volwaardige parochiekerk zal doorgaan. De kerken in Graauw, Sint Jansteen, Stoppeldijk (Vogelwaarde) en Terhole gaan dicht. Daarmee neemt de bisschop het advies van de parochie Heilige Maria Sterre der Zee over.

Er is een Stichting opgericht voor het behoud en onderhoud van de kerk.

==Orgel==
Het orgel is gebouwd door Cornelis Rogier in 1884 voor de Rectoraatskerk Sint Jozef te Bergen op Zoom. Rogier maakte gebruik van een oudere kas (waarschijnlijk rond de periode van 1780 en ouder pijpwerk). In 1930 is het orgel in de R.K. kerk van Koewacht geplaatst. Daar staat het op de vloer, aan het eind van de rechter zijbeuk. 

[[Afbeelding:06564 Koewacht RK. Phillipus Jacobus 1922 Kerkplein 22 Zld. opname 28-06-1982 foto. Job van Nes Zaandam (1).jpg|thumb|300px|opname 28-06-1982 © JvN]]
[[Afbeelding:06564 Koewacht RK. Phillipus Jacobus 1922 Kerkplein 22 Zld. opname 28-06-1982 foto. Job van Nes Zaandam (2).jpg|thumb|200px|opname 28-06-1982 © JvN]]

==In de media==
* Uit '''BN De Stem'''  28 april 2014
HULST - Acht kerken van de Oost-Zeeuws-Vlaamse parochie H. Maria Sterre der Zee sluiten volgend jaar juli de deuren voor eucharistievieringen. Die kerken staan in de kernen Koewacht, Graauw, Heikant, Sint Jansteen, Stoppeldijk, Lamswaarde, Nieuw-Namen en Terhole.
De Basiliek in Hulst en de kerk in Kloosterzande blijven open voor de erediensten. De kerken in Boschkapelle, Clinge en Hengstdijk krijgen de status van kapel.
* Uit ''' Omroepzeeland.nl ''' d.d.  12 juli 2014
KOEWACHT - Parochianen in Koewacht komen in actie om de kerk open te houden. Komend jaar wil de parochie H. Maria Sterre der Zee acht kerken sluiten in Oost-Zeeuws-Vlaanderen, maar met de sluiting van de Sint-Philippus en Jacobuskerk in Koewacht is George van der Sijpt het niet eens. "We vinden het te gek voor woorden."
*  Uit ''' Omroepzeeland.nl ''' d.d. 7 december 2014
De parochie besloot begin dit jaar dat acht van de dertien kerken in Oost-Zeeuws-Vlaanderen dicht moeten. Dat zou nodig zijn vanwege een tekort aan priesters en financiële middelen. Maar de parochianen in Koewacht waren het daar niet mee eens, verenigd in Kerkbelang Koewacht kwamen ze in actie voor het behoud van de kerk. Kerkbelang Koewacht diende daarom een plan in met daarin verschillende, nieuwe activiteiten om meer mensen de kerk in te krijgen. Eén van die activiteiten is een Poolse kerkdienst voor de Poolse gemeenschap in Zeeuws-Vlaanderen. Zaterdagavond was de eerste en die bleek een groot succes.
De kerk krijgt een proeftijd van twee jaar en volgens George van der Sijpt van Kerkbelang Koewacht moet de bisschop nog definitief beslissen. De Poolse kerkdienst krijgt ook een vervolg: de komende vier maanden zal er iedere maand een Poolse kerkdienst in Koewacht zijn.

==Externe links==
* {{Wikipedia2|Sint-Filippus_en_Jacobuskerk_(Koewacht,_Nederland)}}
* {{Wikimedia|Sint_Philippus_en_Jacobuskerk,_Koewacht}}
* {{Wikidata|Q56247083}}

== Afbeeldingen==
====Exterieur====
<gallery>
Afbeelding:Koewacht R.K.Kerk.jpg
Afbeelding:Koewacht R.K.Kerk Zee. (4).jpg
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus 1922.jpg|Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (18).jpg|Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (19).jpg|Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (21).jpg|Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (22).jpg|Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (23).jpg|Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus.jpg|Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:06564 Koewacht, H.H. Philippus en Jacobus 1922 Kerkplein 2 Zld. opname 16-08-2005 foto. Herman Wesselink Amsterdam. (1).JPG|opname 16-08-2005  © H.W.
Afbeelding:06564 Koewacht, H.H. Philippus en Jacobus 1922 Kerkplein 2 Zld. opname 16-08-2005 foto. Herman Wesselink Amsterdam. (2).JPG|opname 16-08-2005  © H.W.
Afbeelding:06564 Koewacht, H.H. Philippus en Jacobus 1922 Kerkplein 2 Zld. opname 16-08-2005 foto. Herman Wesselink Amsterdam. (3).JPG|opname 16-08-2005  © H.W.
</gallery>

====Interieur====
<gallery>
Afbeelding:Koewacht R.K.Kerk Zee (2).jpg
Afbeelding:Koewacht R.K.Kerk Zee (3).jpg
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (15).jpg|Informatie van de kerk  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (16).jpg|Informatie van de kerk 2  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (3).jpg|Interieur  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (6).jpg|Koororgel  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (10).jpg|Kansel  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (8).jpg|Avondmaalstafel  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (9).jpg|Lezenaar  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (14).jpg|Paaskaars  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (7).jpg|Lezenaar met Paaskaars en kandelaar  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (13).jpg|Doopvont  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (11).jpg|Koor  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (4).jpg|Altaar  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (12).jpg|Ramen  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (5).jpg|Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht kerkpl.2-H.H.Philippus en Jacobus (20).jpg|Monument op begraafplaats  Monumentendag 12-09-2009
Afbeelding:Koewacht RK 001.jpg‎
Afbeelding:Koewacht RK 003.jpg‎
Afbeelding:Koewacht RK 004.jpg‎
Afbeelding:Koewacht RK 005.jpg
Afbeelding:Koewacht RK 006.jpg‎
Afbeelding:Koewacht RK 007.jpg‎
</gallery>