Handelingen

Rekken, Lindevoort 20 - Antonius

Uit Reliwiki



Algemene gegevens
Genootschap : Ned. Hervormde kerk
Gemeente : Berkelland
Plaats : Rekken
Adres : Lindevoort 20
Provincie : Gelderland
Jaar ingebruikname : 1866
Huidige bestemming: door brand verwoest
Naam kerk :
Architect :
Monument-status:
Geschiedenis

dbv 1889, (verving kerk uit 1653)


Algemene gegevens
Genootschap : PKN Ned Hervormd
Gemeente : Berkelland
Plaats : Rekken
Adres : Lindevoort 20
Provincie : Gelderland
Jaar ingebruikname : 1889
Huidige bestemming: kerk
Naam kerk : Antonius
Architect : Witkamp, Groenlo
Monument-status: Rijksmonument
Geschiedenis

De kerk had geen naam. Na overleg heeft men zomer 2007 besloten de kerk de naam van Antonius te geven. (58-07)

toren oude kerk 1653

Toren van de Ned.Herv.Kerk. Eenvoudig bakstenen bouwwerk (XVII). In de klokkenstoelen 3 klokken waarvan een van een anonieme gieter, 14de eeuw, diam. 36,5 cm., een van G. Schimmel, 1680, diam. 82,5 cm. en een moderne klok.


Inleiding

Kerkgebouw van het type ZAALKERK van de Nederlandse Hervormde kerk gelegen aan de oostzijde van de Lindevoort aan een plein met bomen binnen de bebouwde kom van Rekken in de gemeente Eibergen. De lengte-as van de kerk is West-Oost gericht, met de consistorie op het oosten.


De eerste vermelding van een kleine kapel op deze plaats dateert uit 1379. Als gevolg van de reformatie valt de verzelfstandigde gereformeerde kapel na 1651 niet meer onder de parochie Eibergen. Een aantal jaren later wordt de kerk uitgebreid met een toren. Vervolgens vinden verbouwingen plaats in 1793 en 1866, waarna het gebouw door een blikseminslag in 1889 afbrandt. De architect WITKAMP uit Groenlo maakt het ontwerp voor een nieuw schip met consistorie tegen de nog bestaande zeventiende eeuwse toren. De zeventiende eeuwse bakstenen toren met galmgaten, afgesloten door een tentdak met torenkruis en windvaan heeft rijksmonumentnummer 14620.


Omschrijving

Een zaalkerk met een éénbeukig schip met rechthoekig grondplan en een consistorie met halfrond, driezijdig grondplan. Het schip en de consistorie bestaan uit één bouwlaag en zijn opgetrokken in roodbruine baksteen in kruisverband met een gepleisterde plint en geprofileerde, uitgemetselde bakstenen gootlijst waarboven een zinken bakgoot is geplaatst. De gevels eindigen in een zadeldak met aan de oostzijde een driezijdig dakschild met leien in maasdekking. Centraal tegen de VOORGEVEL (westgevel) bevindt zich de toren met links en rechts een blinde muur. Rechtsonder in de voorgevel bevindt zich een steen met een ingehakt geschreven lettertype 'Het 3 juni 1889 door het inslaan van den bliksem verbrande kerkenschip is na herbouwing weer tot zijn bestemming ingewijd op 2 maart 1890 door ds. R. Bennink Bolt G.J. Bennink J. Hesselink J.W. ten Barge'. Het zichtbare deel van de topgevel heeft vlechtingen met aan de uiteinden een decoratieve bakstenen uitgemetselde afsluiting van de gootlijst.


De LINKERZIJGEVEL (noordgevel) bestaat uit acht traveeën gescheiden door lisenen met een natuurstenen afsluiting. Van west naar oost bevinden zich in de eerste zeven traveeën meerruits ramen met vorktracering en een natuurstenen onderdorpel. De gietijzeren rondboogvensters worden afgesloten door een strekse rondboog. In de oostelijke travee bevindt zich een kleiner blind rondboogvenster. Rechts onder het blinde venster bevindt zich een kleine lage aanbouw in halfsteens verband afgesloten door een driezijdig dak gedekt met leien in maasdekking.


De RECHTERZIJGEVEL (zuidgevel) is grotendeels identiek aan de linker zijgevel met uitzondering van de aanbouw en de vierde travee van links. In plaats van een rondboogvenster bevindt zich in de vierde travee van links een dubbele houten opgeklampte halfronde deur waarboven een kleiner identiek venster waarvan de bovenzijde op het niveau ligt van de overige vensters. De rechter zijgevel heeft geen aanbouw.


Centraal in de driezijdige ACHTERGEVEL (oostgevel) bevindt zich een ingangspartij met rechts daarvan een steen met daarop de tekst 'eerste steen gelegd / door / de / kerkvoogdij / I. Roerdink / A.I.C. Mellink / D. Kuiper A 1866'. Boven de dubbele opgeklampte deur met rondboog bevindt zich een gietijzeren roosvenster. In de linker- en rechterzijde bevindt zich een laag geplaatst twaalfruits gietijzeren rondboogvenster met vorktracering afgesloten door een rollaag.


Het INTERIEUR dateert uit 1889 en is nog volledig intact met uitzondering van de één steens muur geplaatst in het schip tegen de oorspronkelijke wit gepleisterde muur op de scheiding van het schip en de consistorie. Tegen deze muur bevindt zich centraal de houten preekstoel met links en rechts een doorgang met oorspronkelijke houten paneeldeuren met houten omlijsting met een hoofdgestel als bekroning. In het éénbeukige schip bevinden zich aan weerszijden van het middenpad houten authentieke kerkbanken op houten vlonders, aan een zijde onderbroken vanwege de entree in de rechter zijgevel. Aan de westzijde bevindt zich een balkon waar zich een rijksmonumentwaardig orgel van Van Dam bevindt daterend uit omstreeks 1890. Het schip heeft een houten tudorvormig gewelf met zes gordelbogen ondersteund door decoratieve houten sleutelstukken met open tracering waaraan enkele olielampen uit 1889 zijn bevestigd. Ten tijde van de herbouw in 1889 zijn de zerken buiten de kerk geplaatst waar een zeshoekige grijze tegelvloer voor in de plaats is gekomen.


Waardering

Een ZAALKERK van de Nederlands Hervormde kerk met een éénbeukig schip met consistorie uit 1889 van de architect WITKAMP uit Groenlo.

- Van architectuurhistorische waarde vanwege de zeldzame, gave architectuur van het exterieur en interieur van een zaalkerk van de Nederlands Hervormde kerk in het dorp Rekken. Ten behoeve van het ensemble is het waardevol het schip met het houten tudorvormig gewelf en decoratieve sleutelstukken samen met de consistorie herbouwd na een brand in 1889.

- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de ligging tegen de van rijkswege beschermde toren uit de zeventiende eeuw met aangrenzend kerkhof met urinoir en een begraafplaats met barenhuisje met verspreid staande zeer oude bomen. De kerk is gelegen in de historische kern met omliggende herkenbare oude structuren.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege oorsprong van de kerk in de vorm van een kapel uit de veertiende eeuw. De overgang van katholiek naar gereformeerd in de zestiende eeuw. De uitbreidingen en verbouwingen in de loop der tijd en de uiteindelijke de brand die leidde tot de herbouw van het schip die tot op heden in dezelfde staat verkeert, waarbij tevens het bijzondere interieur behouden is. In het interieur bevindt zich het rijksmonumentwaardige orgel van Van Dam uit 1890.