Krewerd, Kerkpad 8 - Mariakerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Mariakerk
Genootschap:	PKN Ned. Hervormd
Provincie:	Groningen
Gemeente:	Eemsdelta
Plaats:	Krewerd
Adres:	Kerkpad 8
Postcode:	9904PE
Sonneveld-index:	00978
Jaar ingebruikname:	13e
Architect:
Huidige bestemming:	cultureel gebruik
Monument status:	Rijksmonument 9479

Geschiedenis

Historische dorpskerk met toren. Toren 1400. De kerk is eigendom van de Stichting Oude Groninger Kerken.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Herv. Kerk en toren op verhoogd kerkhof. Eenbeukig drie traveeën diep kerkgebouw, dat ondanks zijn bescheiden afmetingen een zuiver voorbeeld is van de Groninger Romano-gotische bouwtrant. Boven een spitsboog-zone zijn de vensters van de eerste en derde travee geflankeerd door nissen met siermetselwerk. In de sluiting drielichtvensters. Jongere toren met groot spitsboogveld in de tweede geleding en traptoren tegen de noordzijde. Inwendig twee romano-gotische en in de westelijke travee een gotisch gewelf. Tussen tweede en derde travee enig in Nederland gespaard gemetseld romano-gotische oxaal, waarop houten galerij met orgel uit 1531 waarin briefpanelen; in de houten deuren die het oxaal sluiten renaissance-snijwerk en briefpanelen. 17e eeuwse preekstoel met gesneden kapstokbord en klankbord. Eenvoudig doophek. Herenbank met gesneden bekroning en hoekvullingen. Overige banken met gesneden lijsten; zes 17de eeuwse predikantszerken. Mechanisch torenuurwerk, ca. 1920.

Orgel

De Mariakerk Krewerd bezit een van de oudste nog bespeelbare orgels van Nederland, uit 1531. Andere orgels met de claim van oudste orgel zijn Alkmaar, Jan van Covelens 1511, en Oosthuizen eveneens Jan van Covelens 1521. Van het orgel van Oosthuizen wordt dit sinds de laatste restauratie in 2003 in twijfel getrokken. Het orgel van Krewerd is in 1531 gebouwd door een onbekende bouwer met gebruikmaking van 15e eeuws pijpwerk. In de loop van de tijd reparaties en aangebrachte wijzigingen: 1634 kas gedecoreerd, 1731 Nicolaas Anthoni Willembroek, 1857 Herman Eberhard Freytag, 1924 Jan Doornbos en 1975 Albert Hendrik de Graaf. Bij de laatste restauratie was Klaas Bolt adviseur. Het orgel heeft één manuaal met zeven stemmen en aangehangen pedaal. Het front van het orgel is geheel vlak, een typisch kenmerk van een gotisch orgel, de luiken zijn beschilderd met orgelpijpen.