Leek, Synagogeplein (Boveneind) - Synagoge
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam object: | Synagoge |
Genootschap: | Israëlitisch |
Provincie: | Groningen |
Gemeente: | Westerkwartier |
Plaats: | Leek |
Adres: | Synagogeplein (Boveneind) |
Postcode: | 9351AM |
Inventarisatienummer: | 00987 |
Jaar ingebruikname: | 1808 |
Architect: | |
Huidige bestemming: | gesloopt |
Monument status: | geen |
Geschiedenis
Vanaf het begin van de achttiende eeuw vestigden zich voor het eerst joden in Leek. In de tweede helft van deze eeuw nam hun aantal toe, voornamelijk door de komst van joodse marskramers en veehandelaren uit Duitsland. In 1808 werd aan het Boveneind een synagoge gebouwd, die in 1811 ingewijd werd. Precies een eeuw later verrees op dezelfde plek een nieuwe synagoge. Ook in het naburige Roden hielden in de veertiger jaren van de negentiende eeuw twee families thuis godsdienstoefeningen.
Buiten gebruik, later groentewinkel, 1980 gesloopt.
Het Joodse schooltje (de Sjoel) - Samuel Leviestraat - is wat nu nog over is van de vroegere synagoge. Het is ook een herdenkingsgebouwtje vanwege de Joden die zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog.
In de media
- Uit Rotterdamsch Nieuwsblad, 8 Maart 1911.
Te Leek is door eendrachtige samenwerking der Gemeenteleden de oude bouwvallige synagoge door een nieuw kerkgebouw vervangen. Het gebouw is eenvoudig en niet groot, maar het is een uiterst smaakvol en practisch product van nieuwe bouwkunst. Zondag is deze kerk met eenige ceremoniën in gebruik genomen.
Het gebouwtje op de foto's hieronder staat aan de Samuël Leviestraat 10 en is gebouwd in 1996.