Brontekst bekijken van Oudebildtzijl, Dominee Schuilingstraat 6 - Julianakerk (1806 - 1997)

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:DBF]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:Buiten Gebruik]]
[[Categorie:Oudebildtzijl]]
[[Categorie:Gemeente  Waadhoeke]]
[[Categorie:Provincie Friesland]]


{{#display_map: Dominee Schuilingstraat 6 Oudebildtzijl, Nederland|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Julianakerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Doopsgezinde Broederschap
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Friesland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" |  Waadhoeke
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Oudebildtzijl
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Dominee Schuilingstraat 6
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 09457
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1806
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | bezoekerscentrum
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|46547}}
|}

==Geschiedenis==
Mooie, buitengewoon interessante Doopsgezinde Vermaning, mede door de toren (Doopsgezinde kerkgebouwen hebben zelden een toren).

In 1906 beeldbepalende houten toren en pastorie. Buiten gebruik 1997. Er is nu een bezoekerscentrum voor cultuur- en natuurhistorie van Het Bildt in gevestigd.

*  Twee andere Doopsgezinde kerken met een toren staan ook in Friesland: de neoclassicistische kerken in Dokkum en Akkrum. 

==Beschrijving op aerdenplaats.nl==

Julianakerk

De Vermaning

De Vermaning in Oude Bildtzijl is gebouwd in 1806 en in 1860 vergroot. In 1906 komt er een houten toren bovenop de pastorie. Zowel binnen- als buitenkant van kerk en pastorie staan op de rijksmonumentenlijst. 

====Julianaklok====

Wanneer op 30 april 1909 prinses Juliana wordt geboren luiden de bewoners van Oude Bildtzijl de dorpsklok op de school stuk. De nieuwe dorpsklok wordt dat jaar mede dankzij een gift van het koningshuis in de toren van de Vermaning gehangen. De klok wordt Julianaklok genoemd en al gauw krijgt het kerkje de naam Julianakerk.

==Stichting DBF==

De kerk is in 1997 aangekocht door de gemeente. In 2009 is de kerk verkocht aan Stichting DBF. Deze stichting draagt zorg voor het onderhoud van dit bijzondere rijksmonument. In 2010 is de buitenkant van de kerk en de toren grondig gerestaureerd. In 2012 is de binnenkant van de kerk onder handen genomen en alles ziet er nu weer piekfijn uit.

==Aerden Plaats==

De Julianakerk is onderdeel van bezoekerscentrum de Aerden Plaats. Er worden ondermeer exposities en concerten georganiseerd en er wordt meegedaan met de Bildtse Kerkenroute en Friese Tsjerkepaad. Tevens is de kerk één van de officiele trouwlocaties van het Bildt.

==Monumentomschrijving Rijksdienst==
Doopsgezinde Vermaning. Blijkens stichtingssteen in de gang opgetrokken in 1806; in 1906 uitgebreid met de ervoor liggende pastorie en de aardig gedetailleerde houten Julianatoren, bekroond door ingesnoerde naaldspits. Mechanisch torenuurwerk Gebr. van Bergen, Midwolda, 1909, later voorzien van elektrische opwinding. De Vermaning is opgetrokken uit baksteen en wordt gedekt door een met pannen belegd driezijdig schilddak; zij is uitgerust met rondboogvensters met houten tracering en een venster met snijwerk in empire-vormen.

In het door een loshangend houten tongewelfje overdekte interieur een aantal aardige onderdelen, waaronder: een gepaneelde houten scheidingswand met gecanneleerde pilasters met Ionische kapiteel en een (niet geheel oorspronkelijke) preekstoel met rug- en klankbord; beide objecten met empire-details; , twee koperen kroonluchters en enige sobere kerkbanken, waarvan twee overhuifd en eveneens met empire-detaillering.

Doopsgezinde Vermaning en Julianatoren van eenvoudige doch harmonische architectuur en van oudheidkundige waarde.

==Orgel==
In 1896 verhuist het doopsgezinde orgel naar de gereformeerde kerk te Sint Jacobiparochie. Bakker en Timmenga uit Leeuwarden bouwen dat jaar het huidige orgel in de doopsgezinde kerk. Dit is het enige orgel op het Bildt waarbij nog handmatig moet worden gepompt om het van lucht te voorzien. Het orgel bezit een prachtige klank maar het kan beter. In 2013 is een Orgelfonds in het leven geroepen om te sparen voor een grote restauratie van dit unieke instrument. 

==Externe links==
* [http://www.aerdenplaats.nl/| Website bezoekerscentrum Aerden Plaats]
* {{Wikimedia|Julianakerk,_Oudebildtzijl}}

==Afbeeldingen==
<gallery>
Afbeelding:Oude Bildtzijl Doopg 008.jpg‎
Afbeelding:Oude Bildtzijl Doopg 001.jpg‎ 
Afbeelding:Oude Bildtzijl Doopg 003.jpg‎ 
Afbeelding:Oude Bildtzijl Doopg 004.jpg‎
Afbeelding:Oude Bildtzijl Doopg 007.jpg‎

</gallery>