Handelingen

Ravenstein, Sint Luciastraat 1 - Lucia (1735 - 2016)

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Lucia
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Oss
Plaats: Ravenstein
Adres: Sint Luciastraat 1
Postcode: 5371AS
Inventarisatienummer: 08106
Jaar ingebruikname: 1735
Architect:
Huidige bestemming: Buiten gebruik
Monument status: Rijksmonument 32337


Geschiedenis

In 1735 gebouwd van de opbrengst van een speciale loterij. De kerk is voor Nederland vrij uniek, vooral vanwege de in de vorm van de Duitse barok gebouwde schip. Boven de ingang, onder de keurvorstenhoed, het wapen van de toenmalige heer van Ravenstein, Karl Philips von Sulzbach. De beelden Geloof, Hoop en Liefde zijn van later tijd.

Monumentomschrijving Rijksdienst

ROOMS-KATHOLIEKE KERK van St. Lucia. Zijgevel en toren aan de Marktstraat. Gebouwd in 1735, sterk gematigde Duitse Barok. Schip op vierkante plattegrond met uitgebouwd koor waartegen een achtkante toren, bekroond door een zelfde lantaarn als het mansardedak der kerk. Boven de ingang als salvegarde het wapen Karel Philips van de Pfaltz-Neuburg, graaf van Megen en Ravenstein. In de afgeschuinde hoeken van het schip nissen met beelden. Inwendig koepelgewelf van stuc met moderne beschildering. Decoratief meubilair uit de bouwtijd: statig hoogaltaar, preekstoel, banken, die in het koor met rijkgesneden rugschotten. De bijbehorende zijaltaren omstreeks 1950 gesloopt. Vier goed gesneden biechtstoelen, twaalf houten Apostelbeelden, vroeg XIXe eeuwse geschilderde kruiswegstaties, schilderij van de Graflegging (XVIII). Hardstenen achtkante doopvont (XV). Eiken beeld van de moeder Gods, plm 1500, goed werk van de Nederrijnse school. Weelderig meest XVIIIe eeuws zilverwerk. Grafsteen (XVIIIb) voor de fiscaal Joh. Fr. van Willigen. Verschillende houten reliekhouders (XVIIIa) witgeverfd en dele. Orgel met Hoofdwerk, Positief en vrij Pedaal, in 1866 gemaakt door F.C. Smits met gebruikmaking van ouder materiaal (1738, waarschijnlijk van Matthijs van Deventer). Eikenhouten klokkenstoel uit de 18de eeuw, met klok van Petit en Fritsen, 1912, diam. 45 cm. Mechanisch torenuurwerk, B. Eijsbouts, Asten, 1914.

MIP omschrijving

  • Naam monument: Kerk van St. Lucia
  • Bouwstijl: Barok
  • Bouwperiode: 1735 tot: 1735
  • Gevels en materialen: Baksteen. Beelden in gevels: personificaties van Geloof, Hoop en Liefde.
  • Vensters en deuren: Boogramen met glas-in-lood.
  • Dak en bedekking: Leien mansardedak met achterzijde topgevel en torenbekroning.
  • Bijzonderheden: Verschillende houten reliekhouders (1e kwart 18e eeuw), witgeverfd en ten dele verguld. Twee klokken waarvan een in 1826 door Petit en Fritsen gegoten. Gesticht door J.F. van Willigen.

Omschrijving

Zijgevel en toren aan de Markststraat. Sterk gematigde Duitse Barok. Schip op vierkante plattegrond met uitgebouwd koor waartegen een achtkante toren, bekroond door een zelfde lantaarn als het mansardedak der kerk. Boven de ingang als salvegarde het wapen van Karel Philips van de Pfaltz-Neuburg, graaf van Megen en Ravenstein. In de afgeschuinde hoeken van het schip nissen met beelden. Inwendig koepelgewelf van stuc met moderne beschildering. Decoratief meubilair uit de bouwtijd: statig hoogaltaar, preekstoel, orgel en banken, die in het koor met rijkgesneden rugschotten. De bijbehorende zijaltaren circa 1950 gesloopt. Vier goed gesneden biechtstoelen, twaalf houten Apostelbeelden, vroeg 19e eeuwse geschilderde kruiswegstaties, schilderij van de Graflegging (18e eeuw). Hardstenen achtkante doopvont (15de eeuw). Eiken beeld van de moeder Gods, circa 1500, goed werk van de Nederrijnse school. Weelderig meest 18de eeuws zilverwerk. Grafsteen (tweede kwart 18de eeuw) voor de fiscaal Joh. Fr. van Willigen.

Glas-in-loodramen

De kerk heeft 10 figuratieve glas-in-loodramen waarvan 5 ontworpen door Paul Bellot en 5 ontworpen door Piet Koppens. De afbeeldingen hebben de volgende onderwerpen:

  • Sint Caecilia
  • Sint Lidwina
  • O.L.V. Hulp der Christenen
  • Lucia
  • het offer van Isaac
  • het Kruisoffer
  • Petrus Canisius
  • Sint Jozef
  • de Martelaren van Gorcum
  • Gregorius de Grote

De ramen zijn met foto's beschreven op www.kerkramen.nl de website over verhalen in glas in lood.

In de media

  • Uit De Sleutel, d.d.16 maart 2018

De barokke H. Luciakerk middenin Ravenstein met zijn karakteristieke koepel is al anderhalf jaar lang dicht. "Doodzonde," vindt Leon van Liebergen, kunsthistoricus en tot een paar jaar geleden directeur van het Museum voor Religieuze Kunst: "Het gebouw dateert uit 1735 en getuigt van de godsdienstvrijheid die hier in het noordoosten van Noord-Brabant altijd heeft bestaan." Van Liebergen vertelt boeiend over de vrije Heerlijkheden Megen en Ravenstein, de Vredes van Munster en Augsburg, en de keurvorsten die hun stempel op het katholicisme in deze streek hebben gedrukt.

"Een paar jaar geleden is de koepel gerestaureerd. Helaas blijken de gewelfschilderingen boven in de koepel nu in slechte staat door oud vocht. Regelmatig valt er gips naar beneden met alle risico's vandien. Het is te gevaarlijk om de kerk te betreden. Daarom heeft het kerkbestuur besloten de kerk te sluiten voor diensten. Dat valt haast niet te verkopen aan de parochianen."

Eduard van den Bergh van het kerkbestuur van St. Liduina komt na wat aandringen graag de kerk even openmaken zodat we hem van binnen kunnen zien. Via de statige pastorie betreden we de hoge ruimte. Er liggen stukken kalk op de grond, de kerk oogt desolaat want er is geen verlichting aan en als we omhoog kijken zien we drukke, sombere gewelfschilderingen. "Die schilderingen zijn na het 200 jarig bestaan van de kerk in 1936 en 1937 gemaakt door Jos ten Horn met hulp van Piet Koppens," licht Van Liebergen toe: "Het is een gigantisch werk met taferelen uit het Oude en het Nieuwe Testament, in zogenaamde Boeren Jugendstil. Adam en Eva en hun nakomelingen staan erop. Mozes en Aaron, David, de donders en bliksems van de Sinai, Manna en kwartels. Een hele stoet ridders en bisschoppen. Teveel om op te noemen."

Het is de grote vraag wat nu er moet gebeuren. "Eerst het stucwerk herstellen. Daarna zal er wat moeten gedaan met de schilderingen. Restaureren? Kunsthistorisch gezien zou het beter zijn om te onderzoeken wat de oorspronkelijke kleuren van het plafond zijn. Als die in ere worden hersteld zal de kerk naar alle waarschijnlijkheid veel lichter ogen, zoals dat hoort in een barokke kerk!"

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur