Brontekst bekijken van Nijmegen, Prins Hendrikstraat 79 - Evangelisch Lutherse Kerk

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:PKNEL]]
[[Categorie:Nijmegen]]
[[Categorie:Gemeente Nijmegen]]
[[Categorie:Provincie Gelderland]]

{{#display_map: Prins Hendrikstraat 79 Nijmegen, Netherlands|type=hybrid}}

{{infobox kerk 
 | provincie          = Gelderland
 | gemeente           = Nijmegen
 | plaats             = Nijmegen
 | adres              = Prins Hendrikstraat 79
 | postcode          = 6521AX
 | bouwjaar           = 1898
 | oorspronkelijke_bestemming = Nederlands Hervormde kapel
 | huidige_bestemming = Evangelisch-Lutherse Kerk 
 | architect          = Semmelink, D.
 | monumentstatus     = Rijksmonument (orgel) {{Rijksmonument|476729}}
 | idnr               = 11941
 }}

==Geschiedenis==
Interessant neogotisch gebouw met torentje. Buiten gebruik als Nederlands Hervormde Kapel in 1924, sindsdien Evangelisch-Lutherse Kerk (ELK).
* 2021 - Kerk gaat in de verkoop, ondanks protesten.

==Monumentomschrijving Rijksdienst==
Lutherse kerk, VANWEGE het van oorsprong eenklaviers ORGEL, in 1756 gemaakt door M. van Deventer te Nijmegen. In 1781 hersteld door A.F.G.Heyneman. In 1940 omgebouwd door G. van Leeuwen te Leiderdorp tot een tweeklaviers orgel met vrijstaande speeltafel en elektrische tractuur. Firma van Eeken heeft het orgel gerestaureerd in 2008, in 2013 kon het orgel weer in gebruik genomen worden.Gedurende de restauratieperiode heeft men gebruik gemaakt van een tijdelijk orgel van firma Pels.

== Gebouwomschrijving SKKN ==
Aanvankelijk gebruikte men te Nijmegen huiskerken, maar in 1670 werd de kapel van het Sint Nicolaas Gasthuis aangekocht en in gebruik genomen. In 1924 werd een nieuwe kerk ingericht, een onder architectuur van H. Rauch verbouwd Evangelisatielokaal van de Vereeniging Daalsche Weg (oorspronkelijk 1898, ontworpen door ene Semmerlink). In 1929 werd hierbij bovendien een toren gebouwd, met als windwijzer een zwaan. 

== In de media ==
; Uit ''Het Vaderland'', 23 September 1924.

De Luthersche gemeente te Nijmegen zal Zondag 28 Sept. haar nieuwe kerkgebouw aan de Prins Hendrikstraat hoek Jacob Canisstraat in gebruik nemen. De vorige maand heeft in het oude kerkgebouw aan de Grootestraat, dat van 1670 af de gemeente heeft gediend en waaraan een stuk Nijmeegsche geschiedenis en traditie verbonden is, de laatste godsdienstoefening plaats gehad. Het nieuwe kerkgebouw zal worden geopend met een inwijdingsdienst, welke zal worden geleid door ds. J. Schröder, den eersten der Hollandsche predikanten van de gemeente, en ds. J. Scharten, den tegenwoordigen predikant.

==Orgel==
In de jaren 1756-1758 bouwde Matthijs van Deventer een nieuw orgel voor de Lutherse Kerk aan de Grotestraat in Nijmegen. Van Deventer overleed voor de voltooiing van het orgel, dat waarschijnlijk werd voltooid door zijn zoon Sweer van Deventer. Het orgel is in 1781 door Antonius Heyneman gereviseerd, waarbij veel zaken werden verbeterd. Ook is het pijpwerk gedeeltelijk vernieuwd. In 1836 werkte A.A. Kuerten aan het orgel. Daarbij is mogelijk de Quintadena 8' veranderd in een Bourdon 16', en werd de Cornet verwijderd.
De klaviatuur werd in 1910 vernieuwd door Van Druten. De oude spaanbalgen verving J. H. van den Brink door een nieuwe magazijnbalg in 1917. Het orgel was verder tot deze tijd in redelijk oorspronkelijke staat bewaard gebleven.
In 1924 werd de oude kerk afgestoten. Men nam het huidige gebouw in gebruik. Dit gebouw dateert van 1898 en was oorspronkelijk eigendom van de Nederlands Hervormde Gemeente, die het als verenigingsgebouw gebruikte. Het orgel is door de firma De Koff overgeplaatst. Zij vervingen daarbij de Viola di Gamba door een nieuwe, met aanvulling van het klein octaaf, en vervingen de Trompet door een Hobo.
Ingrijpend was de verbouwing van 1940 door Gerrit van Leeuwen. Zij wijzigden de opbouw totaal. Het orgel kreeg pneumatische tractuur, nieuwe kegelladen, twee manualen en een vrij pedaal. Ook werd het pijpwerk ingekort om het orgel hoger te intoneren. Een groot deel van het oude pijpwerk was nog wel in het orgel gebruikt.
In 2008 is gestart met de voorbereiding van een restauratie door Henk van Eeken onder advies van Jan Jongepier, later vervangen door Aart van Beek. Het is de bedoeling het terug te brengen in de toestand van 1781. Begin februari 2011 is het orgel gedemonteerd en overgeplaatst naar de werkplaats. Vanaf 2012 was Harald Vogel betrokken als adviseur. De restauratie is in 2013 voltooid. Op 27 oktober 2013 werd het orgel weer in gebruik genomen met een bespeling door Joost Langeveld in samenwerking met Heiko ter Schegget, blokfluit.
* (Bron:[http://orgbase.nl/scripts/ogb.exe?database=ob2&%250=1002750&LGE=EN&LIJST=lang Orgeldatabase])

==Externe links==
* {{Wikipedia|Lutherse_Kerk_(Nijmegen)}}
* [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Lutherse_Kerk_(Nijmegen) Meer afbeeldingen op Wikimedia]

== Afbeeldingen ==
====Exterieur====
<gallery>
Afbeelding:Nijmegen Evan Luth tijdelijk 005.jpg
Afbeelding:Nijmegen PKN Evangelisch-Lutherse kerk.jpg
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0358.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0359.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0360.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0361.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0362.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0363.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0364.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0365.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0366.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0367.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0368.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0369.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0370.jpg|opn. JvN 06-01-2013
Bestand:Nijmegen.Lutherse Kerk.6 jan.2013.©JvN.0371.jpg|opn. JvN 06-01-2013
</gallery>

====Interieur====
<gallery>
Bestand:Nijmegen Evang Luth 002.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 004.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 005.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 009.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 010.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 014.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 015.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 018.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 019.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 020.jpg 
Bestand:Nijmegen Evang Luth 022.jpg
Bestand:Nijmegen Evang Luth 023.jpg 
Bestand:Nijmegen Evang Luth 027.jpg
</gallery>

====Interieur ten tijde van restauratie 2008 - 2013, met tijdelijk orgel====
<gallery>
Afbeelding:Nijmegen Evan Luth tijdelijk 002.jpg‎
Afbeelding:Nijmegen Evan Luth tijdelijk 003.jpg‎
Afbeelding:Nijmegen Evan Luth tijdelijk 004.jpg
</gallery>